Józef Leśniewski (1867–1921)

Józef Leśniewski
Ilustracja
generał porucznik
Data i miejsce urodzenia

26 września 1867
Poznajów

Data i miejsce śmierci

3 października 1921
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

do 1921

Siły zbrojne

Armia Imperium Rosyjskiego
Wojsko Polskie

Jednostki

Ministerstwo Spraw Wojskowych

Stanowiska

Minister Spraw Wojskowych

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-bolszewicka

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920-1941) Komandor Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja)
Grób Józefa Leśniewskiego na cmentarzu Powązkowskim

Józef Krzysztof Leśniewski herbu Gryf (ur. 14 września?/ 26 września 1867 w Poznajowie, zm. 3 października 1921 w Warszawie) – generał porucznik Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się 26 września 1867 w majątku Poznajów, w ówczesnym powiecie newelskim guberni witebskiej, w rodzinie Wincentego, ziemianina i Elżbiety z Kossów[1][2].

W 1884 ukończył Korpus Kadetów w Połocku, a dwa lata później II Konstantynowską Szkołę Wojskową w Petersburgu[3]. Od 1886 zawodowy oficer piechoty Armii Imperium Rosyjskiego. Do 1907 służył w gwardii. Po awansie na pułkownika – dowódca pułku piechoty. W I wojnie światowej dowódca brygady piechoty. Generał major z 1914. Od lutego 1915 dowodził 2 Brygadą 2 Dywizji Grenadierów(ros.)[4]. Później dowódca dywizji piechoty. Ranny w walkach, odznaczony najwyższymi rosyjskimi orderami bojowymi[4].

Od czerwca 1917 do lutego 1918 dowódca 3 Dywizji Strzelców w I Korpusie Polskim w Rosji[2]. W grudniu 1917 na skutek nieporozumień z generałem Józefem Dowbor-Muśnickim został przeniesiony na stanowisko szefa wydziału mobilizacyjnego[5]. W lutym 1918 przeniósł się na Ukrainę i organizował do maja 1918 III Korpus Polski[2]. Z jego pozostałościami dotarł do Polski.

W okresie od grudnia 1918 do lutego 1919 dowódca Grupy Operacyjnej w czasie walk o Lwów[4].

27 lutego 1919 Wódz Naczelny Józef Piłsudski mianował go generałem porucznikiem[6]. Tego samego dnia Józef Piłsudski, jako Naczelnik Państwa mianował go ministrem spraw wojskowych w rządzie Ignacego Paderewskiego[7]. Tekę ministra zachował w kolejnych rządach: Leopolda Skulskiego, Władysława Grabskiego i Wincentego Witosa. W lipcu 1920 został członkiem Rady Obrony Państwa. 9 sierpnia 1920 Naczelnik Państwa przychylając się do jego prośby zwolnił go z urzędu ministra spraw wojskowych[8].

Od sierpnia 1920 był przewodniczącym Oficerskiego Trybunału Orzekającego (m.in. sprawy przyjęcia do służby w Wojsku Polskim) i członkiem Rady Wojennej. Zmarł 3 października 1921 w Warszawie[2]. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 234-3-1)[9].

Józef Leśniewski był żonaty z Heleną z Wróblewskich (ur. 1868, zm. 4 października 1920), z którą miał pięcioro dzieci: Helenę, Adama, Kazimierza (1898–1957), Marię i Anielę[10].

Adam Leśniewski (ur. 1896), podporucznik Wojska Polskiego poległ 19 sierpnia 1920 pod Artasowem dowodząc 2. baterią 6 Dywizjonu Artylerii Konnej[11]. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari[12][13].

Maria Leśniewska została drugą żoną Stefana Gorskiego.

23 października 2020 minister obrony narodowej nadał Wojskowej Komendzie Uzupełnień w Suwałkach imię gen. dyw. Józefa Leśniewskiego[14].

Ordery i odznaczenia

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 2521 – pośmiertnie 28 lutego 1922[15]
  • Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 20 grudnia 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[16]
  • Krzyż Walecznych
  • Krzyż Komandorski Orderu Legii Honorowej – 28 maja 1921[17]

Przypisy

  1. Stawecki 1994 ↓, s. 195.
  2. a b c d Kryska-Karski i Żurakowski 1991 ↓, s. 47.
  3. Encyklopedia Wojskowa 1935 ↓, s. 27-28.
  4. a b c Encyklopedia Wojskowa 1935 ↓, s. 28.
  5. Woszczyński 1972 ↓, s. 174.
  6. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 43 z 17 kwietnia 1919, poz. 1378.
  7. Dz. Rozk. Wojsk. Nr 24 z 4 marca 1919, poz. 774.
  8. Monitor Polski nr 179 z 10 sierpnia 1920.
  9. Cmentarz Stare Powązki: LEŚNIEWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [online] [dostęp 2019-12-19].
  10. Stawecki 1994 ↓, s. 196.
  11. Lista strat 1934 ↓, s. 478 tu podano, że ppor. Adam Leśniewski poległ pod Działdowem.
  12. Mianowski 1930 ↓, s. 14, 23.
  13. „Gazeta Lwowska” Nr 194 z 26 sierpnia 1920 roku, s. 4.
  14. Decyzja Nr 149/MON. „Dziennik Urzędowy MON”. 172, 2020. Warszawa. .
  15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 18 marca 1922, s. 225.
  16. M.P. z 1932 r. nr 293, poz. 341.
  17. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 29 z 23 lipca 1921, s. 1203.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Leśniewski Józef.jpg
Józef Leśniewski
Coat of arms of Poland2 1919-1927.svg
Godło Polski z lat 1919 - 1927.
L Skulski.jpg
Leopold Skulski Prime minister of Poland 1919- 1920. After Soviet invasion of Poland 1939, arrested by Soviet NKVD, died in prison
Witos 1920.jpg
Wincenty Witos, Polish Prime Minister 1920, 1923,1926, Polish politician of Stronnictwo Ludowe ( Polish Peasant Party)
Józef Leśniewski grób.JPG
Autor: Lukasz2, Licencja: CC0
Grób na Powązkach
Godło II Rzeczypospolitej.png
Godło Rzeczypospolitej Polskiej ustalone Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach (Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980)
Ignacy Jan Paderewski.PNG
Ignacy Jan Paderewski
Władysław Grabski 1925.jpg
Władysław Grabski