Józef Gumowski

Józef Gumowski
Ziutek
major major
Data i miejsce urodzenia

15 marca 1916
Skudzawy, pow. Rypin

Data śmierci

23 października 1952

Przebieg służby
Siły zbrojne

Kotwica symbol.svg Armia Krajowa

Jednostki

Kedyw

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Józef Gumowski ps „Ziutek” (ur. 15 marca 1916 w Skudzawach, zm. 23 października 1952) – major Armii Krajowej.

Życiorys

Syn Bolesława i Marianny z Rzeszotarskich. Zamieszkały w Warszawie. W okresie okupacji niemieckiej dowódca grupy specjalnej Kierownictwa Walki Podziemnej, z wyroków sądu specjalnego wykonującej egzekucje na konfidentach Gestapo i zdrajcach narodu polskiego. Współuczestnik zamachu na kata Warszawy Franza Kutscherę, żołnierz Kedywu, uczestnik przejęcia ostatniego kuriera RP w Londynie Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Używał ps. „Ziutek”.

Ujawnił się w kwietniu 1947, niedługo potem aresztowany, oskarżony na podstawie spreparowanych i wymuszonych na świadkach zeznań o zwalczanie ruchu lewicowego. 29 maja 1952 WSR w Warszawie Sr.364/52 pod przewodnictwem ppłk. Mieczysława Widaja skazał go na podstawie art. 1 dekretu z 31 sierpnia 1944 na karę śmierci[1]. Stracony 23 października 1952. Uniewinniony i zrehabilitowany 19 lutego 1957.

Dokładne miejsce pochówku jest nieznane. Grób symboliczny znajduje się na Cmentarzu Wojskowym w Kwaterze „na Łączce”.

Przypisy

  1. "Księga najwyższego wymiaru kary" w Krzysztof Szwagrzyk: Zbrodnie w majestacie prawa 1944-1955. Wyd. ABC Future, Warszawa, 2000.

Bibliografia

  • Tadeusz Swat: Niewinnie Straceni 1945-56. Wyd. Fundacja Ochrony Zabytków, Warszawa 1991., zob też Straceni w Więzieniu mokotowskim.
  • Małgorzata Szejnert: Śród żywych duchów. Wyd. ANEKS, Londyn 1990.
  • AIPN, Teczki więźniów 1952, Gumowski Józef
  • W. Bartoszewski, Syndykat zbrodni..., s. 25
  • J.R. Kubiak, Tajemnice więzienia mokotowskiego...
  • „Wokanda” 1990, nr 21 (listy)

Media użyte na tej stronie

PL Epolet mjr.svg
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).
Kotwica symbol.svg
Autor: Liftarn, Licencja: CC BY-SA 2.5
Kotwica symbol