Józef Neumann

Józef Neumann
Ilustracja
Data urodzenia

25 stycznia 1857

Data i miejsce śmierci

30 grudnia 1932
Lwów

poseł do Sejmu Krajowego Galicji
Okres

od 1913

Prezydent Lwowa
Okres

od 1911
do 1927

Poprzednik

Stanisław Ciuchciński

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Walecznych (1920-1941, dwukrotnie) Krzyż Zasługi (II RP) Odznaka Honorowa Austriackiego Czerwonego Krzyża
Krzyż Obrony Lwowa Odznaka pamiątkowa „Orlęta”
Tablica nagrobna na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie

Józef Neumann (ur. 25 stycznia 1857, zm. 30 grudnia 1932 we Lwowie) – polski drukarz, prezydent Lwowa, poseł do Sejmu Krajowego.

Życiorys

Urodził się[a] jako syn radcy skarbowego Józefa oraz Krystyny z Mochnackich[1]. Po ukończeniu szkół zawodowo zajął się drukarstwem[1]. W latach 80. przeniósł się do Lwowa, gdzie podął pracę w istniejącej od 1770 drukarni Piller & Ska (pierwotnie należącej do Kornela Pillera, właściciela największego zakładu drukarskiego we Lwowie). Po poślubieniu jego córki został zarządcą przedsiębiorstwa, współwłaścicielem[1] lub właścicielem większej części całego zakładu. Był przewodniczącym gremium właścicieli drukarń we Lwowie[1]. Ponadto przed 1907 został prezesem Lwowskiego Towarzystwa Właścicieli Realności[2]. Był założycielem i prezesem „Sokoła” IV[1]. Utworzył bursę Dekerta dla młodzieży rękodzieniczej[1]. Był wiceprezesem Towarzystwa Prawnej Ochrony Podatników. Należał do wielu instytucji i stowarzyszeń[1].

Od 1899 był radnym miejskim we Lwowie[1]. W 1907 został wybrany II wiceprezydentem Lwowa[3], pełnię tę funkcję przez dwa lata[1]. W czerwcu 1911 wybrany prezydentem miasta, zastępując na stanowisku ustępującego Stanisława Ciuchcińskiego[1]. Z niewielkimi przerwami (1915-1918) pełnił urząd do 31 sierpnia 1927. W 1913 został posłem do Sejmu Krajowego (w miejsce zmarłego S. Ciuchcińskiego).

Podczas I wojny światowej w 1914 jako przedstawiciel mieszczan lwowskich był członkiem sekcji wschodniej Naczelnego Komitetu Narodowego[4]. Był wiceprezydentem krajowego Stowarzyszenia Czerwonego Krzyża. W lutym 1918 został jednym ze stu członków Tymczasowej Rady Miejskiej we Lwowie[5]. Został członkiem powołanego 23 listopada 1918 Tymczasowego Komitetu Rządzącego we Lwowie[6]. Członek Komitetu Obywatelskiego i Polskiego Komitetu Narodowego we Lwowie w listopadzie 1918 roku[7]. Brał czynny udział w walkach o Lwów w 1918 roku. Był prezesem Miejskiej Kasy Oszczędności. Został członkiem komitetu pierwszej ogólnopolskiej Wystawy Budowlanej we Lwowie organizowanej we wrześniu 1926 podczas Targów Wschodnich[8].

Zmarł po długiej chorobie. Został pochowany Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

Jego żoną była Kazimiera, córka Kornela Pillera (do 1934 była przewodniczącą Straży Mogił Polskich Bohaterów we Lwowie[9]), z którą miał pięcioro dzieci: synów Józefa i Adama oraz trzy córki, Kazimierę po mężu Schirmer i dwie pozostałe – jedna po mężu Weiss, a druga Harasimowicz.

W maju 1937 Rada Miasta Lwowa przemianowana dotychczasową ulicę Cłową na Józefa Neumanna[10] (obecnie pod nazwą Mytna płoszcza)[11].

Odznaczenia

Uwagi

  1. W wydaniu „Nowości Illustrowanych” z 1907 podano miejsce urodzenia w Sanoku, natomiast w wydaniu „Gazety Lwowskiej” podano miejsce urodzenia we Lwowie.

Przypisy

  1. a b c d e f g h i j Zmiany w prezydyum miast Lwowa. „Nowości Illustrowane”. Nr 24, s. 2, 17 czerwca 1911. 
  2. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1906. Lwów: 1906, s. 883.
  3. II. Wiceprezydent miasta Lwowa. „Nowości Illustrowane”. Nr 27, s. 9, 6 lipca 1907. 
  4. Konstanty Srokowski, N.K.N. Zarys historii Naczelnego Komitetu Narodowego, Kraków 1923, s. 146.
  5. Tymczasowa Rada Miejska we Lwowie. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 31 z 7 lutego 1918. 
  6. Agnieszka Biedrzycka: Kalendarium Lwowa 1918–1939. Kraków: 2012, s. 1-2. ISBN 97883-242-1542-3.
  7. Eugeniusz Romer, Pamiętnik Paryski 1918-1919, t. I, Warszawa 2010, s. 34.
  8. Kronika. Pierwsza ogólnopolska wystawa budowlana we Lwowie. „Architektura i Budownictwo”, s. 34, Zeszyt 5 z czerwca 1926. 
  9. Stanisław Nicieja: Dzieje budowy i unicestwienie cmentarza Obrońców Lwowa. [dostęp 2015-04-13].
  10. Ulica prez. Neumanna. „Gazeta Lwowska”, s. 2, Nr 117 z 29 maja 1937. 
  11. Nazwy ulic Lwowa. lwow.com.pl. [dostęp 2015-11-07].
  12. Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 19.
  13. Rozporządzenie Kierownika MSWojsk. L. 6285/22 G.M.I. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 11, s. 348)
  14. M.P. z 1930 r. nr 206, poz. 291 „za zasługi na polu organizacji i rozwoju Targów Wschodnich we Lwowie”
  15. Kronika. Odznaczenia Czerwonego Krzyża. „Gazeta Lwowska”, s. 4, Nr 13 z 18 stycznia 1917. 

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

POL Krzyż Zasługi (1923) BAR.svg
Baretka: Krzyż Zasługi – Polska (II RP).
Krzyż Obrony Lwowa.jpg
Autor: Praca własna, Licencja: CC BY-SA 3.0
Krzyż Obrony Lwowa, 1918
POL Odznaka Honorowa Orląt.svg
Autor: Ta ^specifik^ z W3C grafika wektorowa została stworzona za pomocą Inkscape ., Licencja: CC BY-SA 4.0
Odznaka honorowa "Orląt Lwowskich"
Великий герб Львова.png
Współczesny herb wielki Lwowa
Lviv coat avst.png
Herb Lwowa używany pod zaborem Austriackim — zatwierdzony przez cesarza Józefa II Habsburga 6 listopada 1789
POL Krzyż Walecznych (1920) 2r BAR.svg
Baretka: Krzyż Walecznych (1920) nadany dwukrotnie.
Józef Neumann (-1906).jpg
Józef Neumann (-1906)
Józef Neumann (1857-1932).JPG
Autor: Marknut, Licencja: CC BY-SA 3.0
tablica nagrobna na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie
Croce di merito della Croce Rossa (Austria).png
Autor: Arturolorioli, Licencja: CC0
Odznaka Honorowa Czerwonego Krzyża (Austria)