Józef Siekierzyński

Józef Siekierzyński

Йосиф Сєкержинський

ks. Józef Siekierzyński (ok. 1917)
Data i miejsce urodzenia	13 marca 1870 Sanok
Data i miejsce śmierci	22 grudnia 1960 Sanok
Miejsce pochówku	Cmentarz Centralny w Sanoku
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	greckokatolicki
Prezbiterat	1892

Józef Siekierzyński, rus. Йосиф Сєкержинський – Iosyp Siekerzyński^[a] (ur. 13 marca 1870 w Sanoku, zm. 22 grudnia 1960 tamże) – duchowny greckokatolicki, katecheta, działacz społeczny w Sanoku.

Grobowiec rodziny Siekierzyńskich w Sanoku

Życiorys

Urodził się 13 marca 1870 w Sanoku^{[1][2][3][4][5]}. Z pochodzenia był Starorusinem^[6]. Był wyznania greckokatolickiego i narodowości rusińskiej^[1][3]. Był synem Bazylego (leśniczego w Sanoku)^[1]. Kształcił się w C. K. Gimnazjum Męskim w Sanoku, gdzie w 1890 zdał egzamin dojrzałości^[2]. W okresie nauki szkolnej pozostawał pod opieką Mikołaja Siekierzyńskiego (kominiarza w Sanoku)^[1].

W 1894 został wyświęcony na kapłana^[7][5][b] i ukończył studia wyższe^[3]. Od 1 marca 1895 pracował w szkolnictwie jako katecheta w Sanoku (w pięcioklasowej szkole męskiej kierowanej przez Leopolda Biegę oraz sześcioklasowej szkole żeńskiej kierowanej przez Teodozję Drewińską; po przekształceniu od 1899 odpowiednio w sześcioklasowej szkole męskiej oraz w trzyklasowej wydziałowej żeńskiej w Sanoku połączonej z czteroklasową szkołą pospolitą, po kolejnym przekształceniu pierwszej z nich od około 1901 uczył w trzyklasowej szkoły wydziałowej męskiej w Sanoku połączonej z czteroklasową szkołą pospolitą)^[8][3][9]. Był kapłanem posługującym w greckokatolickiej Parafii Zesłania Ducha Świętego w Sanoku przy cerkwi pod tym wezwaniem^[6]. Sprawował funkcję kanclerza greckokatolickiej kurii biskupiej Apostolskiej Administracji Łemkowszczyzny^[4][10][11]. W Sanoku pracował jako greckokatolicki katecheta szkolny. W marcu 1902 został mianowany nauczycielem religii greckokatolickiej w trzyklasowej szkole wydziałowej żeńskiej w Sanoku połączonej z 4-klasową szkołą pospolitą^[12][13]. Przed 1914 uczył w trzyklasowej wydziałowej szkole męskiej^[14], trzyklasowej (później pięcioklasowej) etatowej szkole wydziałowej żeńskiej, którą kierowała Teodozja Drewińska^[15][16]. Jako katecheta pracował w Sanoku nadal w okresie II Rzeczypospolitej^[3]. Był powszechnie szanowany i ceniony przez mieszkańców Sanoka^[6][17]. W pierwszej połowie 1926 został przeniesiony w stan spoczynku^[18].

Na początku XX wieku był członkiem dyrekcji Towarzystwa Wzajemnego Kredytowego „Beskid” (Obszczestwo Wzaimnoho Kredytu „Beskid”) działającego w budynku przy ul. Tadeusza Kościuszki^[19][20][21]. Został wybrany radnym rady miejskiej w Sanoku w 1907^[22][23][24]. Był działaczem organizacji gospodarczo-społecznej o charakterze moskalofilskim pod nazwą Russkij Torhowyj Dom^[25]. Podczas I wojny światowej i pierwszej okupacji Sanoka przez armię carską, był w grupie działaczy moskalofilskich prowadzących agitację prorosyjską^[26]. Był założycielem i po części fundatorem dwutygodnika „Werchowyna”^[27]. W latach 20. był sekretarzem zarządu stowarzyszenia Ruski Narodny Dom w Sanoku^[28].

Przed 1939 figurował pod adresem ul. Żwirki i Wigury 4 i 6 (numer konskrypcyjny 176)^[29]. Do końca życia zamieszkiwał w domu przy ulicy Bartosza Głowackiego 8 w Sanoku^[4][30]. Po II wojnie światowej w swoim domu udzielał sakramentów w obrządku wschodnim oraz odprawiał nabożeństwa w kaplicy szpitala w Sanoku^[5]. Podczas zjazdu absolwentów sanockiego gimnazjum pod nazwą „Jubileuszowy Zjazd Koleżeński b. Wychowanków Gimnazjum Męskiego w Sanoku w 70-lecie pierwszej Matury” w dniach 21–22 czerwca 1958 był najstarszym żyjącym wówczas absolwentem szkoły, który zdał maturę w historycznie trzecim roczniku gimnazjum^[31].

Jego żoną była Zofia (Sofia) z domu Ławrowska^[32] (ur. 1877), która zmarła 13 października 1911 wskutek przedawkowania środków nasennych^[17]. Oboje mieli czworo dzieci^[17], w tym córkę Marię (zm. 1896^[32]), synów Jerzego (ur. 1900), Jarosława (ur. 1903, magister praw^[33]), Bohdana (ur. 1906, nauczyciel gimnazjalny^[34])^[35][c]. Wraz z rodziną zamieszkiwał przy ulicy Floriańskiej 3/3^[36]. Zmarł 22 grudnia 1960 w Sanoku^[4][5]. Został pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu przy ul. Rymanowskiej w Sanoku 24 grudnia 1960^{[4][10][37][38]}.

Uwagi

Przypisy

Bibliografia

• Sanok. Dzieje miasta. Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka. Kraków: Secesja, 1995. ISBN 83-86077-57-3.
• Henryk Borcz: Dekanat sanocki w latach 1944-1956. W: Powiat sanocki w latach 1944–1956. Sanok – Rzeszów: Muzeum Historyczne w Sanoku / Instytut Pamięci Narodowej / Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Oddział w Rzeszowie, 2007. ISBN 978-83-60380-13-0.