Józef Turnau

Józef Turnau Ritter von Dobczyc
marszałek polny marszałek polny
Data i miejsce urodzenia

15 grudnia 1828
Ruda Różaniecka

Data i miejsce śmierci

4 marca 1889
Wiedeń

Przebieg służby
Lata służby

18471888

Siły zbrojne

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png Armia Austro-Węgier

Odznaczenia

Józef Turnau Ritter von Dobczyc (ur. 15 grudnia 1828 w Rudzie Różanieckiej, zm. 4 marca 1889 w Wiedniu[1]) – Feldmarschalleutnant cesarskiej i królewskiej Armii.

Życiorys

Józef Turnau 15 grudnia 1828 w Rudzie Różanieckiej, w rodzinie Jakuba (1810-1863), ziemianina z Dobczyc, wyznania rzymskokatolickiego, i Ludwiki Rozalii Brunickiej. W latach 1841-1847 studiował w Akademii Inżynierii Wojskowej w Wiedniu. 8 października 1847, w stopniu porucznika 2. klasy jako absolwent akademii inżynierii rozpoczął zawodową służbę w cesarskiej i królewskiej Armii. Za fortyfikowanie Pozzoli, Mantui i Peschiery odznaczony w latach 1848-49, pochwały udzielił mu marszałek Joseph Radetzky. W latach 1854-75 fortyfikował twierdze w Galicji, Czechach i Tyrolu, był również dyrektorem inżynierii w różnych okręgach wojskowych Austrii. Od 1851 do 1857 r. realizował w Krakowie wiele ambitnych projektów m.in. odpowiadał za wznoszenie umocnień Twierdzy Kraków i przy ul. Warszawskiej, projektował też oraz nadzorował realizację obiektów militarnych w Tarnowie i Bochni. W Krakowie awansowany najpierw na kapitana drugiej i pierwszej klasy w 1855.

Od 1857 do 1859 Turnau pracował w Dyrekcji Inżynieryjnej we Lwowie. Od 1859 do 1861 w Komarnie, gdzie uczestniczył w modernizowaniu twierdzy. Później od 1861 do 1867 w Budziejowicach. W Koszycach i Raguzie przygotowywał tamtejsze twierdze do obrony. W tej ostatniej, w roku 1865, otrzymał awans na majora. Po wojnie spędził dwa lata w Dyrekcji Inżynieryjnej w Peterwardein, następnie w Karlsburgu w 1870, już jako podpułkownik otrzymał przydział do Dyrekcji Budowy Umocnień dla Galicji i Węgier.

W latach 1873-81 był członkiem Komitetu Wojskowego w Wiedniu i kierownikiem oddziału ds. budownictwa i sztuki fortyfikacyjnej XI Sekcji Techniczno-Administracyjnej Komitetu Wojskowego. Za wzorowo poprowadzoną budowę obiektów wojskowych w dzielnicy Hernals otrzymał pochwały od cesarza i ministra wojny oraz Order Korony Żelaznej III klasy z równoczesną nobilitacja z tytułem Ritter von Dobczyc.

W 1881 pułkownik Turnau von Dobczyc awansowany został na generała majora, obejmując stanowisko Szefa Inżynieryjnego Dowództwa Generalnego w Wiedniu.

W 1886 roku awansował na Feldmarschalleutnanta (gen. dywizji) i mianowany szefem inżynierii wojskowej[2]. Z dniem 1 maja 1888 został przeniesiony w stan spoczynku. Zmarł 4 marca 1889 w Wiedniu. Pochowany w Dobczycach.

Życie prywatne

Ożeniony z Węgierką Klotyldą Fejervary de Komlos Keresztes. Potomstwo, syn Auguste Gera Joseph Anton Turnau von Dobczyc ur. 23 stycznia 1865 na Raguzie, Sycylia, zmarły 19 sierpnia 1924 w Urzejowicach[3]. Wnukowie Klotylda i Gotfryd Turnau, ostatni dziedzic Zaleszczyk, zmarły w Anglii w 1978 roku.

Przypisy

  1. Jan Rydel, W służbie Cesarza i Króla. Generałowie i admirałowie narodowości polskiej w siłach zbrojnych Austro-Węgier w latach 1868-1918.
  2. Studia i materiały z dziejów nauki polskiej: Historia techniki i nauk technicznych, Tomy 7-9 PWN 1973
  3. Genealogisches Handbuch des Adels, Tom 20;Tom 118, 1999

Media użyte na tej stronie

Wappen Kaisertum Österreich 1815 (Klein).png
Lesser coat of arms of the Austrian Empire form the Congress of Vienna in 1815 until the Austro-Hungarian Compromise of 1867. It then represented the Cisleithanian territories of Austria-Hungary in the Reichsrat until 1915.

It shows the arms of Habsburg-Lorraine encircled by the chain of the Order of Golden Fleece, surmounted on the crowned Austrian imperial double-headed eagle clutching in its claws the Imperial orb, sceptre and sword, with the Imperial Crown of Rudolf above.

After 1915 the inescutcheon only displayed the red-white-red arms of Austria.
Ordine imperiale della corona di ferro, austria.png
nastrino Ordine imperiale della corona di ferro
K.u.k. Feldmarschalleutnant.png
Autor: L' empereur Charles, Licencja: CC0
Rank insignia of the Austro-Hungarian armed forces (k.u.k.) 1868 to 1918, here “Feldmarschalleutnat” (Lieutenant-General) (class of rank IV) – gorget patch. The rank insignia was also used for the identical ranks “General-Chief Staff Surgeon” and “General-Chiefauditeur”.