Józef Bogaczewicz

Józef Bogaczewicz
Ilustracja
Fotografia nagrobna Józefa Bogaczewicza
Data i miejsce urodzenia

28 stycznia 1904
Sanok

Data i miejsce śmierci

22 lutego 1991
Sanok

Miejsce spoczynku

Cmentarz Centralny w Sanoku

Zawód, zajęcie

nauczyciel

Miejsce zamieszkania

Sanok

Narodowość

polska

Edukacja

Państwowe Gimnazjum Męskie im. Królowej Zofii w Sanoku

Uczelnia

Uniwersytet Jana Kazimierza

Wydział

Wydział Matematyczno-Przyrodniczy

Małżeństwo

Janina

Dzieci

Aleksander

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Medal Komisji Edukacji Narodowej Odznaka Honorowa PCK IV stopnia
Złota Odznaka ZNP

Józef Karol Bogaczewicz (ur. 28 stycznia 1904 w Sanoku, zm. 22 lutego 1991 tamże) – polski nauczyciel, przyrodnik, poeta.

Życiorys

Grobowiec rodziny Bogaczewiczów w Sanoku

Józef Karol Bogaczewicz urodził się 28 stycznia 1904 w Sanoku[1]. Pochodził z wielodzietnej rodziny mieszczańskiej. Był synem Antoniego (sługa kolejowy)[2]. W 1922 zdał egzamin dojrzałości w Państwowym Gimnazjum w Sanoku (w jego klasie byli m.in. Maria Myćka-Kril, Kazimierz Ochęduszko, Edward Szwed, Julian Zawadowski)[1][3]. Po zdaniu matury przez rok był nauczycielem na wsi w województwie poznańskim. Następnie podjął studia w kierunku biologii na Wydziale Matematyczno-Przyrodniczym Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie[4], które ukończył z wyróżnieniem w 1926. W okresie II Rzeczypospolitej był zatrudniony jako nauczyciel w Seminarium Nauczycielskim w Drohobyczu, Rohatynie, Złoczowie oraz w Państwowym Liceum i Gimnazjum im. Józefa Korzeniowskiego w Brodach, gdzie został mianowany profesorem szkół średnich.

Po wybuchu II wojny światowej 1939 podczas okupacji sowieckiej pozostawał nauczycielem w Brodach. Po ataku Niemiec na ZSRR z połowy 1941 był zatrudniony jako księgowy w Bursztynie. Tam jednocześnie podjął działalność w ramach tajnego nauczania. Od 1942 przebywał ponownie w Sanoku, gdzie w czasie okupacji niemieckiej pracował w Polskiej Szkole Handlowej (Polnische Öffentliche Handelsschule) wykładając maszynopisanie i higienę[4][5] oraz również działał w tajnym nauczaniu[6][7][8] (Wojciech Sołtys podał czas przybycia J. Bogaczewicza do Sanoka w kwietniu 1944[4]). Po wojnie był nauczycielem szkół średnich w Sanoku, wykładając chemię, matematykę i biologię. Pracował w Liceum Pedagogicznym, Zespole Szkół Mechanicznych (1947-1949[9]), I Liceum Ogólnokształcącym Męskim[10], w II Liceum Ogólnokształcącym Żeńskim (gdzie uczył chemii)[11]. Pełnił funkcję sekretarza POP PZPR[12]. W 1969 odszedł na emeryturę. Pisał również wiersze, w których opiewał przyrodę Sanoka i Bieszczadów. W Sanoku zamieszkiwał przy ulicy Bartosza Głowackiego 23[13].

Józef Bogaczewicz zmarł 22 lutego 1991[14]. Był żonaty z Janiną (1919-1996[15]), także nauczycielką. Oboje zostali pochowani w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Centralnyn w Sanoku. Tomik poezji pt. Wiersze matematyka autorstwa Józefa Bogaczewicza został wydany pośmiertnie w 1994 przez jego syna Aleksandra (1939-2017)[16], który został lekarzem ginekologiem-położnikiem[17].

Odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ a b XXXVI. Sprawozdanie Dyrekcji Państwowego Gimnazjum im. Królowej Zofji w Sanoku za rok szkolny 1921/1922. Sanok: 1922, s. 15, 23.
  2. ↑ Państwowe Gimnazjum Wyższe w Sanoku. Katalog główny, Rok 1918/1919. s. 412.
  3. ↑ Absolwenci. 1losanok.pl. [dostęp 2014-06-27].
  4. ↑ a b c Wojciech Sołtys: Polska Szkoła Handlowa / Polnische Öffentliche Handelsschule (1941-1944). W: Księga pamiątkowa szkół ekonomicznych w Sanoku 1925-1995. Sanok: 1995, s. 50. ISBN 83-903469-0-7.
  5. ↑ Grono pedagogiczne w okresie 1941-1944. W: Księga pamiątkowa szkół ekonomicznych w Sanoku 1925-1995. Sanok: 1995, s. 310. ISBN 83-903469-0-7.
  6. ↑ Józef Stachowicz: Tajne nauczanie. W: Księga pamiątkowa Gimnazjum Męskiego w Sanoku 1888-1958. Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1958, s. 91.
  7. ↑ Andrzej Brygidyn: Kryptonim „San”. Żołnierze sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939-1944. Sanok: Społeczny Komitet Wydawniczy „San”, 1992, s. 118.
  8. ↑ Jacek Chrobaczyński, Tajne nauczanie, W latach II wojny światowej i konspiracji, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 688.
  9. ↑ Grono pedagogiczne. W: Stanisław Dydek: Zespół Szkół Mechanicznych w Sanoku 1946–1996. Brzozów: Oficyna Wydawniczo-Reklamowa „Edytor” w Brzozowie, 1997, s. 218. ISBN 83-87450-00-6.
  10. ↑ Księga pamiątkowa (obchodów 100-lecia Gimnazjum oraz I Liceum Ogólnokształcącego w Sanoku). Sanok: 1980, s. 160.
  11. ↑ Księga pamiątkowa 1928-2008 II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sanoku wydana z okazji jubileuszu 80-lecia szkoły. Sanok: 2008, s. 158.
  12. ↑ Biografie / Konteksty (1904–1991). W: Księga pamiątkowa 1928-2008 II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sanoku wydana z okazji jubileuszu 80-lecia szkoły. Sanok: 2008, s. 117.
  13. ↑ Zofia Bandurka: Wykaz imienny zaproszonych i obecnych na Zjeździe – przygotowała mgr Zofia Bandurkówna. W: Dwa dni w mieście naszej młodości. Sprawozdanie ze zjazdu koleżeńskiego wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej matury w roku 1958. Warszawa: 1960, s. 117.
  14. ↑ Franciszek Oberc: Kalendarium sanockie 1974-1994, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 961.
  15. ↑ Aleksander Bogaczewicz. Podziękowanie. „Tygodnik Sanocki”. nr 31 (247), s. 2, 2 sierpnia 1996. 
  16. ↑ Teksty. biblioteka.sanok.pl. [dostęp 2016-02-16].
  17. ↑ Marek Tutak. Koci Zamek. „Tygodnik Sanocki”, s. 5, Nr 5 (534) z 1 lutego 2002. 

Bibliografia

  • Wspomnienia z ławy szkolnej. Józef Bogaczewicz. W: Roman Bańkowski: Wspomnienia. Rzeszów: Związek Literatów Polskich Oddział w Rzeszowie, 2000, s. 13–14. ISBN 83-914224-5-3.
  • Wierny powołaniu. W: Roman Bańkowski: Wywiady i opowieści. Sanok: Związek Literatów Polskich. Oddział w Rzeszowie, 2000, s. 26–28. ISBN 83-914224-6-1.
  • Biografie / Konteksty. Józef Bogaczewicz (1904–1991). W: Księga pamiątkowa 1928-2008 II Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Sanoku wydana z okazji jubileuszu 80-lecia szkoły. Sanok: 2008, s. 118–119.

Media użyte na tej stronie

Złota Odznaka ZNP.jpg
Autor:

Kolekcja należy do muzeum: Muzeum użytkownika pieczarek

[na:] myvimu.com, Licencja: CC BY-SA 2.0
Złota Odznaka ZNP
Tomb of Bogaczewicz family at Central Cemetery in Sanok 1 (2018).jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grobowiec Józefa, Janiny i Aleksandra Bogaczewiczów na Cmentarzu Centralnym w Sanoku.
POL Brązowa Honorowa Odznaka PCK BAR.png
Baretka Brązowej Honorowej Odznaki PCK
Tomb of Bogaczewicz family at Central Cemetery in Sanok 3 Józef.jpg
Autor: Lowdown, Licencja: CC BY-SA 3.0
Grobowiec Józefa i Janiny Bogaczewicz na Cmentarzu Centralnym w Sanoku.