Izoterma DA

Izoterma DA, czyli izoterma Dubinina i Astachowa opisuje adsorpcję w niewielkich porach, tzw. mikroporach, o średnicach porównywalnych z rozmiarami cząsteczki adsorbatu (< 2nm według IUPAC). Adsorpcja w małych porach jest znacznie silniejsza niż na takiej samej chemicznie powierzchni płaskiej (większa ilość atomów adsorbatu oddziałuje z bliska z adsorbatem) i najczęściej jest opisywana za pomocą równania Dubinina-Raduszkiewicza (izoterma DR), izotermy Dubinina-Astachowa - uogólnienia izotermy DR i Freundlicha - lub równań pochodnych.

${\displaystyle a=a_{o}\exp \left[-B_{n}(RT)^{n}\ln ^{n}(p_{o}/p)\right]}$

gdzie:

• ${\displaystyle a_{o}}$ - pojemność adsorpcyjna mikroporów,
• ${\displaystyle p_{o}}$ - ciśnienie przy którym wszystkie mikropory są zapełnione (z reguły niższe niż ciśnienie pary nasyconej, p_s),
• ${\displaystyle B_{n}}$ - stała związana z rozmiarem porów,
• ${\displaystyle n}$ - stała związana z typem i rozkładem porów,
• ${\displaystyle R}$ - stała gazowa,
• T - temperatura bezwzględna.

Dla n=2 z izotermy DA otrzymujemy izotermę DR, a dla n=1 izotermę Freundlicha.

Równanie izotermy DA może być uważane za jedno z rozwiązań całkowego równania Stoeckliego, które pozwala na opisanie adsorpcji na mikroporach o zróżnicowanej strukturze i rozmiarze.

Równanie DA wykorzystuje się często w postaci logarytmicznej (log₁₀ lub ln), w której dane doświadczalne zgodne z modelem powinny układać się wzdłuż linii prostej ln(a)=f[lnⁿ(p_o/p)]:

${\displaystyle \ln a=\ln a_{o}--B_{n}(RT)^{n}\ln ^{n}(p_{o}/p)}$

Stosowanie tej zależności do wyznaczania parametrów równania wymaga uprzedniego wyznaczenia wartości parametrów n i p_o. Można je jednak stosować również w celu zademonstrowania zgodności danych doświadczalnych z modelem po uprzednim dopasowaniu parametrów np. metodą najmniejszych kwadratów.

Zobacz też

• adsorpcja
• izoterma adsorpcji
• teoria objętościowego zapełniania mikroporów.