Józef Leśniewski (1867–1921)

Józef Leśniewski

generał porucznik
Data i miejsce urodzenia	26 września 1867 Poznajów
Data i miejsce śmierci	3 października 1921 Warszawa
Przebieg służby
Lata służby	do 1921
Siły zbrojne	Armia Imperium Rosyjskiego Wojsko Polskie
Jednostki	Ministerstwo Spraw Wojskowych
Stanowiska	Minister Spraw Wojskowych
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, wojna polsko-bolszewicka
Odznaczenia

Grób Józefa Leśniewskiego na cmentarzu Powązkowskim

Józef Krzysztof Leśniewski herbu Gryf (ur. 14 września^?/ 26 września 1867 w Poznajowie, zm. 3 października 1921 w Warszawie) – generał porucznik Wojska Polskiego.

Życiorys

Urodził się 26 września 1867 w majątku Poznajów, w ówczesnym powiecie newelskim guberni witebskiej, w rodzinie Wincentego, ziemianina i Elżbiety z Kossów^[1][2].

W 1884 ukończył Korpus Kadetów w Połocku, a dwa lata później II Konstantynowską Szkołę Wojskową w Petersburgu^[3]. Od 1886 zawodowy oficer piechoty Armii Imperium Rosyjskiego. Do 1907 służył w gwardii. Po awansie na pułkownika – dowódca pułku piechoty. W I wojnie światowej dowódca brygady piechoty. Generał major z 1914. Od lutego 1915 dowodził 2 Brygadą 2 Dywizji Grenadierów(ros.)^[4]. Później dowódca dywizji piechoty. Ranny w walkach, odznaczony najwyższymi rosyjskimi orderami bojowymi^[4].

Od czerwca 1917 do lutego 1918 dowódca 3 Dywizji Strzelców w I Korpusie Polskim w Rosji^[2]. W grudniu 1917 na skutek nieporozumień z generałem Józefem Dowbor-Muśnickim został przeniesiony na stanowisko szefa wydziału mobilizacyjnego^[5]. W lutym 1918 przeniósł się na Ukrainę i organizował do maja 1918 III Korpus Polski^[2]. Z jego pozostałościami dotarł do Polski.

W okresie od grudnia 1918 do lutego 1919 dowódca Grupy Operacyjnej w czasie walk o Lwów^[4].

27 lutego 1919 Wódz Naczelny Józef Piłsudski mianował go generałem porucznikiem^[6]. Tego samego dnia Józef Piłsudski, jako Naczelnik Państwa mianował go ministrem spraw wojskowych w rządzie Ignacego Paderewskiego^[7]. Tekę ministra zachował w kolejnych rządach: Leopolda Skulskiego, Władysława Grabskiego i Wincentego Witosa. W lipcu 1920 został członkiem Rady Obrony Państwa. 9 sierpnia 1920 Naczelnik Państwa przychylając się do jego prośby zwolnił go z urzędu ministra spraw wojskowych^[8].

Od sierpnia 1920 był przewodniczącym Oficerskiego Trybunału Orzekającego (m.in. sprawy przyjęcia do służby w Wojsku Polskim) i członkiem Rady Wojennej. Zmarł 3 października 1921 w Warszawie^[2]. Został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 234-3-1)^[9].

Józef Leśniewski był żonaty z Heleną z Wróblewskich (ur. 1868, zm. 4 października 1920), z którą miał pięcioro dzieci: Helenę, Adama, Kazimierza (1898–1957), Marię i Anielę^[10].

Adam Leśniewski (ur. 1896), podporucznik Wojska Polskiego poległ 19 sierpnia 1920 pod Artasowem dowodząc 2. baterią 6 Dywizjonu Artylerii Konnej^[11]. Pośmiertnie został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari^[12][13].

Maria Leśniewska została drugą żoną Stefana Gorskiego.

23 października 2020 minister obrony narodowej nadał Wojskowej Komendzie Uzupełnień w Suwałkach imię gen. dyw. Józefa Leśniewskiego^[14].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 2521 – pośmiertnie 28 lutego 1922^[15]
• Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 20 grudnia 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^[16]
• Krzyż Walecznych
• Krzyż Komandorski Orderu Legii Honorowej – 28 maja 1921^[17]

Przypisy

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
• Lista strat Wojska Polskiego. Polegli i zmarli w wojnach 1918-1920. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1934.
• Henryk Piotr Kosk: Generalicja polska. Popularny słownik biograficzny. T. 1 A-Ł. Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Ajaks”, 1998. ISBN 83-87103-55-1.
• Tadeusz Kryska-Karski, Stanisław Żurakowski: Generałowie Polski niepodległej. Warszawa: Editions Spotkania, 1991.
• Encyklopedia Wojskowa. Otton Laskowski (red.). T. V: Lehwaldt – Obrączka kostna. Warszawa: Towarzystwo Wiedzy Wojskowej i Wojskowy Instytut Naukowo-Oświatowy, 1935.
• Zygmunt Mianowski: Zarys historji Wojennej 6-go dywizjonu artylerii konnej. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1930, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Piotr Stawecki: Słownik biograficzny generałów Wojska Polskiego 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 83-11-08262-6.
• Bolesław Woszczyński: Leśniewski Józef Krzysztof (1867–1921). W: Polski Słownik Biograficzny. T. XVII. Polska Akademia Nauk, 1972.