Józef Jarosz

Józef Jarosz
Wicek
Ilustracja
pułkownik pułkownik
Data i miejsce urodzenia

3 listopada 1902
Sadkowice

Data i miejsce śmierci

25 lutego 1970
Czekarzewice

Przebieg służby
Siły zbrojne

Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie II RP
Orl.jpg Gwardia Ludowa
Orl.jpg Armia Ludowa
Orzeł LWP.jpg Siły Zbrojne Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej

Jednostki

1 Pułk Ułanów
2 Pułk Saperów

Stanowiska

dowódca okręgu GL
dowódca okręgu AL
szef Wojskowego Rejonowego Zarządu Kwatermistrzostwa

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
Wojna polsko-radziecka
II wojna światowa

Odznaczenia
Order Sztandaru Pracy I klasy Order Krzyża Grunwaldu III klasy Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920-1941) Krzyż Partyzancki
Grób Józefa Jarosza na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach

Józef Jarosz ps. „Wicek” (ur. 3 listopada 1902 w Sadkowicach, pow. lipskim, zm. 25 lutego 1970 w Czekarzewicach, pow. lipskim) – działacz Komunistycznej Partii Polski (KPP) i Polskiej Partii Robotniczej (PPR), organizator oddziałów partyzanckich Gwardii Ludowej (GL) i Armii Ludowej (AL) w okręgach Radom i Kielce.

Życiorys

W 1917 rozpoczął naukę w seminarium nauczycielskim w Solcu nad Wisłą. Rok później wstąpił do Polskiej Organizacji Wojskowej, w listopadzie 1918 brał udział w rozbrajaniu Niemców, następnie zaciągnął się do 1 lubelskiego pułku ułanów, skąd skierowano go do podoficerskiej szkoły saperów. Po jej ukończeniu walczył w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 w 2 pułku saperów, po czym wrócił do Sadkowic. W 1924 wstąpił do KPP. W 1925 wyjechał na pół roku do Francji w poszukiwaniu pracy. Po powrocie do kraju rozwinął działalność w KPP; był kolejno członkiem Komitetu Dzielnicowego (KD) w Ćmielowie, sekretarzem KD w Tarłowie, a od 1928 członkiem Komitetu Okręgowego (KO) KPP w Ostrowcu Świętokrzyskim. Za działalność komunistyczną był kilkakrotnie aresztowany i więziony.

Po zakończeniu działań wojennych w październiku 1939 rozpoczął działalność konspiracyjną, nawiązując kontakty z byłymi działaczami KPP i radykalnymi ludowcami. Współorganizator i przywódca założonej w Ostrowcu w maju 1940 organizacji konspiracyjnej Zjednoczenie Robotniczo-Chłopskie, wydającej pismo „Głos Ziemi Radomskiej”. W kwietniu 1942, po odbyciu konferencji z przedstawicielami kierownictwa PPR, podporządkował tej partii całą sieć organizacyjną ZRCh. Został członkiem Komitetu Okręgowego PPR w Radomiu, a w grudniu 1942 dowódcą Radomskiego Okręgu GL. W październiku 1943 został sekretarzem okręgowym PPR w Kielcach, gdzie okresowo był również dowódcą Okręgu GL. Od sierpnia 1944 dowodził Radomskim Okręgiem AL. Awansowany do stopnia pułkownika. W grudniu 1944 został sekretarzem III Komitetu Obwodowego PPR (Radom-Kielce-Częstochowa) i uczestniczył w organizowaniu konspiracyjnych rad narodowych. W styczniu 1945 został II sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego (KW) PPR w Kielcach. Od 20 maja do 4 czerwca 1945 był członkiem Centralnej Komisji Kontroli Partii (CKKP). Delegat na I Zjazd PPR w grudniu 1945. Kierownik personalny w Zarządzie Głównym (ZG) ZBoWiD. 1947–1949 studiował zaocznie w Akademii Nauk Politycznych. Później był szefem Wojskowego Rejonowego Zarządu Kwatermistrzostwa w Łodzi. Autor wspomnień pt. Ze wspomnień dowódcy okręgu GL i AL (Warszawa 1962).

Gdy 19 stycznia 1944 we wsi Pardołów w powiecie koneckim oddziały NSZ dowodzone przez Stanisława Masłochę i Józefa Wyrwę zamordowały 10 członków PPR, Józef Jarosz w swoim meldunku obciążył tą zbrodnią Jana Piwnika „Ponurego”, mimo że ten przebywał wówczas w Warszawie. Tę fałszywą informację powielił organ prasowy PPR, „Trybuna Wolności”, przeczytała ją w Moskwie pisarka i działaczka ZPP Janina Broniewska i zamieściła w swojej książce Z notatnika korespondenta wojennego, będącej do 1966 roku obowiązkową lekturą szkolną.

Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A2-tuje-8)[1].

Odznaczenia

Przypisy

  1. Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze. cmentarzekomunalne.com.pl. [dostęp 2019-11-27].
  2. M.P. z 1948 r. nr 70, poz. 570 „za wybitne zasługi w walkach partyzanckich z okupantem hitlerowskim”.
  3. M.P. z 1947 r. nr 25, poz. 173 „za zasługi położone w walce z okupantem i udział w pracach konspiracyjnych na terenie całego kraju”.

Bibliografia

  • Edward Gronczewski, Walczyli o Polskę Ludową, Warszawa 1982.
  • Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego t. 2, Warszawa 1987.
  • Jerzy Ślaski, Polska Walcząca t. III, Warszawa 1999.

Media użyte na tej stronie

Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
POL Order Sztandaru Pracy 1 klasy BAR.svg
Baretka: Order Sztandaru Pracy I klasy
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Józef Jarosz grób.jpg
Autor: Lukasz2, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Józefa Jarosza na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach
Orl.jpg
Autor: Marek Ruszczyc, Licencja: CC BY-SA 4.0
Orzełek Gwardii i Armii Ludowej
POL Krzyż Partyzancki BAR.svg
Baretka: Krzyż Partyzancki
Józef Jarosz.jpg
płk Józef Jarosz (1902-1970)
POL Order Krzyża Grunwaldu 3 Klasy BAR.svg
Baretka: Order Krzyża Grunwaldu III klasy