Józef Supiński

Józef Supiński
Ilustracja
Portret Józefa Supińskiego,
drzeworyt Jana Styfiego
wg rysunku Ksawerego Pillatiego (1882)
Data i miejsce urodzenia1804
Romanów
Data śmierci1893
Zawód, zajęcieekonomista
Narodowośćpolska

Józef Supiński (ur. 21 lutego 1804 w Romanowie, zm. 16 marca 1893 we Lwowie) – polski naukowiec i ekonomista, przedstawiciel polskiego nurtu ekonomii klasycznej.

Życiorys

Syn Adama i Tekli Mrozińskiej. Początkowo uczył się we Lwowie, a potem w Warszawie, gdzie zamieszkał u brata matki Józefa Mrozińskiego. Tam też studiował na Wydziale Prawa i Administracji. Po ukończeniu studiów pracował jako aplikant w Komisji Spraw Wewnętrznych Królestwa Kongresowego. Wziął udział w powstaniu listopadowym. Początkowo jako sekretarz Chłopickiego, a po jego rezygnacji jako szeregowiec. Awansował uzyskując stopień oficera artylerii[1].

Po upadku powstania wyjechał do Francji. Mieszkał w Awinionie, a potem w Lyonie pracując jako naczelnik oddziału rachunkowego. W 1838 roku otrzymał lepszą posadę i zamieszkał w Paryżu. W 1844 wrócił do Lwowa. Początkowo pracował w Towarzystwie Kredytowym Ziemskim, a potem w Galicyjskiej Kasie Oszczędności. W 1864 roku musiał zrezygnować z pracy z powodu utraty wzroku[1].

W swoich pracach skupiał się przede wszystkim na konieczności podjęcia reform gospodarczych na ziemiach polskich. Był też znanym polskim socjologiem. Pierwsze pokolenie socjologów polskich kształciło się na jego dziełach, popularyzowało jego dorobek. Supiński zainteresowany w szczególności światem ludzi, traktował go jako fragment Wszechświata. Starał się odnajdować działania praw przyrody w społeczeństwie i odkrywać prawa rządzące społecznym współżyciem i rozwojem społecznym. Twierdził, że praca jest zasadniczym celem i zadaniem człowieka prowadzącym do postępu, ponieważ ona stwarza wszystkie wartości.

Zapoznał się z filozofią pozytywistycznąpraca u podstaw. Uważał, że dzięki socjologii Polska może wybić się na niepodległość.

Od 1865 był członkiem honorowym Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk[2]. Od 1873 należał do Akademii Umiejętności w Krakowie. Był też doktorem honoris causa Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie i honorowym obywatelem Lwowa (1877). Pochowany na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie[3].

W okresie międzywojennym we Lwowie jedna z ulic nosiła jego imię (prostopadła do ul. Mochnackiego). W Warszawie ulica Józefa Supińskiego (pasaż pieszy) znajduje się w dzielnicy Stara Ochota, pomiędzy ul. Maurycego Mochnackiego i ul. Akademicką. We Wrocławiu ul. Józefa Supińskiego biegnie prostopadle do ulicy Kobierzyckiej.

Dzieła Supińskiego

Przypisy

  1. a b Józef Supiński, Kuryer Lwowski (Lemberger Courier), 1893-03-17, s. 4, anno.onb.ac.at [dostęp 2019-04-05].
  2. Bolesław Erzepki, Spis członków Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Poznaniu, Poznań 1896, s. 4.
  3. Nicieja S. Ogród snu i pamięci. Dzieje Cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie oraz ludzi tam spoczywających w latach 1786-2010. Warszawa: Wydawnictwo MS, 2010 ​ISBN 978-83-61915-13-3​m s. 434
  4. Józef Supiński, Myśl ogólna fizjologii powszechnej, wyd. 1860, polona.pl [dostęp 2020-10-26].

Bibliografia

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Гробівець родини Супінських..jpg
Autor: Igor Monchuk, Licencja: CC BY-SA 4.0
Гробівець родини Супінських.Личаківський цвинтар , поле № 71.