Józef Hałas

Józef Hałas
Ilustracja
Józef Hałas
Data i miejsce urodzenia

7 stycznia 1927
Nowy Sącz

Data i miejsce śmierci

1 stycznia 2015
Wrocław

Dziedzina sztuki

malarz

Epoka

współczesny

Odznaczenia
Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis

Józef Hałas (ur. 7 stycznia 1927 w Nowym Sączu, zm. 1 stycznia 2015 we Wrocławiu[1]) – polski malarz i pedagog, klasyk polskiej sztuki współczesnej. Studiował malarstwo we Wrocławiu pod kierunkiem prof. Eugeniusza Gepperta.

Twórczość

Od pierwszej wystawy indywidualnej w 1955 roku, brał udział w ponad trzystu ekspozycjach w kraju, także na granicą. W roku 2005 pokaz prac artysty zorganizowała Narodowa Galeria Sztuki Zachęta. W wydanym z tej okazji katalogu dyrektorka Agnieszka Morawińska stwierdziła:" Józef Hałas ze swoim zdyscyplinowanym i konsekwentnym malarstwem to jeden z klasyków XX wieku, obok pokazywanych niedawno w Zachęcie Stanisława Fijałkowskiego, Jerzego Nowosielskiego, Stefana Gierowskiego. Należący do pokolenia Arsenału - uczestnik tej wystawy - od studiów po dziś wierny jednemu artystycznemu środowisku, Wrocławiowi".

Równolegle z obrazami olejnymi, zamkniętymi w cyklach: Figury, Góry, Wnętrza, Przeciwstawienia, Piony - Skosy, tworzył gwasze i rysunki. Jego Gwasze Kieszonkowe, Kompozycje oparte na krzyżu, Wnętrza, uznawane są za wybitną kreację malarską w sztuce polskiej, równie ważną jak malarstwo sztalugowe. Rysunki z cyklu Przeciwstawienia zamieścił w latach 60. Stanisław Stopczyk w szkolnym podręczniku do plastyki.

Ważną realizacją Hałasa było Malarstwo na śniegu z 1971 roku. Autorski, siedmiominutowy zapis wideo z powstawania błękitno-czerwonego obrazu we wrocławskim plenerze, trafił do zbioru Dolnośląskiej Zachęty. Kadr z tego filmu zapowiadał reprezentacyjną, zbiorową wystawę "Pełnia sztuczna", zrealizowaną przez Muzeum Współczesne Wrocław (2012).

Dzieła Hałasa widoczne są w przestrzeni miejskiej Wrocławia, np. jego mozaiki zrealizowane w latach 60. na budynkach przy ul. Podwale[2] i witraże w kościele świętej Rodziny na Sępolnie.

W 2011 roku uczestniczył w projekcie Fundacji Galeria 2 piętro: "Lubiąż. Od Willmanna do Hałasa", malując największy w swej karierze obraz z cyklu Duże Figury (20 m kwadratowych). W 2012 roku miał dwie wystawy jubileuszowe (85. lecie urodzin) we wrocławskim Muzeum Narodowym i dużą retrospektywę w BWA Sokół w Nowym Sączu.

Dwa ostatnie lata swego życia poświęcił malowaniu wielkich formatów (2 m x 2 m), płótna te są kontynuacją przełomowych idei malarskich artysty – m.in. cykle Piony - Skosy czy Przeciwstawienia. Zostały one pokazane na ostatniej za życia artysty wystawie "Hałas'14 Młodość", w Mia Art Gallery we Wrocławiu, w grudniu 2014 roku)[3].

Nagrody

Był laureatem nagród: Grand Prix - Festiwalu Malarstwa Współczesnego w Szczecinie w 1966 roku, Nagrody Miasta Wrocławia w 1969 roku, Nagrody Kolegium Rektorów (Wrocław) w 1989 roku, Najlepsza Wystawa 2000 Roku (ZPAP) w BWA Awangarda, Śląskiej Nagrody Kulturalnej Kraju Dolnej Saksonii w roku 2002. Otrzymał także Złoty Medal Gloria Artis - Zasłużony Kulturze Narodowej, przyznanym mu w 2006 roku za całokształt twórczości.

Czterdziestolecie pracy artystycznej Józefa Hałasa uhonorowało Muzeum Narodowe we Wrocławiu wystawą retrospektywną (1994). Przy tej okazji powstał film Iwony Rosiak: "Pejzaż z górą w tle".

Z okazji jubileuszu 80. lecia urodzin artysty rektor ASP Prof. Jacek Szewczyk powiedział Gazecie Wyborczej: "Wpływ profesora Hałasa na styl szkoły wrocławskiej jest olbrzymi. Jego koncepcja malarstwa oparta na zachwycie naturą i jej twórczej analizie powraca w akademii do dziś. I choć od 10 lat nie pracuje na uczelni, jest tu ciągle obecny przez zapatrzenie. Jest mistrzem dla kolejnych pokoleń".

Upamiętnienie

28 kwietnia 2017 roku w podwórku przy skrzyżowaniu ulic Podwale i Czystej we Wrocławiu odsłonięto pamiątkową tablicę poświęconą Józefowi Hałasowi. Tablicę odsłonił rektor Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu prof. Piotr Kielan oraz córka artysty Katarzyna Hałas.[4]

Przypisy

  1. Zmarł znany malarz profesor Józef Hałas
  2. Mozaika prof. Hałasa, ul. Podwale 45-50 we Wrocławiu. na str. polska-org.pl
  3. Hałas'14 Młodość w mia Art Gallery (pol.). ArtStock. [dostęp 2015-02-08]. [zarchiwizowane z tego adresu (10 lutego 2015)].
  4. Znany wrocławski malarz ma swoją tablicę pamięci.Marta Gołębiowska, www.tuwroclaw, [2017-05-01]

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Józef Hałas.JPG
Autor: Agrula, Licencja: CC BY-SA 3.0
Józef Hałas pod swoją pracą "Malarstwo na śniegu" (1971)