Józef Klink

Józef Klink
Ilustracja
major piechoty major piechoty
Data i miejsce urodzenia

5 stycznia 1888
Lwów

Data i miejsce śmierci

16 marca 1958
Calgary

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Formacja

Orzełek legionowy.svg Legiony Polskie

Jednostki

40 pułk piechoty,
Komenda Miasta Lwów

Stanowiska

referent oświatowy

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
wojna polsko-ukraińska (obrona Lwowa),
wojna polsko-bolszewicka,
II wojna światowa

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Niepodległości Krzyż Walecznych (1920-1941) Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Wawrzyn Akademicki

Józef Klink (ur. 5 stycznia 1888 we Lwowie, zm. 16 marca 1958 w Calgary) – major piechoty Wojska Polskiego, działacz społeczny.

Życiorys

Od lewej: Maria Karmelitowa, Józef Klink, Jan Sudhoff, Stanisław Ostrowski z wotywnymi ryngrafami w kościele Matki Boskiej Ostrobramskiej we Lwowie na Łyczakowie 3 maja 1938

Urodził się 5 stycznia 1888[1][2]. Po wybuchu I wojny światowej od początku sierpnia 1914 służył w oddziałach strzeleckich, a potem wstąpił do Legionów Polskich[2]. Służył Inspektoracie Zaciągu w Grodzisku, następnie w strukturze Polskiego Korpusu Posiłkowego od 27 października 1917 skierowany do Stacji Zbornej Lwów[2]. Kształcił się w szkole podchorążych PKP od lutego 1918[2].

U kresu wojny w 1918 jako były legionista brał udział w obronie Lwowa[2][3] w trakcie wojny polsko-ukraińskiej jako podchorąży w Odcinku V, Szkoła Sienkiewicza[4][5]. 2 grudnia 1918 został przydzielony do Adiutantury Kwatermistrzostwa Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego w Galicji Wschodniej, gdzie miał zorganizować stałą służbę kurierską[2]. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Został awansowany do stopnia podporucznika przy sztabie dowództwa Frontu w Galicji Wschodniej w czerwcu 1919. W tym stopniu był dowódcą sekcji kurierów w dowództwie Frontu Galicyjsko-Wołyńskiego[6]. W 1921 w stopniu porucznika był oficerem oświatowym w 40 pułku piechoty[2]. Brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej. 1 czerwca 1921 pełnił służbę w dowództwie 6 Armii. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 6. lokatą w korpusie oficerów administracji, dział naukowo-oświatowy[7][8]. W latach 20. i na początku lat 30. był oficerem w kadrze Komendy Miasta Lwów[9][10][11][12][13]. Był założycielem Podoficerskiego Teatru Świetlnego, powołanego 20 kwietnia 1923 w koszarach Gwardii przy ul. Kurkowej 12, co w opinii społeczności stanowiło datę początkową dla działania Domu Żołnierza Polskiego we Lwowie[14]. W 1924 powołał sekcję podoficerską Domu Żołnierza, która została przekształcona wkrótce w Ogniwo Podoficerów Zawodowych Garnizonu Lwowskiego, pod protektoratem mjr. Zygmunta Cšadka[15]. 12 kwietnia 1927 został awansowany do stopnia majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 i 5. lokatą w korpusie oficerów administracyjnych, dział naukowo-oświatowy[16]. Na przełomie lat 20./30. sprawował stanowisko referenta oświatowego komendanta miasta Lwów[17]. Pełniąc tę funkcję w garnizonie Lwów został delegatem dowódcy Okręgu Korpusu Nr VI do zarządu okręgowego Polskiego Białego Krzyża we Lwowie, obejmując w nim dział nauczania i w 1930 zorganizował osiem szkół początkowych dla żołnierzy jednostek Wojska Polskiego stacjonujących we Lwowie, w których kierował tokiem nauczania oraz przeprowadzał egzaminy państwowe[18]. W 1931 prowadził we Lwowie kurs dla młodych oficerów-referentów oświatowych[19]. 12 marca 1934 został przeniesiony z korpusu oficerów administracji do korpusu oficerów piechoty. Z dniem 30 czerwca 1934 został przeniesiony w stan spoczynku[20].

W okresie II Rzeczypospolitej działał społecznie we Lwowie. Zaangażował się w upamiętnienie obrony Lwowa z 1918. Brał aktywny udział uroczystościach upamiętniających obrońców miasta[21][22]. Był członkiem założonego 22 września 1922 Towarzystwa Badania Historii Obrony Lwowa i Województw Południowo-Wschodnich, w latach 30. był członkiem zarządu głównego oraz komisji naukowej tegoż[23][24], pełnił funkcję kierownika biura i archiwum Komisji Naukowej tegoż oraz wraz z mjr. dr. Eugeniuszem Wawrzkowiczem sprawował redakcję Rocznika Towarzystwa, wydawanego od 1936[25][26]. Był jednym z autorów „Jednodniówki”, wydanej z okazji obchodów 10. rocznicy obrony Lwowa[27]. Działał w Związku Obrońców Lwowa[28], w którym przewodniczył w nim sekcji oświatowo-kulturalnej[29] i pełnił funkcję wiceprezesa[30][31][32]. W 1938 wszedł w skład Tymczasowego Komitetu Organizacyjnego Żywego Pomnika Uczczenia Dwudziestolecia Obrony Lwowa[33]. W 1928 wszedł w skład Komitetu Obchodu Imienin Marszałka Józef Piłsudskiego[34]. Działał w organizacjach roztaczających opiekę nad weteranami z terenu województwa lwowskiego, zasiadał w zarządzie Towarzystwa Wzajemnej Pomocy Uczestników Powstania 1863 roku[35], pełnił funkcję skarbnika w powołanym w 1932 Komitecie Opieki nad Uczestnikami Powstania z r. 1863/4, roztaczającym opiekę nad weteranami z terenu województwa lwowskiego[36][37]. W 1938 został członkiem wydziału towarzystwa Straży Mogił Polskich Bohaterów we Lwowie[38].

We Lwowie był członkiem Kapituły Krzyża Obrony Lwowa[39]. Jako przedstawiciel Związku Obrońców Lwowa podczas uroczystości 3 maja 1938 dokonał złożenia wotum w postaci ryngrafu w kościele Matki Boskiej Ostrobramskiej we Lwowie na Łyczakowie, czego był inicjatorem[40], zaś 21 listopada 1938 przekazał miastu Lwów ewidencję Obrońców Lwowa[41]. Był członkiem Komisji Bibliotecznej Sekcji Wschodniej Zarządu Głównego Towarzystwa Szkoły Ludowej we Lwowie[42]. Był członkiem sekcji propagandowej Komitetu Obywatelskiego Akcji Lwowa na Rzecz Funduszu Obrony Narodowej[43]. 20 września 1938 wygłosił rezolucję podczas manifestacji we Lwowie na rzecz odzyskania śląska zaolziańskiego, Spisza i Orawy[44].

W połowie lat 30. został ustanowiony przechodni szachowy Puchar im. mjr. Józefa Klinka, o który rywalizowały reprezentacje podoficerów z polskich garnizonów[45].

Po wybuchu II wojny światowej podczas kampanii wrześniowej był dowódcą II batalionu pułku Obrony Narodowej we Lwowie, dowodzonego przez ppłk. Alfreda Greffnera. Po nastaniu okupacji niemieckiej został aresztowany[1]. Był osadzony w więzieniu Montelupich w Krakowie[1]. 20 sierpnia 1941 został osadzony w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz, gdzie otrzymał numer więźniarski 20093[46][1]. Po ataku Niemiec na ZSRR z 22 czerwca 1941 był zatrudniony w wydzielonej części obozu, tzw. Russische Kriegsgefangene Lager (RKG), gdzie z uwagi na znajomość języków niemieckiego i rosyjskiego, pracował przy spisywaniu dokumentów jeńców radzieckich[47].

Po zakończeniu wojny pozostał na emigracji. Zmarł 16 marca 1958 w Calgary. Został pochowany na Burnsland Cemetery (sektor T-11-66)[48][49]. Jego żoną była Maria z d. Modelska (1891–1974)[50].

Publikacje

  • Walczący Lwów w listopadzie 1918 (1938, współautor: Eugeniusz Wawrzkowicz)[51][52][53]
  • Obrona Lwowa 1-22 listopada 1918. T. 1 i 2, Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918–1920. Relacje uczestników (1936, współautor: Eugeniusz Wawrzkowicz; reedycja 1991, 1993 pod redakcją Jarosława Waniorka, wyd. Oficyna Wydawnicza Volumen)[54]
    • podrozdział pt. W przededniu listopadowej obrony Lwowa
  • Obrona Lwowa 1-22 listopada 1918. T. 3, Organizacja listopadowej obrony Lwowa. Ewidencja uczestników walk. Lista strat (współautor: Eugeniusz Wawrzkowicz, reedycja 1994, wyd. Oficyna Wydawnicza Volumen)

Odznaczenia

Przypisy

  1. a b c d Archiwum terroru nazistowskiego i komunistycznego w Krakowie 1939–1956. Józef Klink. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2020-05-08].
  2. a b c d e f g Józef Klink. zolnierze-niepodleglosci.pl. [dostęp 2020-05-08].
  3. Legioniści w obronie Lwowa. „Panteon Polski”, s. 9, Nr 16 (20) z 1 listopada 1925. 
  4. Spis Uczestników Obrony Lwowa w Szkole im. Sienkiewicza. „Panteon Polski”, s. 10, Nr 16 (20) z 1 listopada 1925. 
  5. Iwona Łaptaszynska: Obsada personalna obrony Lwowa 1 - 22.11.1918r.. stankiewicze.com. [dostęp 2015-11-18].
  6. Semper fidelis. Obrona Lwowa w obrazach współczesnych. Lwów / Warszawa: Straż Mogił Polskich Bohaterów / Oficyna Wydawnicza Volumen, 1930 / 1990, s. Tab. 172.
  7. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1411.
  8. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1279.
  9. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1457.
  10. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 1325.
  11. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 822.
  12. Kronika lwowska. „Gazeta Lwowska”, s. 5, Nr 296 z 24 grudnia 1930. 
  13. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 504, 1032.
  14. Stanisław Piekarski: Domy Żołnierza Polskiego. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej, 1997, s. 122-123. ISBN 83-85389-15-6.
  15. Stanisław Piekarski: Domy Żołnierza Polskiego. Warszawa: Ministerstwo Obrony Narodowej, 1997, s. 123. ISBN 83-85389-15-6.
  16. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 391.
  17. Podróż oświatowa podoficerów zawodowych Korpusu Poznańskiego po Polsce. Warszawa - Lwów - Kraków - Wieliczka - Częstochowa - Katowice - Nowy Bytom - Łódź. „Żołnierz Wielkopolski”, s. 3, Nr 33 (247) z 19 czerwca 1927. 
  18. Sprawozdanie Zarząd Okręgowego Polskiego Białego Krzyża we Lwowie za rok sprawozdawczy 1930/31. „Gazeta Lwowska”, s. 6, Nr 129 z 7 czerwca 1931. 
  19. Oświata i wojsko. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 258 z 7 listopada 1931. 
  20. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. Przeniesienia w stan spoczynku. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 11, s. 144, 7 czerwca 1934. 
  21. Wieńczenie grobów amerykańskich bohaterów. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 125 z 1 czerwca 1930. 
  22. Obrońcom Lwowa w hołdzie. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 250 z 3 listopada 1937. 
  23. Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Badania Historji Obrony Lwowa i Województw Południowo-Wschodnich za rok 1931/32. Lwów: 1932, s. 6.
  24. Sprawozdanie z działalności Towarzystwa Badania Historji Obrony Lwowa i Województw Południowo-Wschodnich za rok 1933/34. Lwów: 1934, s. 7.
  25. Wstęp. „Rocznik Towarzystwa Badania Historii Obrony Lwowa i Województw Południowo-Wschodnich”. Nr I, s. IV, 1936. 
  26. Wstęp / Kronika działalności Towarzystwa. „Rocznik Towarzystwa Badania Historii Obrony Lwowa i Województw Południowo-Wschodnich”. Nr II, s. IV, 151, 1937. 
  27. W 10-tą rocznicę Obrony Lwowa. „Jednodniówka”. „Gazeta Lwowska”, s. 7, Nr 252 z 1 listopada 1928. 
  28. Obiad żołnierski Obrońców Lwowa. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 266 z 23 listopada 1938. 
  29. Posiedzenie organizacyjne Rady Związku Obrońców Lwowa. „Gazeta Lwowska”, s. 3, Nr 10 z 13 stycznia 1935. 
  30. Kronika miejska. Wyboru w Związku Obrońców Lwowa. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 34 z 12 lutego 1936. 
  31. Kronika miejska. Prezydium Związku Obrońców Lwowa u p. wojewody Beliny-Prażmowskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 39 z 18 lutego 1936. 
  32. Uroczyste mianowanie ulicy im. kapitana Zdzisława Tatar-Trześniowskiego. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 250 z 3 listopada 1937. 
  33. Żywy pomnik Dwudziestolecia Obrony Lwowa. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 215 z 22 września 1938. 
  34. Przed Imieninami Marszałka. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 46 z 25 lutego 1928. 
  35. Zebranie uczestników Powstania 1863 r.. „Gazeta Lwowska”, s. 6, Nr 20 z 25 stycznia 1930. 
  36. Opieka nad weteranami z r. 1863-4 w lwowskim Województwie lwowskiem. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 34 z 12 lutego 1935. 
  37. Opieka nad weteranami z r. 1863-4 w lwowskim województwie. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 16 z 22 stycznia 1936. 
  38. Nowe władze Tow. Straży Mogił Polskich Bohaterów. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 83 z 12 kwietnia 1938. 
  39. Doroczne zebranie Kapituły Krzyża Obrony Lwowa. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 271 z 24 listopada 1936. 
  40. Aleksander Medyński: Kościół Matki Boskiej Ostrobramskiej na Łyczakowie. lwow.com.pl. [dostęp 2015-11-21].
  41. Odznaka pułkowa 5 p. p. Leg. dla m. Lwowa. „Gazeta Lwowska”. Nr 265, s. 1, 22 listopada 1938. 
  42. Sprawozdanie Komisji Bibliotecznej za rok 1934. Kraków: 1934, s. 5, 8.
  43. Akcja Lwowa na rzecz FON. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 238 z 16 października 1936. 
  44. Olbrzymia manifestacja Lwowa w obronie Śląska, Spisza i Orawy. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 215 z 22 września 1938. 
  45. Turniej szachowy podoficerów trzech garnizonów. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 45 z 25 lutego 1936. 
  46. Józef Klink. auschwitz.org. [dostęp 2020-05-08].
  47. Małgorzata J. Hałat: Russische Kriegsgefangene Lager (RKG). auschwitz.org. [dostęp 2015-11-21].
  48. Joseph Klink (Unknown-1958) - Find A Grave..., www.findagrave.com [dostęp 2020-05-14] (ang.).
  49. Joseph Klink Zmarł(a): 16 Mar 1958 rekord BillionGraves, BillionGraves [dostęp 2020-05-14] (pol.).
  50. Lista grobów polskich na cmentarzu w Saint-Sauveur-des-Monts. biblioteka.info. s. 4. [dostęp 2015-11-21].
  51. Ruch wydawniczy. Nowe książki. „Prosto z Mostu”. Nr 52, s. 4, 27 listopada 1938. 
  52. Zagadnienia regionalne. „Wiadomości Historyczno-Dydaktyczne”. Z. 1, s. 70, 1939. 
  53. Walczący Lwów w listopadzie 1918. books.google.pl. [dostęp 2015-11-21].
  54. Obrona Lwowa. 1-22 listopada 1918. T. 2. Źródła do dziejów walk o Lwów i województwa południowo-wschodnie 1918-1920. owvolumen.pl. [dostęp 2015-11-21].
  55. M.P. z 1932 r. nr 12, poz. 16 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  56. M.P. z 1938 r. nr 258, poz. 607 „za szerzenie zamiłowania do literatury polskiej i krzewienia czytelnictwa w wojsku”.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

PL Epolet mjr.svg
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP
POL Wawrzyn Akademicki BAR.svg
Baretka: Wawrzyn Akademicki.
Maria Karmelitowa, Jan Sudhoff, Józef Klink, Stanisław Ostrowski in Lviv.jpg
Maria Karmelitowa, Józef Klink, Jan Sudhoff, Stanisław Ostrowski z wotywnymi ryngrafami w kościele Matki Boskiej Ostrobramskiej we Lwowie na Łyczakowie 3 maja 1938.
POL Krzyż Walecznych (1920) BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920).
Orzełek legionowy.svg
Orzełek legionowy