Józef Dutkiewicz (historyk)

Józef Dutkiewicz
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

7 marca 1903
Czeladź

Data i miejsce śmierci

6 października 1986
Łódź

profesor nauk historycznych
Specjalność: historia XVIII-XX w.
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Doktorat

1926

Habilitacja

1945

Profesura

1962

Uczelnia

Uniwersytet Łódzki

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal Komisji Edukacji Narodowej Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL”

Józef Dutkiewicz (ur. 7 marca 1903 w Czeladzi, zm. 6 października 1986 w Łodzi) – polski historyk, badacz historii XVIII-XX wieku, historii dyplomacji, profesor. Prezes łódzkiego oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego.

Życiorys

Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego (kierunki: historia i filozofia), od 1926 doktor nauk historycznych (tytuł pracy doktorskiej: „Austria wobec powstania listopadowego”). Do roku 1939 pracował, w charakterze nauczyciela, w szkołach średnich w Warszawie, Zawierciu, Kielcach i Łowiczu, przebywał również na stypendiach w Wiedniu, Berlinie, Paryżu i Londynie. Podczas kampanii wrześniowej służył ochotniczo w szeregach 5. batalionu obrony Warszawy. Po kapitulacji zamieszkał w Łowiczu, gdzie, dzięki kontaktom z ZWZ-AK, brał udział w organizacji tajnego nauczania. Od 1945 doktor habilitowany, w tym samym roku na stałe związał się z Uniwersytetem Łódzkim. W 1947 odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi[1].

W 1950 mianowany profesorem nadzwyczajnym, od 1962 profesor zwyczajny. Kierownik Katedry Historii Nowożytnej Polski (1947–1948) oraz Katedry Historii Powszechnej Nowożytnej i Najnowszej (1948–1973). W latach 1956–1970 (z przerwą na przełomie 67 i 68 roku) pełnił funkcję dyrektora Instytutu Historii UŁ. Równolegle piastował inne funkcje: od 1949 do 1951 był dziekanem Wydziału Humanistycznego Państwowej Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Łodzi, w latach 1947–1950 kierował Ośrodkiem Metodycznym Nauki o Polsce i Świecie Współczesnym przy Kuratorium Okręgu Szkolnego w Łodzi. Począwszy od 1958 pełnił, przez trzy lata, funkcję prezesa łódzkiego oddziału Polskiego Towarzystwa Historycznego, aż do 1973 zasiadał w fotelu wiceprezesa Zarządu Głównego PTH. Działał również w strukturach Łódzkiego Towarzystwa Naukowego.

Swoją działalnością naukową walnie przyczynił się do powstania „łódzkiej szkoły” badań nad przebiegiem Powstania listopadowego, wielki wkład położył również w rozwój historiografii. Dokładnej analizie poddawał pamiętniki Winstona Churchilla, Charles'a de Gaulle'a i Konrada Adenauera, był edytorem licznych pamiętników z czasów powstania listopadowego, m.in. Leona Drewnickiego Za moich czasów, regularnie pisywał do „Wiadomości Historycznych”.

Odznaczenia[2]

Wybrane publikacje

Do jego najważniejszych prac naukowych zaliczyć można:

  • 1933: Austria wobec powstania listopadowego (praca doktorska)
  • 1935: Ambasada Piotra Potockiego (wydana też pod tytułem Polska a Turcja w czasie Sejmu Czteroletniego 1787–1794)
  • 1935: Prusy a Polska w dobie Sejmu Czteroletniego
  • 1937: Anglia a sprawa polska w latach 1830–1831 (1967 – wersja poszerzona)
  • 1946: Sprawa gdańska w dobie Sejmu Czteroletniego w oświetleniu korespondencji dyplomatycznej pruskiej
  • 1952: Charakterystyka dyplomacji powstania listopadowego
  • 1956: Ewolucja lewicy w powstaniu listopadowym
  • 1958: monografia Szymon Askenazy i jego szkoła
  • 1959: Zarys historii historiografii polskiej, cz. 3: 1900–1939 (wspólnie z Krystyną Śreniowską)
  • 1966: Marceli Handelsman jako historyk dyplomacji Hotelu Lambert
  • 1966: Zarys dziejów wojskowości w Polsce do 1864 r. (współautor)
  • 1968: Georges Lefebre jako historyk rewolucji francuskiej
  • 1970: Dzieło Jeana Jouresa o Rewolucji Francuskiej
  • 1972: Francuska historiografia dotycząca Komuny Paryskiej 1871 roku

Przypisy

  1. 29 października 1947 „za zasługi położone w zabezpieczeniu arcydzieł kultury polskiej” M.P. z 1947 r. nr 149, poz. 894, pkt 19
  2. Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, str. 252

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

POL Odznaka tytułu honorowego Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej BAR.png
Autor: Jakubkaja, Licencja: CC BY-SA 3.0
Baretka odznaki tytułu honorowego Zasłużony Nauczyciel Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej
Jozef Dutkiewicz, historyk.jpg
Józef Dutkiewicz, historyk polski.