Józef Stegliński

Józef Stegliński
Cord, Czarny Żbik
podporucznik podporucznik
Data i miejsce urodzenia4 stycznia 1907
Łódź
Data i miejsce śmierci25 czerwca 1944
Osuchy
Przebieg służby
Stanowiskauczestnik kampanii wrześniowej w ramach „Armii Kraków”, komendant rejonu biłgorajskiego ZWZ-AK w AK Biłgoraju w latach 1940-1944
Główne wojny i bitwykampania wrześniowa, powstanie zamojskie, bitwa pod Osuchami
Grób Józefa Steglińskiego na cmentarzu przy ul. Lubelskiej w Biłgoraju.
Tabliczka z nazwą ulicy Józefa Steglińskiego w Biłgoraju.

Józef Stegliński ps. „Cord”, „Czarny Żbik” (ur. 4 stycznia 1907[1] w Łodzi, zm. 25 czerwca 1944 pod Osuchami) – podporucznik Wojska Polskiego i Armii Krajowej.

Wczesne lata

Urodził się w rodzinie robotniczej w Łodzi. Syn Wojciecha Steglińskiego i Wiktorii z domu Bartoszek. Pracował w zakładach Norblin, Bracia Buch i T. Werner. Do 1933 roku mieszkał w Łodzi, po zawarciu związku małżeńskiego przeniósł się do Głowna.

Działania wojenne

Podczas kampanii wrześniowej został przydzielony do eskadry zapasowej Bazy nr 4 funkcjonującej w ramach „Armii Kraków”[2]. Po zakończeniu kampanii, wrócił do Głowna i rozpoczął działalność w SZP, następnie w ZWZ, przemianowanej później na Armię Krajową. Aresztowany przez Gestapo w połowie 1940 roku, zdołał zbiec z więzienia i ukrywał się do końca 1940 roku. Używał fałszywej tożsamości – Zygfryd Koman. Przy pomocy AK przerzucony do Generalnego Gubernatorstwa do Biłgoraja.

W Biłgoraju objął funkcję komendanta rejonu, oficjalną przykrywką działalności było prowadzenie zakładu wulkanizacyjnego zlokalizowanego niedaleko lokalnej siedziby gestapo. W 1941 objął funkcję komendanta hufca Szarych Szeregów i przyjął pseudonim „Czarny Żbik”. Powołał do życia i zorganizował oddział partyzancki, stacjonujący w lasach Puszczy Solskiej. Jednostka ta maksymalny stan osobowy (ok. 300 partyzantów) osiągnęła w czerwcu 1944 roku.

Bitwa pod Osuchami

Oddział „Corda” został otoczony przez oddziały niemieckie w czerwcu 1944 w ramach operacji „Sturmwid II”. Duża część składu osobowego oddziału zginęła w bitwie pod Osuchami. W trakcie bitwy udało mu się wyprowadzić z okrążenia kilkunastu członków swojego oddziału. Zdecydował się na powrót po pozostałych w okrążeniu rannych i zginął 25 czerwca 1944. Został pochowany na wojskowej części cmentarza przy ul. Lubelskiej w Biłgoraju.

Upamiętnienie

Na obszarze biłgorajskiego osiedla Ogrody znajduje się niewielka ulica imienia Steglińskiego[3]. Jego personalia umieszczono też na kamiennym głazie ustawionym w 1992 w Parku Solidarności w tym mieście[4], upamiętniającym żołnierzy Obwodu Biłgoraj Armii Krajowej.

Przypisy

  1. Akt urodzenia nr 82/1907, parafia św. Krzyża w Łodzi.
  2. Hubert Kazimierz Kujawa, Księga Lotników Polskich poległych, zmarłych i zaginionych 1939-1946, t. I, wydanie drugie poprawione.
  3. Plan miasta, Oficjalna witryna Urzędu Miasta w Biłgoraju [dostęp 2018-12-11].
  4. Kazimierz Szubiak - Biłgorajskie pomniki, NOWa Gazeta Biłgorajska [dostęp 2018-12-11].

Bibliografia

  • Jerzy Markiewicz, Paprocie zakwitły krwią partyzantów, Wydawnictwo Lubelskie, 1987.
  • Jerzy Markiewicz, Słowo harcerza, artykuł z 3 maja 1992 opublikowany w gazecie „Tanew”.

Media użyte na tej stronie

Biłgoraj, ul. Józefa Steglińskiego.jpg
Autor: Censurable, Licencja: CC BY-SA 4.0
Tablica informacyjna z nazwą ulicy Józefa Steglińskiego.
Cmentarz w Biłgoraju 16.jpg
Autor: Censurable, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Józefa Steglińskiego na cmentarzu przy ul. Lubelskiej w Biłgoraju.