Józef Szostak

Józef Szostak

„Filip”

Józef Szostak w stopniu majora (1931)
pułkownik dyplomowany kawalerii
Data i miejsce urodzenia	25 lutego 1897 Józefów k. Błonia
Data i miejsce śmierci	11 lutego 1984 Łódź
Przebieg służby
Lata służby	od 1915
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Wojsko Polskie
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	Szwadron Przyboczny Prezydenta Rzeczypospolitej 1 Pułk Szwoleżerów 2 Dywizja Kawalerii
Stanowiska	dowódca szwadronu szef sztabu dywizji p.o. Szefa Sztabu KG AK, I zastępca Szefa Sztabu KG AK
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa II wojna światowa kampania wrześniowa powstanie warszawskie
Odznaczenia

Na pierwszym planie płk Bolesław Wieniawa-Długoszowski. Najbliżej niego rtm. Józef Szostak. Trzeci z prawej konno por. Mieczysław Bigoszewski

Józef Szostak ps. „Filip” (ur. 25 lutego 1897 w Józefowie koło Błonia, zm. 11 lutego 1984 w Łodzi) – pułkownik dyplomowany kawalerii Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 25 lutego 1897 r. w Józefowie jako syn ziemianina Antoniego i Jadwigi z Bergerów^[1]. Przez jakiś czas uczył się w Szkole Filologicznej Ziemi Warszawskiej, następnie został przeniesiony przez ojca do warszawskiej szkoły handlowej Edwarda Rontalera. W 1915 r. zdał maturę^[1].

Od 1915 roku walczył w szeregach 1 pułku ułanów Legionów Polskich. Od 5 lutego do 31 marca 1917 roku był słuchaczem kawaleryjskiego kursu oficerskiego przy 1 pułku ułanów w Ostrołęce. Kurs ukończył z wynikiem dobrym. Posiadał wówczas stopień starszego ułana^[2]. Latem tego roku, po kryzysie przysięgowym, został internowany w Szczypiornie.

Od 16 grudnia 1922 roku był dowódcą Szwadronu Przybocznego Prezydenta RP. 4 stycznia 1932 roku został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza Kursu 1931–1933. Z dniem 1 października 1933 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu tytułu naukowego oficera dyplomowanego, został przeniesiony do dowództwa 2 Dywizji Kawalerii w Warszawie na stanowisko szefa sztabu^[3]. 24 stycznia 1934 roku został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1934 roku i 8. lokatą w korpusie oficerów kawalerii^[4]. 21 marca 1935 roku został przeniesiony do 1 pułku szwoleżerów Józefa Piłsudskiego w Warszawie na stanowisko zastępcy dowódcy pułku^[5]. W latach 1936–1939 był kierownikiem Samodzielnego Referatu „Wschód” w Oddziale III Sztabu Głównego i współtwórcą planu „Zachód”. W lipcu 1939 roku został dowódcą 13 pułku Ułanów Wileńskich. Na jego czele walczył w kampanii wrześniowej.

Od 1940 roku w konspiracji. Od 1941 roku w Oddziale III Komendy Głównej AK. Szef III Oddziału Operacyjnego Komendy Głównej AK, Szef Operacji i I zastępca Szefa Sztabu KG Armii Krajowej. 1 października 1943 roku otrzymał awans na stopień pułkownika dyplomowanego od Naczelnego Wodza gen. Kazimierza Sosnkowskiego. 4 i 5 września 1944 roku pełnił obowiązki szefa Sztabu KG AK. Po kapitulacji powstania warszawskiego dostał się do niemieckiej niewoli. Do wiosny 1945 roku przebywał w Oflagu IIC Woldenberg jako jeniec nr 101402^[6].

W latach 1946–1950 był dyrektorem Kopalń Glin Ogniotrwałych w Górnym Ujeździe i Jaroszowie. W latach 1950–1955 był więziony przez reżim komunistyczny kolejno w więzieniach w Warszawie, Barczewie i Iławie. Wyrokiem Sądu Wojewódzkiego dla m.st. Warszawy z 26 stycznia 1953 roku^[6] skazany na 6 lat więzienia i 8 lat utraty praw obywatelskich. 24 lutego 1955 roku przedterminowo zwolniony z więzienia^[7]. 1 lutego 1958 roku postanowieniem Sądu Najwyższego został zrehabilitowany^[6]. Po opuszczeniu więzienia wrócił do Rudy Pabianickiej. Pracował w Przedsiębiorstwie Instalacji Sanitarnych nr 4 do momentu przejścia na emeryturę w 1962 roku. Pod koniec życia został członkiem honorowym Konfederacji Polski Niepodległej. W jego domu znajdowała się podziemna drukarnia. W czerwcu 1981 roku gościł u siebie przywódców KPN: Leszka Moczulskiego, Romualda Szeremietiewa i Tadeusza Stańskiego.

Zmarł 11 lutego 1984 roku w Łodzi. Został pochowany na cmentarzu w Rudzie Pabianickiej w parafii św. Józefa.

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari (18 sierpnia 1944)
• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921)^[8]
• Krzyż Niepodległości (1931)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1938)
• Krzyż Walecznych – sześciokrotnie
• Srebrny Krzyż Zasługi (1927)
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[9]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[9]
• Odznaka za Rany i Kontuzje z dwiema gwiazdkami^[9]
• Odznaka Pamiątkowa 1 pułku szwoleżerów^[9]
• Kawaler Orderu Gwiazdy Rumunii (wojskowy czasu pokoju, Rumunia)^[9]

Przypisy

Bibliografia

• Komenda Legionów (Dowództwo Polskiego Korpusu Posiłkowego). Centralne Archiwum Wojskowe. [dostęp 2017-11-07].
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Andrzej Krzysztof Kunert: Słownik biograficzny konspiracji warszawskiej 1939-1945 T.2. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1987, s. 175–177. ISBN 83-211-0758-3.
• Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.
• Daniel Koreś, Józef Szostak "Filip", Wyd. Instytut Pamięci Narodowej, Warszawa 2019, ISBN 978-838098-649-7, wersja zdigitalizowana.

Linki zewnętrzne

• Józef Szostak: Moja służba Niepodległej. Warszawa: Instytut Historyczny nn im. Andrzeja Ostoja Owsianego, 2019. ISBN 978-83-943994-1-2.
• Członkowie Klubu im. gen. „Grota” w Pabianicach odwiedzili mogiłę płk. dypl. Józefa Szostaka. lodz.ipn.gov.pl. [dostęp 2022-02-02].