Iwiec
Artykuł | 53°32′33″N 18°4′14″E |
---|---|
- błąd | 38 m |
WD | 53°31'59.9"N, 18°4'0.1"E, 53°31'N, 18°8'E |
- błąd | 14 m |
Odległość | 1111 m |
wieś | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (III 2011) | 598[1] |
Strefa numeracyjna | 52 |
Kod pocztowy | 89-512[2] |
Tablice rejestracyjne | CTU |
SIMC | 0080795 |
Położenie na mapie Polski (c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego (c) SANtosito, CC BY-SA 4.0 | |
53°32′33″N 18°04′14″E/53,542500 18,070556 |
Iwiec (niem. Iwitz) – wieś w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie tucholskim, w gminie Cekcyn.
W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego. Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) liczyła 598 mieszkańców[1]. Jest drugą co do wielkości miejscowością gminy Cekcyn.
Części wsi
SIMC | Nazwa | Rodzaj |
---|---|---|
0080803 | Karpaty | część wsi |
0080810 | Kochelno | część wsi |
0080826 | Mały Iwiec | część wsi |
Historia
Miejscowość powstała w 2. połowie XVIII wieku. W roku 1889 do Iwca przybył pierwszy kaznodzieja ewangelicki Hermann Römer (późniejszy proboszcz), który spotykał się z wiernymi w miejscowej szkole, a latem na świeżym powietrzu. W 1890 roku uchwalono zgodę na powstanie parafii ewangelickiej, w której skład weszło ponad 30 miejscowości (m.in. Bysław z Teologiem, Wełpin, Błądzim) i 1407 wyznawców. Dom modlitwy i pastorówka powstały w 1895 lub 1896 roku, kościół rok później (1896 lub 1897). Został on zbudowany w stylu neogotyckim z czerwonej cegły jako jednonawowy. Aż do 1985 nie posiadał on wydzielonego prezbiterium. Pastorówkę zamieszkiwali nie pastorzy, a trzy ewangelickie siostry zakonne (diakoniski). W 1913 roku wspólnota ta liczyła 1362 wiernych, z czego 411 mieszkało w Iwcu. Od 1910 pastorem był Ernst Otto Blűmel. Ostatni proboszcz ewangelicki (Richard Zellmann) sprawował posługę w Iwcu w latach 1918-1926. Później sprawy bieżące dotyczące funkcjonowania zboru załatwiał pełnomocnik (pomocnik zboru) Krebs, mieszkający w pastorówce, natomiast opiekę duszpasterską sprawował pastor z Tucholi, wspomagany, jak wynika z zapisu wizytacyjnego z 1934, przez pastora Waltera z Jeżewa. W roku 1934 do gminy wyznaniowej należało 500 wiernych z 14 miejscowości, a w 1937 502 mieszkańców z 11 wsi. W roku 1939, w czasie masowych egzekucji w Rudzkim Moście, spośród około 560 pomordowanych Polaków zginęło tam 12 mieszkańców Iwca - najmłodszy miał 25 lat, najstarszy 71 lat. Pomordowanych upamiętniono na obelisku w Iwcu. Po roku 1945 zachowany kościół planowano rozebrać na cegłę. Przed zniszczeniem obronił go sołtys Antoni Chechła, w wyniku czego przekazano go katolikom i konsekrowano w październiku 1945, nadając wezwanie Matki Boskiej Różańcowej. W listopadzie 1945 ówczesne władze przekazały kościół w Iwcu z zakrystią, dzwonnicą z dwoma dzwonami i wewnętrznym urządzeniem (ołtarz, organy, ławki, ambona, chrzcielnica) parafii Bysław wraz z piętrową plebanią, stodołą, chlewem, drewutnią, ogrodem oraz około 20 morgami gruntów rolnych. W kościele, ze względu na jego filialny charakter, msze odprawiano tylko w niedziele i święta[5][6].
Zachował się tutaj XIX-wieczny cmentarz ewangelicki z około 100 grobami, odrestaurowany w roku 2005 przez Stowarzyszenie Światło[6].
Przypisy
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 359 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ Parafia Iwiec
- ↑ a b Zuza Kasprzyk , Gmina Cekcyn: Amfiteatr na cmentarzu w Iwcu?!, Tygodnik Tucholski, 21 października 2015 [dostęp 2020-07-14] [zarchiwizowane z adresu 2016-08-25] .
Linki zewnętrzne
- Iwiec, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 324 .
Media użyte na tej stronie
Autor:
Mapa gminy Cekcyn, Polska
(c) Karte: NordNordWest, Lizenz: Creative Commons by-sa-3.0 de
Location map of Poland
(c) SANtosito, CC BY-SA 4.0
Location map of Kuyavian-Pomeranian Voivodeship. Geographic limits of the map:
- N: 53.83 N
- S: 52.28 N
- W: 17.16 E
- E: 19.88 E
Autor: SANtosito, Licencja: CC BY-SA 4.0
Location map of Tuchola County with urbanized area highlighted. Geographic limits of the map:
- N: 53.80 N
- S: 53.37 N
- W: 17.59 E
- E: 18.30 E