Józef Czajkowski

Józef Czajkowski

Portret Józefa Czajkowskiego, pędzla Olgi Boznańskiej 1894
Data i miejsce urodzenia	21 stycznia 1872 Warszawa
Data i miejsce śmierci	27 lipca 1947 Warszawa
Narodowość	polska
Dziedzina sztuki	malarstwo, architektura, grafika
Odznaczenia

Grób Józefa Czajkowskiego na cmentarzu Powązkowskim

Józef Czajkowski (ur. 21 stycznia 1872 w Warszawie, zm. 27 lipca 1947 tamże)^[1] – polski malarz, architekt, grafik, pedagog.

Życiorys

Brat malarza Stanisława Czajkowskiego. Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Monachium (1992–1995), Académie Julian w Paryżu, Akademii Rzemiosła Artystycznego w Wiedniu. W latach 1894–1895 kształcił się na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie i na tamtejszej Politechnice.

Wykładał w krakowskiej ASP, na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie i w warszawskiej ASP. W 1913 założył Wydział Architektury w krakowskiej ASP, na której do 1919 roku prowadził katedrę architektury wnętrz. Był dyrektorem Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie w latach 1923–1924 oraz 1927–1929^[2]. Jako profesor zwyczajny warszawskiej ASP został przeniesiony na własną prośbę w stan spoczynku z dniem 31 sierpnia 1938^[3].

W roku 1901 został członkiem elitarnego Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka” oraz był współzałożycielem „Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana”. Od 1914 był członkiem stowarzyszenia „Warsztaty Krakowskie”. W 1926 współzałożył „Spółdzielnię Artystów ŁAD”.

Był mężem aktorki teatralnej Lety Walewskiej (zm. 1929)^[4].

Pochowany obok brata Stanisława na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera Aleja Zasłużonych-1-29,30)^[5].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1938)^[6]
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928)^[7]

Twórczość

Malował głównie pejzaże, portrety i sceny rodzajowe. Tworzył m.in. w stylu secesji. Autor licznych projektów, m.in. mebli, witraży, plakatów, kilimów i okładek książek. W swej twórczości nawiązywał do polskiej sztuki ludowej^[8].

Obrazy

(wg źródła^[9])

• Pejzaż ze ścieżką (1897)
• Kirkut (1900)
• Sad w zimie (1900) – Muzeum Narodowe, Kraków
• Zima. Paw w ogrodzie (1901) – Lwowska Galeria Sztuki, Lwów
• Cmentarz Ojców Reformatów w Krakowie^[10] (1903)
• Wieś podkrakowska (1908) – Muzeum Narodowe, Kielce
• Autoportret (1938)
• Letni dzień

Projekty

• Projekt dworu w Opinogórze (1908) (niezrealizowany)
• Projekt gmachu Muzeum Techniczno-Przemysłowego w Krakowie (współautorstwo) (ok. 1908)
• Współautor projektu Wielkiego Krakowa (1910) wraz z W. Ekielskim, T. Stryjeńskim, L. Wojtyczką, K. Wyczyńskim.
• Projekt pawilonu polskiego na Międzynarodową Wystawę Sztuki Dekoracyjnej w Paryżu (1925) (zrealizowany, złoty medal w dziedzinie architektury)

Galeria

• 

  Portret malarza Stanisława Czajkowskiego, brata artysty (1898), Muzeum Narodowe w Warszawie

• 

  Sad w zimie (1900), Muzeum Narodowe w Krakowie

• 

  Portret żony artysty, Lety Czajkowskiej (ok. 1905), Muzeum Narodowe w Warszawie

• 

  Cmentarz klasztorny w Krakowie (1903)

• 

  Leżąca (1917), Muzeum Narodowe w Krakowie

Przypisy

Bibliografia

• M. Wallis, 1974: Secesja. Wydanie II. Wydawnictwo Arkady, Warszawa.

Linki zewnętrzne

• Prace Józefa Czajkowskiego w bibliotece Polona