Józef Cieszkowski (górnik)

Józef Patrycjusz Cieszkowski herbu Zerwikaptur (ur. 8 marca 1798 w Czubrowicach, zm. 12 czerwca 1867 w Strzemieszycach Małych) – polski górnik, naczelnik kopalń w Królestwie Polskim, odkrywca złóż surowców naturalnych w Zagłębiu Dąbrowskim, twórca pojęcia „Zagłębie Dąbrowskie”.[1]

Życiorys

Był absolwentem gimnazjum w Opolu, a następnie Akademii Górniczej w Kielcach. Studiował także na uczelniach Śląska i Wielkiej Brytanii. Był jednym z głównych twórców polskiego słownictwa fachowego w dziedzinie górnictwa. Od 1834 zajmował stanowisko naczelnego zawiadowcy kopalni rządowych Zachodniego Okręgu Węglowego w Dąbrowie Górniczej. Zasłużył się przy poszukiwaniu złóż węgla i galmanu. Pozostawił po sobie m.in. opis kopalni galmanu „Anna” w Strzemieszycach Małych, „Leonidas” w Sławkowie oraz płuczek galmanu „Strzemieska” i „Bobrek”.[2] W 1850 wydzierżawił dworek w Strzemieszycach Małych, gdzie mieszkał do śmierci.

Nazwa jego autorstwa, Zagłębie Dąbrowskie, jest używana do dziś na określenie najdalej na zachód wysuniętej części Małopolski, charakteryzującej się wysokim rozwojem górnictwa.

Upamiętnienie

Józef Cieszkowski przez wiele lat był zapomniany. Nie zachował się nawet jego grób. W 2012 roku Sejmik Województwa Śląskiego jednogłośnie przegłosował uchwałę o przywróceniu pamięci oraz odpowiednim uhonorowaniu Józefa Cieszkowskiego.[3]

Przypisy

  1. ↑ „Józef Cieszkowski - to on odkrył Zagłębie Dąbrowskie”, „Dziennik Zachodni”
  2. ↑ Andrzej Wójcik,"Dokonania Józefa Cieszkowskiego w górnictwie polskim”, Budownictwo Górnicze i Tunelowe 2006, nr 2, s. 49-55.
  3. ↑ Józef Cieszkowski uhonorowany przez Sejmik Województwa Śląskiego - serwis dabrowagornicza.naszemiasto.pl

Bibliografia

  • Andrzej J Wójcik, Arkadiusz Rybak, Józef Cieszkowski - Górnik zagłębiowski, Dąbrowa Górnicza: Muzeum Miejskie „Sztygarka ”, 2012, ISBN 978-83-60116-87-6, OCLC 812673562.
  • Renata Dulias, Adam Hibszer, Województwo śląskie. Przyroda, gospodarka, dziedzictwo kulturowe, Krzeszowice: Wydawnictwo Kubajak, 2004, s. 115, ISBN 83-87971-70-7, OCLC 69620445.
  • Serwis o Dąbrowie Górniczej. dabrowa.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-09-21)].