Józef Lax

Józef Lax
major audytor major audytor
Data urodzenia

2 stycznia 1885

Data i miejsce śmierci

1940
USRR, ZSRR

Przebieg służby
Lata służby

do 1940

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png C. K. Armia
Orzełek II RP.svg Wojsko Polskie

Jednostki

30 Pułk Piechoty Austro-Węgier
WSO Nr III
WSO Nr II

Stanowiska

prokurator

Późniejsza praca

adwokat

Odznaczenia
Złoty Krzyż Zasługi

Józef Aleksander Lax, niekiedy Laks, także jako Joseph (Sepl) Lax[1] (ur. 2 stycznia 1885, zm. 1940 w ZSRR) – polski Żyd, prawnik, adwokat i prokurator, major audytor Wojska Polskiego, przedsiębiorca, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Urodził się 2 stycznia 1885 jako syn Eliasza[2][3]. Został adwokatem, na początku XX wieku jego kancelaria mieściła się przy ulicy Grodzkiej 15 w Krakowie[4][5].

W rezerwie piechoty C. K. Armii został mianowany kadetem z dniem 1 stycznia 1911[6], potem awansowany na chorążego z dniem 1 stycznia 1911[7][8]. Był przydzielony do 30 pułku piechoty[9][10][11]. Podczas I wojny światowej został awansowany na stopień porucznika z dniem 1 lutego 1916[12]. W 1916 pozostawał z przydziałem do 30 pułku piechoty[13].

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości został przyjęty do Wojska Polskiego. Został zweryfikowany w stopniu porucznika piechoty, a potem awansowany na stopień kapitana w korpusie oficerów zawodowych sądowych ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i zweryfikowany z lokatą 2[14]. W 1923 był podprokuratorem przy Wojskowy Sądzie Okręgowym Nr III w Grodnie[15]. Został awansowany na stopień majora w korpusie oficerów sądowych ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i zweryfikowany z lokatą 2[16]. W 1924 pełnił funkcję sędziego śledczego w Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr II w Lublinie[17]. W 1928 był podprokuratorem Prokuratury przy Wojskowym Sądzie Okręgowym Nr II w Lublinie[18][19]. 26 lutego 1931 został mianowany przez Prezydent RP prokuratorem przy wojskowych sądach okręgowych, a minister spraw wojskowych przesunął ze stanowiska podprokuratora na stanowisko prokuratora Prokuratury przy WSO Nr II[20]. Z dniem 30 listopada 1931 został przeniesiony w stan spoczynku[21]. W 1934 był zweryfikowany w korpusie oficerów sądowych rezerwy z 1. lokatą i pozostawał wówczas w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Lublin Miasto[22].

Mieszkał w Lublinie przy Krakowskim Przedmieściu 53. Wykonywał zawód adwokata w okręgu Sądu Okręgowego w Lublinie.

Po wybuchu II wojny światowej i agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939 został aresztowany przez funkcjonariuszy NKWD. Został przewieziony do więzienia przy ulicy Karolenkiwskiej 17 w Kijowie. Tam prawdopodobnie na wiosnę 1940 został zamordowany przez NKWD. Jego nazwisko znalazło się na tzw. Ukraińskiej Liście Katyńskiej opublikowanej w 1994 (został wymieniony na liście wywózkowej 71/1-13 oznaczony numerem 1768, jego tożsamość została podana jako Józef Laks)[2]. Ofiary tej części zbrodni katyńskiej zostały pochowane na otwartym w 2012 Polskim Cmentarzu Wojennym w Kijowie-Bykowni.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ W ewidencji wojskowych C. K. Armii był określany w języku niemieckim jako „Joseph Lax” i „Josef Lax”.
  2. ↑ a b Ukraińska Lista Katyńska. Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 1994. s. 52. [dostęp 2020-12-20].
  3. ↑ Józef Laks. wbh.wp.mil.pl. [dostęp 2020-12-21].
  4. ↑ Wykaz Adwokatów do Krakowskiej Izby Adwokackiej należących. Kraków: 1910, s. 9.
  5. ↑ Wykaz Adwokatów do Krakowskiej Izby Adwokackiej należących. Kraków: 1912, s. 9.
  6. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1912. Wiedeń: 1911, s. 455.
  7. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1914. Wiedeń: 1914, s. 343.
  8. ↑ Awans noworoczny w rezerwie c. i k. armii. „Gazeta Lwowska”. Nr 6, s. 2, 10 stycznia 1913. 
  9. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1912. Wiedeń: 1911, s. 527.
  10. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1913. Wiedeń: 1912, s. 561.
  11. ↑ Schematismus für das k. u. k. Heer und für die k. u. k. Kriegsmarine 1914. Wiedeń: 1914, s. 439.
  12. ↑ Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1916. Wiedeń: 1916, s. 150.
  13. ↑ Ranglisten des Kaiserlich und Königlichen Heeres 1916. Wiedeń: 1916, s. 325.
  14. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1091.
  15. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1083.
  16. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 986.
  17. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 977.
  18. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 694.
  19. ↑ Wiadomości personalne. Lista starszeństwa Korpusu Oficerów Sądowych. „Wojskowy Przegląd Prawniczy”. Nr 2, s. 46, kwietnia 1928. 
  20. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 26 marca 1931 roku, s. 90, 119.
  21. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 3 sierpnia 1931 roku, s. 225.
  22. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 368.
  23. ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

PL Epolet mjr.svg
Naramiennik majora Wojska Polskiego (1919-39).
Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Orzełek II RP.svg
Autor: Poznaniak, Licencja: CC BY-SA 2.5
Orzełek Wojsk Lądowych II RP