Józef Gumowski

Józef Gumowski

Ziutek

major
Data i miejsce urodzenia	15 marca 1916 Skudzawy, pow. Rypin
Data śmierci	23 października 1952
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Krajowa
Jednostki	Kedyw
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa

Józef Gumowski ps „Ziutek” (ur. 15 marca 1916 w Skudzawach, zm. 23 października 1952) – major Armii Krajowej.

Życiorys

Syn Bolesława i Marianny z Rzeszotarskich. Zamieszkały w Warszawie. W okresie okupacji niemieckiej dowódca grupy specjalnej Kierownictwa Walki Podziemnej, z wyroków sądu specjalnego wykonującej egzekucje na konfidentach Gestapo i zdrajcach narodu polskiego. Współuczestnik zamachu na kata Warszawy Franza Kutscherę, żołnierz Kedywu, uczestnik przejęcia ostatniego kuriera RP w Londynie Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Używał ps. „Ziutek”.

Ujawnił się w kwietniu 1947, niedługo potem aresztowany, oskarżony na podstawie spreparowanych i wymuszonych na świadkach zeznań o zwalczanie ruchu lewicowego. 29 maja 1952 WSR w Warszawie Sr.364/52 pod przewodnictwem ppłk. Mieczysława Widaja skazał go na podstawie art. 1 dekretu z 31 sierpnia 1944 na karę śmierci^[1]. Stracony 23 października 1952. Uniewinniony i zrehabilitowany 19 lutego 1957.

Dokładne miejsce pochówku jest nieznane. Grób symboliczny znajduje się na Cmentarzu Wojskowym w Kwaterze „na Łączce”.

Przypisy

Bibliografia

• Tadeusz Swat: Niewinnie Straceni 1945-56. Wyd. Fundacja Ochrony Zabytków, Warszawa 1991., zob też Straceni w Więzieniu mokotowskim.
• Małgorzata Szejnert: Śród żywych duchów. Wyd. ANEKS, Londyn 1990.
• AIPN, Teczki więźniów 1952, Gumowski Józef
• W. Bartoszewski, Syndykat zbrodni..., s. 25
• J.R. Kubiak, Tajemnice więzienia mokotowskiego...
• „Wokanda” 1990, nr 21 (listy)