Józef Niećko

Józef Niećko

Data i miejsce urodzenia	25 marca 1891 Kozłówka, Królestwo Polskie
Data i miejsce śmierci	20 listopada 1953 Warszawa
Członek Rady Państwa
Okres	od 21 maja 1948 do 20 listopada 1953
Przynależność polityczna	Polskie Stronnictwo Ludowe / Zjednoczone Stronnictwo Ludowe
Prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego
Okres	od 16 listopada 1947 do 27 listopada 1949
Przynależność polityczna	Polskie Stronnictwo Ludowe
Poprzednik	Stanisław Mikołajczyk
Następca	funkcja zniesiona
Prezes Stronnictwa Ludowego „Roch”
Okres	od 4 listopada 1944 do 12 lipca 1945
Przynależność polityczna	Stronnictwo Ludowe „Roch”
Poprzednik	Kazimierz Bagiński
Odznaczenia

Józef Niećko (ur. 25 marca 1891 w Kozłówce, zm. 20 listopada 1953 w Warszawie) – polski publicysta, działacz ruchu ludowego, kierownik Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici” (1928–1939), członek Rady Naczelnej Stronnictwa Ludowego, prezes Centralnego Komitetu Wykonawczego Polskiego Stronnictwa Ludowego (1947–1949) i członek Rady Państwa (1948–1953). Poseł do Krajowej Rady Narodowej i na Sejm PRL I kadencji. Jeden z międzywojennych głosicieli powrotu do słowiańskiej wiary rodzimej, postulowanego w ramach doktryny „agraryzmu wiciowego”^[1].

Życiorys

Uzyskał wykształcenie niepełne podstawowe, samouk. W latach 1914–1915 był członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej na Lubelszczyźnie, za co został wywieziony w głąb Rosji. W 1919 powrócił do kraju. W okresie II Rzeczypospolitej od 1919 działał w ruchu młodzieży wiejskiej, był m.in. redaktorem „Wici” – organu Związku Młodzieży Wiejskiej RP „Wici” i miesięcznika „Chłopski Świat” (1945–1947) oraz „Chłopi i Państwo” (1947); w latach 1928–1939 był kierownikiem ZMW RP „Wici”. Od 1938 był członkiem Rady Naczelnej Stronnictwa Ludowego.

Podczas II wojny światowej uczestniczył w konspiracyjnym Stronnictwie Ludowym „Roch”. W latach 1940–1945 był członkiem Centralnego Kierownictwa Ruchu Ludowego, w tym w latach 1944–1945 jego przewodniczącym. Z ramienia kierownictwa ruchu ludowego był politycznym zwierzchnikiem Batalionów Chłopskich. W 1945 należał do Rady Jedności Narodowej.

W latach 1945–1947 pełnił funkcję wiceprezesa i członka Naczelnego Komitetu Wykonawczego Polskiego Stronnictwa Ludowego, reprezentował (obok Czesława Wycecha) frakcję ugodową wobec PPR^[2], 27 marca 1947 usunięty z partii. Po wykluczeniu z PSL przewodniczący Komitetu Organizacyjnego, następnie przewodniczący Centralnego Komitetu Lewicy PSL, który po ucieczce Stanisława Mikołajczyka (20.X.1947) przekształcił się 27 października w Tymczasowy NKW PSL i przejął samozwańczo władzę nad Polskim Stronnictwem Ludowym, przejmując siłą, przy udziale funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego, jego siedzibę i redakcje gazet stronnictwa – Gazety Ludowej i Chłopskiego Sztandaru^[3]. Od 1949 do 1953 przewodniczący Rady Naczelnej Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. W 1949 wiceprzewodniczący Centralnego Komitetu Jedności Ruchu Ludowego. Od 1952 do 1953 członek Prezydium Ogólnopolskiego Komitetu Frontu Narodowego.

Grób Józefa Niećki na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie

W latach 1945–1947 był posłem do Krajowej Rady Narodowej, a w latach 1948–1953 członkiem Rady Państwa. Od 1952 do śmierci poseł na Sejm PRL I kadencji. W listopadzie 1949 został członkiem Ogólnokrajowego Komitetu Obchodu 70-lecia urodzin Józefa Stalina^[4].

W 1949 odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski^[5], a w 1951 Orderem Sztandaru Pracy I klasy^[6].

Zmarł 20 listopada 1953 w Warszawie i został pochowany na stołecznym cmentarzu Powązkowskim (aleja zasłużonych, grób 21)^[7].

Uchwałą Rady Państwa z dnia 21 listopada 1953 r. „Za wybitne zasługi w pracy dla Polski Ludowej” pośmiertnie odznaczony został Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski^[8].

Jego żoną była Joanna Niećko.

Przypisy

Bibliografia

• Profil na stronie Biblioteki Sejmowej
• Informacje w BIP IPN
• Remigiusz Okraska: Słowiańska sielanka. Józef Niećko i jego „neopogańska” wizja dziejów Polski. W: Religia – Polityka – Naród. Studia nad współczesną myślą polityczną. Rafał Łętocha (red.). Kraków: Zakład Wydawniczy »NOMOS«, 2010.
• Tadeusz Mołdawa, Ludzie władzy 1944–1991, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1991