Józef Dąbrowski (nauczyciel)

Józef Dąbrowski

"|-		Data i miejsce urodzenia	8 września 1897 Jezierna
Data i miejsce śmierci	28 stycznia 1956 Sanok
Burmistrz Sanoka
Okres	od 14 maja 1949 do 30 czerwca 1950
Poprzednik	Michał Hipner
Następca	–
Przewodniczący Prezydium MRN w Sanoku
Okres	od 30 czerwca 1950 do 31 grudnia 1951
Poprzednik	–
Następca	Adam Miler
Odznaczenia

Józef Dąbrowski (ur. 8 września 1897 w Jeziernej, zm. 28 stycznia 1956 w Sanoku) – polski nauczyciel, burmistrz i przewodniczący MRN w Sanoku.

Życiorys

Józef Dąbrowski urodził się 8^[a] września 1897 w Jeziernej^[1][2][3][4]. Był synem Jana i Marii z domu Świątkiewicz^[1]. W rodzinnej miejscowości uczył się w szkole podstawowej^[2]. U kresu I wojny światowej w listopadzie 1918 jako szeregowy uczestniczył w obronie Lwowa w 1918 w trakcie wojny polsko-ukraińskiej^[2]. W Wojsku Polskim ukończył czwarty kurs polskiej rachunkowości wojskowej przy Intendenturze Kwatermistrzostwa Dowództwa Frontu Galicyjsko-Wołyńskiego we Lwowie, trwający od 11 lipca do 1 sierpnia 1919^[2].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości 22 sierpnia 1922 w kościele św. Elżbiety we Lwowie poślubił Janinę Urszulę Łazarewicz herbu Kościesza (także uczestniczka obrony Lwowa w 1918)^[1][5][2]. U zarania II Rzeczypospolitej wraz z żoną osiedlił się w Sanoku^[2]. Tam kształcił się w Seminarium Nauczycielskim, gdzie 24 czerwca 1924 zdał egzamin dojrzałości^[3]. Został nauczycielem i pracował w tym zawodzie^[3]. Od 1923 do 1933 był nauczycielem w szkole powszechnej w Chołoniowie^[2]. W 1927 został absolwentem Wyższego Kursu Nauczycielskiego we Lwowie^[2]. Od 1 lutego 1933 do 1939 był nauczycielem i kierownikiem Szkoły Powszechnej w Sieniawie^[2]. Został mianowany członkiem Państwowej Komisji Egzaminacyjnej Rejonu IV w Krośnie na czas od 1 stycznia 1935 do 31 grudnia 1937^[2].

Po wybuchu II wojny światowej i nastaniu okupacji niemieckiej był pozbawiony pracy w zawodzie nauczyciela do 4 maja 1941^[2]. Od 5 maja 1941 pracował w szkole polskiej w Besku^[2]. Od 1 sierpnia 1942 do 31 sierpnia 1944 był nauczycielem i kierownikiem szkoły w Zagórzu^[2]. W tym okresie został mianowany mężem zaufania w Zagórzu przez działającą w ramach tajnego nauczania Powiatową Komisji Oświaty i Kultury (PKOiK)^[6].

Po nadejściu frontu wschodniego, zakończeniu działań wojennych i nastaniu Polski Ludowej od 7 października 1944 do 1 grudnia 1946 pracował jako nauczyciel w 7-klasowej męskiej Szkole Powszechnej im. Króla Władysława Jagiełły w Sanoku^[2]. Od 1 stycznia 1947 do 31 maja 1949 był nauczycielem i kierownikiem trzyletniej Państwowej Szkoły Podstawowej dla Dorosłych w Sanoku (urlopowany ze stanowiska)^[2][7][8]. Został kierownikiem funkcjonującego od 1951 Powiatowego Ośrodka Metodycznego w Sanoku^[9]. W trakcie pracy nauczycielskiej ukończył kursy zawodowe^[2].

Nagrobek Józefa i Janiny Dąbrowskich

Od 15 października 1946 z ramienia PPS był członkiem zarządu miejskiego w Sanoku w okresie urzędowania burmistrza Michała Hipnera^[10]. Po rezygnacji tegoż (31 stycznia 1949^[2]), w dniu 25 marca 1949 Dąbrowski został wybrany burmistrzem Sanoka (wybór zatwierdzono na szczeblu wojewódzkim 6 maja 1949)^[11] i sprawował to stanowisko od 14^[2] lub 15 maja 1949^[3] do 30 czerwca 1950^[2][3], według innego źródła do czasu rozwiązania zarządu miejskiego w dniu 26 maja 1950^[12]. Był ostatnią osobą piastującą ten urząd w okresie PRL z uwagi na wejście w życie Ustawy z 20 marca 1950 o terenowych organach jednolitej władzy państwowej, na mocy której likwidacji uległy zarządu miejskie i posady burmistrzów^[2][11]. Po wprowadzeniu nowego prawa został wybrany przewodniczącym Prezydium MRN w Sanoku 22 czerwca 1950^[2][12] i pełnił tę funkcję od 30 czerwca 1950^[13] do 31 grudnia 1951^[2][11][13]. W okresie sprawowania przez niego władzy swój rozwój zyskały przedsiębiorstwa komunalne, dokonano poprawy stanu ulic i placów (prowadzono brukowanie ulic), doprowadzono gaz i wodę do mieszkań, budowano obiekty użyteczności publicznej^[2][3]. Z posady przewodniczącego MRN został zdymisjonowany^[14].

Od 1 lutego 1952 do śmierci był kierownikiem Powiatowego Ośrodka Doskonalenia Kadr w Sanoku^[2]. W Sanoku zamieszkiwał z żoną w domu przy ulicy Jana Matejki 12^[1][2]. Zmarł 28 stycznia 1956^[1][3][4]. Został pochowany na cmentarzu przy ul. Jana Matejki w Sanoku 30 stycznia 1956^[4]. Jego żona Janina (1899-1971) do końca życia zamieszkiwała przy ul. Matejki 6, spoczęła na cmentarzu w Sanoku obok męża^[5][15]. Miał syna^[2].

Odznaczenia

• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[2]
• Medal za Długoletnią Służbę^[2]
• inne odznaczenia, wyróżnienia i nagrody^[2]

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Edward Zając. Poczet gospodarzy miasta. Z nauczycielskim rodowodem. „Tygodnik Sanocki”. Nr 39 (620), s. 9, 26 września 2003. 
• Stanisław Dobrowolski. Kształtowanie się władzy w Sanoku w latach 1944–1950. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 119–129, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
• Władysław Stachowicz. Miejska Rada Narodowa w Sanoku 1950–1990. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 131–320, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
• Franciszek Oberc. Burmistrzowie Sanoka (przewodniczący Prezydium Miejskiej Rady Narodowej, naczelnicy). „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990, s. 339–350, 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.