Izba

Izba w chacie polskich górali pod Tatrami

Rekonstrukcja chłopskiej izby mieszkalnej

Izba (w języku staropolskim: istba) – pierwotnie nazwa komórki, łaźni; niegdyś oznaczała całą chatę składającej się z jednej izby. Z czasem zaczęto określać mianem izby każde pomieszczenie mieszkalne w wiejskim domu; współcześnie – pomieszczenie, które w lokalu mieszkalnym spełnia zdefiniowane na potrzeby GUS warunki^[1].

Historia

W chłopskich chałupach początkowo izba była dymna (kurna), z otwartym paleniskiem pośrodku pomieszczenia. Następnie w rogu izby pojawia się piec, początkowo również bez komina. Wraz z rozwojem i zamożnością społeczeństwa zaczęły pojawiać się w izbie, meble, ławy, tapczany i łóżka. Całości dopełniały stoły, zydle oraz skrzynie na rozmaite przedmioty. Ozdoby w chłopskich izbach pojawiły się dość późno, były to przede wszystkim obrazy malowane na szkle i drzeworyty.

W okresie do rozbiorów Polski na Zamkach Królewskich w Krakowie i Warszawie były również izby królewskie, izby sejmowe, izby senatorskie i izby poselskie.

Historycznymi synonimami izby były: buda, pokój, chata, chałupa, mieszkanie. Współcześnie synonimy to na przykład pokój, kuchnia.

Zobacz też

• pomieszczenie przynależne

Przypisy

Bibliografia

• Witold Szolginia: Architektura. Warszawa: Sigma NOT, 1992, s. 64, 65. ISBN 83-85001-89-1.

Linki zewnętrzne

• Definicja izby na stronach GUS.