Józef Sołtyk (zm. 1803)
Sołtyk | |
| Rodzina | |
|---|---|
| Data urodzenia | ok. 1750 |
| Data śmierci | |
| Ojciec | Maciej Sołtyk herbu Sołtyk, kasztelan warszawski |
| Matka | Salomea z Nakwaskich h. Prus II |
| Żona | Józefa z Urbańskich h. Nieczuja |
| Dzieci | Franciszek Maciej Stanisław, Leon Kalikst, Barbara Matylda, Joanna, Maryanna, Judyta |
| Odznaczenia | |
  | |
Order Orła Białego w XVIII w. (awers)
Józef Sołtyk herbu własnego[1] (ur. ok. 1750, zm. 1803) – kasztelan małogoski, ostatni kasztelan zawichojski.
Rodzina
Pochodził z polskiego rodu szlacheckiego herbu własnego (herbu Sołtyk), wywodzącego się według tradycji z Prus Królewskich.
Był najstarszym synem kasztelana warszawskiego Macieja i w VIII pokoleniu potomkiem Mikity (Mikołaja) Sołtyka. Obrazuje to poniższy schemat:
- Mikołaj (Mikita Sołtyk), potomek Gleba, księcia Sołtykowa
- Iwan Mikitycz Sołtyk (Jor)[2]
- Piotr Iwanowicz Sołtyk
- Bazyli Sołtyk, podczaszy czernihowski
- Aleksander Nikodem Sołtyk, cześnik bracławski
- Bazyli Sołtyk, podczaszy czernihowski
- Piotr Iwanowicz Sołtyk
- Iwan Mikitycz Sołtyk (Jor)[2]
Był bratem Macieja Kajetana, sekretarza w. koronnego i Stanisława, senatora oraz marszałka Sejmu Księstwa Warszawskiego.
Kariera
- początki edukacji odbierał pod opieką stryja biskupa krakowskiego Kajetana Sołtyka,
- ok. 1780 – poślubił Józefę z Urbańskich h. Nieczuja, zamieszkał w dziedzicznej wsi Piastów[3],
- 1782 – towarzyszył w podróży do Kielc swemu choremu stryjowi Kajetanowi, był jego opiekunem[4] i zarządzał majątkiem biskupa. Zapewne dzięki zarządzaniu dobrami stryja zdołał zgromadzić znaczny majątek,
- 9 sierpnia 1784 – dzięki bratu Stanisławowi został mianowany kasztelanem małogoskim[5],
- 1785 – otrzymał Order Świętego Stanisława[6],
- 30 września 1786 – postąpił na kasztelanię zawichojską,
- w czerwcu 1787 na zaproszenie wojewody sandomierskiego Macieja Sołtyka, brata stryjecznego ojca, przebywał w jego dobrach, aby wraz z innymi członkami rodziny Sołtyków powitać króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, który 10 czerwca 1787 roku, w drodze powrotnej ze spotkania z Katarzyną II w Kaniowie, odwiedził wojewodę Macieja Sołtyka i został podjęty w jego pałacu w Kurozwękach wystawnym obiadem z muzyką i salwami artylerii oraz wydanym na cześć króla balem i koncertem[7],
- 7 września 1787 – otrzymał Order Orła Białego[8],
- był członkiem konfederacji Sejmu Czteroletniego[9], nie zaznaczył się jednak w obradach[10],
- 30 lipca 1792 - podpisał Akt Konfederacji Województwa Sandomierskiego w Radomiu, przystępując do konfederacji targowickiej[11],
- złożył przysięgę wierności konfederacji targowickiej[12].
- Zmarł w roku 1803.
Ze związku z Józefą Urbańską pozostawił 2 synów: Franciszka Macieja Stanisława i Leona Kaliksta oraz córkę Barbarę Matyldę. Według Żychlińskiego miał także córki: Joannę, Maryannę i Judytę[13].
Zobacz też
- szlachta w Polsce
- Sołtykowie
- kasztelani i starostowie małogoscy
Przypisy
- ↑ Herb Sołtyków przedstawia na tarczy w polu złotym zwróconego w prawą stronę tarczy czarnego orła z rozpostartymi skrzydłami, z koroną na szyi, spod której zbrojne ramię, nieco w łokciu zgięte, trzymające w ręku szablę nad głową. Nad hełmem mitra książęca. Labry czerwone podbite złotem.Herb ten jest bardzo podobny do herbu Prus Królewskiech, skąd według tradycji wywodzi się rodzina Sołtyków
- ↑ w roku 1612 uszedł z Moskwy do Polski i przyjął chrzest rz.-katolicki
- ↑ We wspomnieniach rodzinnych zapisał się jako zawołany gospodarz i namiętny myśliwy
- ↑ Ale nie należał go grona czterech kuratorów z rodziny Sołtyków wyznaczonych przez króla i Radę Nieustającą
- ↑ Godność tę piastuje do dn. 30.09.1786 r. Jego następcą na kasztelanii małogoskiej jest Kajetan Bystrzanowski
- ↑ Stanisław Łoza, Kawalerowie Orderu Świętego Stanisława 1765 - 1813, Warszawa 1925, s. 94
- ↑ Gazeta Warszawska nr 49 + supl.. Warszawa: 20 czerwca 1787, s. 1.
- ↑ Stanisław Łoza, Order Orła Białego, Warszawa 1939, s. 53
- ↑ Kalendarzyk narodowy y obcy na rok ... 1792. Warszawa: 1791, s. 312.
- ↑ Opinia publiczna skwitowała jego udział w sejmie czterowierszem Cóż to za czterech siedzą mężowie?/ Wszakże to także kasztelanowie: /Rogosz, Zawichost, Lędzki, Szremsk powiaty/ Nie czynią zaszczyt wam te powiaty
- ↑ Korrespondent=Warszawski. Nro 43. Warszawa: 9 sierpnia 1792, s. 372.
- ↑ Józef Kermisz, Lublin i Lubelskie w ostatnich latach Rzeczypospolitej (1788-1794), Lublin 1939, s. 146.
- ↑ Teodor Żychliński, Złota księga szlachty polskiej, R. XVII s. 155-177
Bibliografia
- Kasper Niesiecki, Herbarz Polski, Tom VIII, s. 458–462
- Polski Słownik Biograficzny, t. XL, s. 385-386
Linki zewnętrzne
- Józef Sołtyk h. własnego. ipsb.nina.gov.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-06-15)]. Internetowy Polski Słownik Biograficzny
- Józef Sołtyk h. wł. (ID: 10.522.510) M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego
Media użyte na tej stronie
POL Order Świętego Stanisława BAR.svg
Baretka: Order Świętego Stanisława (Polska)
Baretka: Order Świętego Stanisława (Polska)
Order OB.jpg
Order Orła Białego (Order of the White Eagle). XVIII wiek (18th century).
Order Orła Białego (Order of the White Eagle). XVIII wiek (18th century).
