Izzat Ibrahim ad-Duri

Izzat Ibrahim ad-Duri

Data i miejsce urodzenia	1 lipca 1942 Tikrit
Data śmierci	26 października 2020
Sekretarz Irackiego Przywództwa Regionalnego Partii Baas
Okres	od 3 stycznia 2007 do 26 października 2020
Poprzednik	Saddam Husajn

Izzat Ibrahim ad-Duri

‏عزة إبراهيم الدوري‎

Izzat Ibrahim ad-Duri w 1996
marszałek polny
Data i miejsce urodzenia	1 lipca 1942 Tikrit
Data śmierci	26 października 2020
Przebieg służby
Lata służby	1963–2003
Siły zbrojne	Siły Zbrojne Iraku
Główne wojny i bitwy	Wojna iracko-irańska, I wojna w Zatoce Perskiej, II wojna w Zatoce Perskiej

Izzat Ibrahim ad-Duri (ur. 1 lipca 1942 w Tikricie, zm. 26 października 2020^[1]) – iracki wojskowy i polityk. Bliski współpracownik Saddama Husajna, wpisany do tzw. Amerykańskiej Talii Kart. Minister Spraw Wewnętrznych w latach 1974–1979, wiceprzewodniczący Rady Dowództwa Rewolucyjnego w latach 1979–2003.

Życiorys

Izzat Ibrahim ad-Duri pochodził ze wsi pod Tikritem, ukończył szkołę podstawową. Dołączył do irackiej partii Baas już jako nastolatek, w 1963 poznał Saddama Husajna i miał udział przejęciu przezeń władzy w 1979 roku. Wymusił wówczas na partyjnym kierownictwie przekazanie rządów Husajnowi, a w wyniku jego intryg pięciuset działaczy baasistowskich zostało rozstrzelanych jako „agenci Syrii” (rządzonej przez „lewe” skrzydło Partii Baas). Odtąd ad-Duri uchodził za całkowicie oddanego zwolennika dyktatury Saddama^[1]. Córka ad-Duriego przez krótki czas była żoną Udajja Husajna.

Był poszukiwany listami gończymi m.in. przez Austrię, za zbrodnie wojenne popełnione na Kurdach w 1988 i podczas inwazji na Kuwejt w 1990.

Po inwazji na Irak i ustanowieniu przez amerykańsko-brytyjskich interwentów nowego rządu, ad-Duri ukrywał się w północno-zachodniej części kraju, gdzie gromadził zwolenników i formował oddziały sunnitów-nacjonalistów, które przyjęły nazwę Armii Nakszbandi^[1].

We wrześniu 2004 pojawiła się informacja o jego ujęciu w Tikricie, jednak testy medyczne wykazały, że w rzeczywistości chodziło jedynie o członka jego rodziny. W listopadzie 2005 telewizja Al-Arabijja podała informację, że ad-Duri miał rzekomo umrzeć na białaczkę. Wywiad USA uznał tę informację za nieprawdziwą. Stwierdzono, że ad-Duri ukrywa się głównie w Syrii i Jemenie.

3 stycznia 2007 Przywództwo Regionalne irackiej partii Baas ustanowiło ad-Duriego nowym przywódcą ugrupowania i następcą Saddama Husajna, powieszonego 30 grudnia 2006^[2].

Po wybuchu wojny domowej w Iraku w 2014, jego Armia Nakszbandi uczestniczyła w zajęciu Mosulu taktycznie współpracując z ISIS i przez pewien czas kontrolowała wschodnią część tego miasta^[3]. Relacje między nacjonalistami a dżihadystami szybko się pogorszyły i już końcem czerwca 2014 informowano o walkach między Nakszbandi i ISIS^[4]. W nagraniu datowanym na maj 2015 roku ad-Duri odciął się od ISIS^[5].

17 kwietnia 2015 władze Iraku ogłosiły, że Izzat Ibrahim ad-Duri zginął podczas operacji wojskowej na północy kraju^[6][7], a badania DNA rzekomo potwierdziły, iż w ataku zginął ad-Duri^[8]. Później argumentowano, że rząd Iraku nie miał próbek jego DNA, więc nie mógł potwierdzić jego zgonu^[9].

7 kwietnia 2016 roku opublikowano nagranie z jego udziałem, w którym odnosił się do rzeczy mających miejsce po jego rzekomej śmierci 17 kwietnia 2015 roku^[10][11][12].

26 października 2020 organizacje powiązane z ad-Durim ogłosiły, że zmarł on w wieku 78 lat^[1].

Przypisy

Bibliografia

• LawrenceL. Joffe LawrenceL., Izzat Ibrahim al-Douri obituary, „The Guardian”, 29 października 2020  (ang.).