Józef Hartman
 Józef Hartman w mundurze kapitana | |
 pułkownik | |
| Data i miejsce urodzenia | 27 października 1898 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 24 kwietnia 1979 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska | adiutant przyboczny |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
      _3r_BAR.svg){kind=small} _BAR.svg){kind=small}             | |
Józef Sławomir Hartman, ps. „Roch”, „Sławek”, „Tata” (ur. 27 października 1898 w Swaryszowie, zm. 24 kwietnia 1979 w Londynie)[1] – pułkownik Wojska Polskiego, adiutant prezydenta Ignacego Mościckiego, polski komendant STS 43, zwany „ojcem cichociemnych”. Odznaczony Orderem Virtuti Militari.
Życiorys
Urodził się w rodzinie Karola i Małgorzaty z domu Białek. Miał czterech braci: Antoniego, Stanisława, Jana i Tadeusza oraz siostrę Jadwigę. Od 1915 w POW dowódca Obwodu Jędrzejów; 27 października 1917 wstąpił do 25 pułku piechoty w stopniu sierżanta; od 1919 w 4 pułku piechoty Legionów w Kielcach. Uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. Awansowany do stopnia porucznika ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923. W lutym 1925 roku został przydzielony z 1 pułku piechoty Legionów w Wilnie do Batalionu Manewrowego w Rembertowie na stanowisko oficera żywnościowego[2].
Oficer 2 pułku strzelców podhalańskich. W latach 1934–1939 pełnił służbę w Gabinecie Wojskowym Prezydenta Rzeczypospolitej na stanowisku adiutanta przybocznego. Od 19 marca 1939 w stopniu majora, później podpułkownik, komendant ośrodka szkoleniowego kursów walki konspiracyjnej w Audley End (razem z płk. Terrym Roper-Caldbeckiem); szef sekcji polskiej SOE STS 43 (Kierownictwo Operacji Specjalnych, sekcja Secret Intelligence Service wyznaczała m.in. zadania wywiadowi Armii Krajowej). Od grudnia 1943 szef wyszkolenia Oddziału VI Sztabu Naczelnego Wodza (współpracującego z SOE). Służbę wojskową zakończył w randze pułkownika.
Po wojnie osiedlił się w Londynie.
15 lutego 1947 zawarł związek małżeński z Grace Leborgne (1908–1974), wdową po angielskim pilocie doświadczalnym.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (pośmiertnie, 6 czerwca 1979)[3]
- Krzyż Niepodległości (28 grudnia 1933)[4]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1974)[5]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1937)[6]
- Krzyż Walecznych (trzykrotnie)
- Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami
- Srebrny Krzyż Zasługi (10 listopada 1928)[7]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaka za Rany i Kontuzje
- Order Estońskiego Czerwonego Krzyża I klasy (Estonia, 1935)[8][9]
- Oficer Orderu Imperium Brytyjskiego (Wielka Brytania)
- Oficer Orderu Legii Honorowej (Francja, 1939)
- Krzyż Oficerski Orderu Korony (Belgia, 1935)
- Krzyż Oficerski Orderu Krzyża Orła (Estonia, 1936)[10][11]
- Krzyż Oficerski Orderu Gwiazdy Rumunii (Rumunia, 1938)
- Order Korony Rumunii (Rumunia)
- Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania, 1947)
- Medal Obrony (Wielka Brytania, 1947)
Przypisy
- ↑ Wojciech Markert, Roman Lewicki, Józef Sławomir Hartman 1898–1979, Agencja Wydawnicza Egros, 2004, s. 77.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 8 lutego 1925 roku, s. 63.
- ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 32, Nr 7 z 31 grudnia 1979.
- ↑ M.P. z 1934 r. nr 23, poz. 35 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości” - zamiast uprzednio nadanego Medalu Niepodległości (M.P. z 1931 r. nr 178, poz. 260).
- ↑ Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 20, Nr 4 z 31 grudnia 1974.
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 260, poz. 410 „za zasługi w służbie wojskowej”.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
- ↑ Eesti Vabariigi teenetemärgid. president.ee. [dostęp 2014-11-12]. (est.).
- ↑ Według źródła polskiego był to order III klasy. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 20, 11 listopada 1936.
- ↑ Fred Puss (red.), Eesti tänab 1919–2000, Tallinn: Eesti Vabariigi Riigikantselei, 2000, s. 179, ISBN 9985-60-778-3 [dostęp 2014-10-23] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-27] (est.).
- ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 20, 11 listopada 1936.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2019-02-09].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Wojciech Markert, Roman Lewicki, Józef Sławomir Hartman 1898–1979, Agencja Wydawnicza Egros, 2004, ISBN 83-88773-11-9.
- Hartman, Józef Sławomir, Dziennik z okresu 1939-08-28 / 1940-02-01, opisujący losy Prezydenta Mościckiego i Jego otoczenia w czasie kampanii wrześniowej, internowania w Rumunii i przybycia do Szwajcarii, nieopublikowany.
Linki zewnętrzne
- biogram na stronie Ośrodka Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej
Media użyte na tej stronie
Naramiennik pułkownika Wojska Polskiego (1919-39).
Baretka: Order Gwiazdy Rumunii (model 1877) – Oficer – Księstwo i Królestwo Rumunii.
Baretka: Order Korony Rumunii (model 1881) – Oficer – Królestwo Rumunii.
Baretka: Order Korony – Oficer (Belgia).
(Ordre de la Couronne – Officier).
(De Kroonorde – Officier).
Baretka: Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami – II RP (1942).
Baretka Orderu Krzyża Orła 4 klasy
Odznaka za rany i kontuzje - 1 gwiazdka