Józef Galanka

Józef Galanka

Data i miejsce urodzenia	28 kwietnia 1905 Sucha
Data śmierci	2 sierpnia 1962
profesor nauk technicznych
Specjalność: górnictwo
Alma Mater	Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie
Profesura	7 października 1951
Nauczyciel akademicki
Uczelnia	Politechnika Śląska
Odznaczenia

Józef Galanka (ur. 28 kwietnia 1905 w Suchej, zm. 2 sierpnia 1962) – polski inżynier, profesor nadzwyczajny, wykładowca akademicki specjalista w dziedzinie górnictwa.

Życiorys

Urodził się 28 kwietnia 1905 w Suchej (ówczesny powiat żywiecki) w rodzinie Szymona, podurzędnika kolejowego wyznania greckokatolickiego^[1][2]. Miał brata Juliana (ur. 1910)^[2].

W 1923 zdał egzamin dojrzałości w Państwowy Gimnazjum im. Królowej Zofii w Sanoku (w jego klasie byli m.in. Jerzy Gölis, Tadeusz Hroboni, Jan Pudełko)^[1][3]. Następnie przez rok pracował w Kopalni Węgla Kamiennego „Kleofas” w Katowicach. W latach 1924–1930 odbył studia na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie uzyskując dyplom inżyniera. Po ukończeniu studiów w dekadzie lat 30. pracował w Kopalni Węgla Kamiennego „Eminencja” w Katowicach na stanowiskach dozorcy dołowe­go, sztygara oddziałowego, technika strzelniczego, inżyniera gospodarczego, inżyniera bezpieczeństwa i inżyniera ruchu. Po wybuchu II wojny światowej pracował we Lwowie jako projektant Kopalń Węgla Brunatnego w Złoczowie, w 1940 jako za­stępca szefa Kopalń Ozokerytu w Kombinacie Naftowym. Po przejściu frontu wschodniego trafił w grupie operacyjnej por. Prusaka na Śląsk. Tam działał w organizowaniu Zjednoczenia Przedsiębiorstw Wiertniczo-Górniczych w Katowicach i od 1945 do 1950 był jego naczelnym dyrektorem. Od stycznia 1950 organizował Zjednoczenie Geologiczno-Poszukiwawcze. Równolegle publikował prace w dziedzinie szybkościowego drążenia szybów, wykonywania wyrobisk w kamieniu, techniki strzelania czy zwiercalności^[4].

Grób prof. Józefa Galanki na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

7 października 1951 uzyskał tytuł profesora nad­zwyczajnego w Politechnice Śląskiej oraz został dziekanem (do 1952^[5]) Wydziału Górni­czego i kierownikiem Katedry Górnictwa II^[6] (później Katedra Budownictwa Podziemnego Kopalń oraz Katedra Geomechaniki, Budownictwa Podziemnego i Zarządzania Ochroną Powierzchni na Wydziale Górnictwa i Geologii^[7]).

Specjalizował się w zakresie głę­bienia szybów, obudowy specjalnej, prowadzenia robót kamiennych i obudowy w wyrobiskach korytarzowych. W tej dziedzinie wykładał i publikował. Był recenzentem prac naukowych, w tym doktor­skich, habilitacyjnych. Pełnił funkcję przewodniczącego Komisji Dokumentacji Geologiczno-Inżynier­skich przy Centralnym Urzędzie Geologii.

Zamieszkiwał przy ulicy Marii Skłodowskiej w Katowicach^[8].

Zmarł 2 sierpnia 1962. Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera L-1-7)^[9]. W tym samym miejscu została pochowana Ernestyna Galanka (1899-1983)^[10].

Publikacje

• O teorii wiercenia obrotowego w skałach i określenie ich zwiercalności (1954)
• Mechanika górotworu (1960, współautor: Antoni Sałustowicz)
• Hipoteza sklepień wspornikowych w górotworze (1964)
• Nowa teoria przemieszcza­nia się górotworu pod wpływem eksploatacji górniczej

Odznaczenia

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1946)
• Złoty Krzyż Zasługi (26 kwietnia 1946, w uznaniu zasług na polu odbudowy, organizacji i rozwoju przemysłu węglowego w Polsce)^[11]
• Odznaka „Racjonalizator Produkcji”

Przypisy

Bibliografia

• Roman Dykacz: Wspomnienie o prof. zw. mgr. inż. Józefie Galance. delibra.bg.polsl.pl. [dostęp 2014-06-27].