Józef Gałęzowski (architekt)

Józef Gałęzowski
Data i miejsce urodzenia28 stycznia 1877
Trojany
Data i miejsce śmierci1 marca 1963
Kraków
Miejsce spoczynkuCmentarz Rakowicki w Krakowie
Zawód, zajęciearchitekt
Narodowośćpolska
Alma MaterUniwersytet Techniczny w Dreźnie
MałżeństwoJadwiga
Krewni i powinowaciStanisław (syn)
Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski

Józef Gałęzowski (ur. 28 stycznia 1877 w Trojanach, zm. 1 marca 1963 w Krakowie) – polski architekt i malarz.

Życiorys

Architekci Adolf Szyszko-Bohusz (siedzi, czwarty z lewej) i Józef Gałęzowski (siedzi, trzeci z lewej) ze studentami. Pośród nich są Rela Schmeidler (siedzi, druga od prawej) i Stanisław Dziewulski.
Dworek w Opinogórze
Kościół w Byczynie
Sarkofag Gabrieli Zapolskiej
Pomnik poległych pod Rokitną

Urodził się 28 stycznia 1877 w Trojanach k. Warszawy, w rodzinie Juliana i Marii ze Strachockich[1]. W 1899 podjął studia architektury w Szkole Politechnicznej we Lwowie. Od 1900 do 1901 uczył się malarstwa w prywatnej szkole Stanisława Grocholskiego w Monachium, po czym od 1902 studiował na Uniwersytecie Technicznym w Dreźnie i tam ukończył studia architektury w 1909. Od 1909 do 1911 był profesorem Szkoły Sztuk Pięknych w Warszawie[2]. Od 1911 przebywał w Krakowie, gdzie od 1913 i w całym okresie II Rzeczypospolitej do 1939 był profesorem na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W roku akademickim 1919/1920 i 1921/1922 był rektorem tej uczelni.

Po zakończeniu II wojny światowej w 1945 ponownie został profesorem krakowskiej ASP. Ponadto w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej był kierownikiem Katedry Kompozycji Architektonicznej dla studentów kierunków politechnicznych Akademii Górniczej oraz od 1946 na Politechnice Krakowskiej.

Kierował redakcją publikacji pt. Odbudowa polskiego miasteczka. Projekty domów[3][4]. Należał do Towarzystwa Artystów Polskich „Sztuka”, Stowarzyszenia Architektów Polskich, Związku Polskich Artystów Plastyków, Klubu Rotary[5].

Został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Jego żoną od października 1905 była Jadwiga (1877–1948), także malarka[6]. Ich syn Stanisław (1903–1945), także został architektem, był uczestnikiem powstania warszawskiego 1944.

Projekty i dzieła

W okresie II Rzeczypospolitej Józef Gałęzowski i Adolf Szyszko-Bohusz stworzyli ideę Alej Trzech Wieszczów w Krakowie i pomysł dzielnicy oplatającej Błonia krakowskie[25].

Ordery i odznaczenia

Nagrody

  • Nagroda państwowa I stopnia
  • Nagroda artystyczna miasta Krakowa (1945)
  • Nagrody w konkursach architektonicznych

Upamiętnienie

Przypisy

  1. Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 192.
  2. Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie. culture.pl. [dostęp 2015-03-29].
  3. Odbudowa polskiego miasteczka: projekty domów opracowane przez grono architektów polskich. bcpw.bg.pw.edu.pl. [dostęp 2015-03-29].
  4. Otoczenie domu. Dworek na małej działce?. budujemydwor.pl, 18 lipca 2011. [dostęp 2015-03-29].
  5. Krakowscy Rotarianie w latach 1933–1939. rotary-krakow.pl. [dostęp 2015-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
  6. Jadwiga Gałęzowska. dziejekrakowa.pl. [dostęp 2015-03-28].
  7. Pasaż Luxenburga. sekretywarszawy.pl. [dostęp 2015-03-29].
  8. Kraków. Szkoły powszechne: XX Żeńska im. św. Jadwigi i XXIV Męska im. Jana Kochanowskiego. Projekt przebudowy. Rzut parteru i przekrój poprzeczny.. katalog.muzeum.krakow.pl. [dostęp 2015-03-29].
  9. Kraków. Studium Pedagogiczne U.J., ul. Reymonta 4. Projekt niezrealizowany. Elewacja północna i południowa. katalog.muzeum.krakow.pl. [dostęp 2015-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
  10. Historia konkursu sprzed 100 lat. ronet.pl. [dostęp 2015-03-29].
  11. Zabytkowy dwór Krasińskich, » Opinogóra Górna. zabytki.ocalicodzapomnienia.eu. [dostęp 2015-03-29].
  12. REZYDENCJA KRASIŃSKICH (ZESPÓŁ REZYDENCJONALNY). muzeumromantyzmu.pl. [dostęp 2015-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-05)].
  13. Stary i nowy dwór. mazowsze-krasinskich.pl. [dostęp 2015-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)].
  14. Wille przy Zamoyskiego. podgorze.pl. [dostęp 2015-03-29].
  15. Wiosna w malarstwie Juliusza Kędziory. muzeum.pila.pl. [dostęp 2015-03-29].
  16. Pałac Lubomirskich. muzeum.przeworsk.pl. [dostęp 2015-03-29].
  17. Historia duszpasterstwa Naszej Parafii:. katolik6.jaworzno.w.interia.pl. [dostęp 2015-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
  18. Kroczewo. mwkz.pl, 30 marca 2010. [dostęp 2015-03-29].
  19. Kaplica Najświętszego Serca Pana Jezusa w Załucznem. ckip.org. [dostęp 2015-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
  20. Rżąka koło Krakowa. Kapliczka na terenie posiadłości prof. dr Arnolda Bollanda. Wariant II. Fasada z okiem opatrzności, elewacja boczna i rzut. katalog.muzeum.krakow.pl. [dostęp 2015-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].
  21. Cmentarz Rakowicki w Krakowie. swiat-kamienia.pl. [dostęp 2015-03-29].
  22. Wystawa „Architektura Zakopanego w dwudziestoleciu międzywojennym”. podhale24.pl. [dostęp 2015-03-29].
  23. ARCHITEKTURA ZAKOPANEGO W DWUDZIESTOLECIU MIĘDZYWOJENNYM. muzeumtatrzanskie.pl. [dostęp 2015-03-29].
  24. Stulecie Wystawy Przemysłowo – Rolniczej w Częstochowie (1909-2009). jasnagora.com. [dostęp 2015-03-29].
  25. Józef Gałęzowski. dziejekrakowa.pl. [dostęp 2015-03-28].
  26. M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi na polu sztuki”.
  27. a b Odznaki SARP Oddział Kraków [dostęp 2021-05-12] (ang.).
  28. Architektura międzywojenna (1914–1945). ma.wroc.pl. [dostęp 2015-03-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-04-02)].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

POL Order Sztandaru Pracy 1 klasy BAR.svg
Baretka: Order Sztandaru Pracy I klasy
Krakow Cmentarz Rakowicki 02.jpg
Autor: Andrzej Otrębski, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kraków - Cmentarz Rakowicki - Pomnik Rokitniańczyków - ofiar szarży ułańskiej pod Rokitną w 1915 r.
Tomb of Gabriela Zapolska (4).jpg
Autor: Aeou, Licencja: CC BY-SA 3.0
Гробівець Габріелі Запольської на Личаківському цвинтарі у Львові.
Szyszko-Bohusz, Gałęzowski and students.jpg
Architekci Adolf Szyszko-Bohusz (siedzi, czwarty z lewej) i Józef Gałęzowski (siedzi, trzeci z lewej) ze studentami. Pośród nich są Rela Schmeidler, znana także jako Maria Wolska (siedzi, druga od prawej) i Stanisław Dziewulski.
Kościół par. Jaworzno Byczyna 92.JPG
Autor: Beemwej, Licencja: CC BY-SA 3.0
Kościół parafialny pod wezwaniem "Najświętszego Serca Pana Jezusa" zaprojektowany przez krakowskiego architekta prof.Józefa Gałęzowskiego.
Opinogóra Górna, Muzeum Romantyzmu (2).jpg
Autor: Bazie, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
zespół pałacowy Krasińskich w Opinogórze Górnej - odbudowany dwór Krasińskich