Józef Szczęsny Turski
| Państwo działania |  Polska |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 25 listopada 1883 Jeżowice |
| Data i miejsce śmierci | 24 lipca 1955 Otwock |
| Prof. nauk technicznych | |
| Specjalność: technologia barwników | |
| Alma Mater | Politechnika Warszawska |
| Profesura | 1936 |
| Nauczyciel akademicki | |
| Odznaczenia | |
 | |
Józef Szczęsny Turski (ur. 25 listopada 1883 w Jeżowicach, zm. 24 lipca 1955 w Otwocku) – profesor nadzwyczajny Politechniki Warszawskiej, specjalista w zakresie technologii barwników[1][2].
Życiorys
W 1902 r. rozpoczął studia na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej. Po zamknięciu uczelni przez władze carskie w 1905 r., rozpoczął pracę w gimnazjum męskim w Piotrkowie na stanowisku nauczyciela matematyki i chemii.
W celu kontynuowania nauki w 1907 r. wyjechał za granicę, początkowo studiował w Monachium (1908 r.), a następnie w latach 1909–1911 w Pradze[1].
W 1910 r. rozpoczął pracę jako asystent światowego specjalisty w zakresie barwników – prof. G. Georgevisca. Współpraca ta zaowocowała wynalezieniem w latach 1911–1912 metody otrzymywania formaliny i hydrosulfitu z mrówczanów i kwaśnego siarczanu sodowego. Równocześnie samodzielnie odkrył reakcję aminowania związków aromatycznych hydroksyloaminą. W związku z tymi osiągnięciami niemiecka firma Bayer w Elberfeld zaproponowała mu współpracę. W 1915 r. objął stanowisko dyrektora technicznego, a następnie dyrektora naczelnego koncernu „Ruskokraska" w Rosji.
W czasie I wojny światowej został pomysłodawcą wykorzystania techniki białych dymów dla osłony manewrów wojskowych. Metodę tę wykorzystywały wszystkie walczące wówczas armie.
W 1919 r. po powrocie do kraju zaczął kierować odbudową fabryki „Boruta" w Zgierzu, a następnie zakładów chemicznych w Zawierciu. W roku 1921 objął stanowisko wykładowcy technologii barwników na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej. W 1924 r. uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1936 r. profesora zwyczajnego.
W czasie II wojny światowej wyemigrował do Francji, a następnie do Anglii. Po powrocie do kraju w 1946 r. wznowił działalność naukową i dydaktyczną w Politechnice Warszawskiej.
Zmarł w 1955 r. w Otwocku, został pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (97-4-2)[1].
Stanowiska
- nauczyciel matematyki i chemii w gimnazjum męskim w Piotrkowie
- 1910 r. asystent prof. G. Georgevisca
- chemik przy produkcji barwników w firmie Bayer
- 1915 r. dyrektor techniczny, dyrektor naczelny koncernu „Ruskokraska" w Rosji
- kierownik odbudowy fabryki „Boruta" w Zgierzu oraz zakładów chemicznych w Zawierciu
- 1921 r. wykładowca technologii barwników na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej
- 1946 r. dydaktyk Politechniki Warszawskiej[1][2].
Ordery i odznaczenia
- Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1935)[3]
Nagrody, wyróżnienia
- W 1952 r. za całokształt działalności naukowej otrzymał nagrodę państwową I stopnia[1].
Przypisy
- ↑ a b c d e K. Sielecka „JÓZEF SZCZĘSNY TURSKI (1883—1955) [w: Sylwetki Profesorów Politechniki Warszawskiej”, Biblioteka Cyfrowa Politechniki Warszawskiej] (pol.). [dostęp 2016-05-10].
- ↑ a b E. Borysewicz, Wykaz zmarłych Profesorów Politechniki Warszawskiej, pochowanych na Powązkach w Warszawie, Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, s. 94, ISBN 978-83-7814-461-8.
- ↑ M.P. z 1935 r. nr 65, poz. 85 „za zasługi na polu przemysłu wojennego”.
Media użyte na tej stronie
