Józef Ryszka

Józef Ryszka
Szczepon, Gizd
ilustracja
Data i miejsce urodzenia14 lutego 1920
Szopienice
Data i miejsce śmierci17 listopada 1943
Warszawa
NarodowośćPolak
Językpolski
Dziedzina sztukipoezja

Józef Ryszka ps. „Szczepon”, „Gizd” (ur. 14 lutego 1920 w Katowicach-Szopienicach, zm. 17 listopada 1943 w Warszawie) – polski poeta, działacz podziemia niepodległościowego podczas okupacji niemieckiej (w Departamencie Informacji i Propagandy Delegatury RP – Sekcji Zachodniej).

Życiorys

Urodził się w Szopienicach na Górnym Śląsku, w rodzinie Józefa Ryszki i Wiktorii zd. Pilarskiej 14 lutego 1920 roku. W dwudziestoleciu międzywojennym był harcerzem XIII DH im. Stefana Rogozińskiego w Chorzowie. W 1937 napisał poemat refleksyjno-opisowy o wyprawie kajakiem do Gdyni. Pracował w hucie „Piłsudski” oraz w kopalnia „Boże Dary” w Kostuchnie[1].

W 1939 został wywieziony przez Niemców na roboty przymusowe do Viersen i Hanoweru. W roku 1941 udało mu się zbiec. Dostał się początkowo do Radomia, a później do Warszawy, gdzie wstąpił do podziemnej organizacji Ojczyzna. Swoje wiersze publikował w prasie podziemnej. Miały one charakter patriotyczny. Pisał także satyry, często gwarą śląską[2]. Krytycy nazywali Ryszkę „śląskim Kolumbem”.

Został aresztowany 14 października 1943. Rozstrzelano go 17 listopada 1943 roku.

Od 2018 patron skweru na os. Tysiąclecia w Katowicach[3].

Wybrane utwory

  • My Ślązoki
  • Orl-Panie

Przypisy

  1. ↑ Wniosek o uhonorowanie Pana Józefa Ryszki przez nadanie jego imieniem placu lub ulicy w Katowicach (pol.). bip.katowice.eu, 2018-01-26. [dostęp 2021-11-13].
  2. ↑ Ryszka Józef, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-11-13].
  3. ↑ Uchwała Rady Miasta Katowice w sprawie nadania placowi położonemu na terenie miasta Katowice nazwy "Skwer Józefa Ryszki" (pol.) bip.katowice.eu [dostęp 2018-12-23]

Bibliografia

  • Szczepon, czyli rzecz o Józefie Ryszce, Z. Bednorz, Katowice, 1960

Media użyte na tej stronie

Jozef Ryszka.jpg
Józef Ryszka ps. „Szczepon”, „Gizd” (ur. 14 lutego 1920 w Katowicach-Szopienicach, zm. 17 listopada 1943 w Warszawie) – polski poeta, działacz podziemia niepodległościowego podczas okupacji niemieckiej (w Departamencie Informacji i Propagandy Delegatury RP – Sekcji Zachodniej).