Józef Wawel-Louis

Józef Wawel-Louis właściwie Józef Tadeusz Louis (ur. 14 października 1832 w Krakowie[1], zm. 21 marca 1898 w Krakowie[2]) – polski prawnik, historyk, publicysta, radca dworu cesarsko-królewskiego. Miłośnik i znawca Krakowa, zwłaszcza XVIII-XIX w., oraz okresu Wolnego Miasta Krakowa. Jeden z założycieli i pierwszy prezes Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, członek założyciel Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Krakowie[3].

Życiorys

Pochodził z rodziny o korzeniach polskich, niemieckich i francuskich[1]. Jego ojciec, Józef Jan Mikołaj Louis, był kupcem[1]. Matka, Maria Krumpholtz, wywodziła się z rodu kupieckiego o długich tradycjach[1].

Louis rozpoczął edukację w prywatnych szkołach, m.in. w pensji Szymona Dutkiewicza przy ul. Kanoniczej[4]. Następnie w 1844 został przyjęty do Gimnazjum św. Anny, które ukończył w 1847[4]. W tym samym roku zapisał się na studia prawnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim, które ukończył w 1853[5]. Po odbyciu aplikantury w Krakowie został zatrudniony w sądzie kryminalnym w Rzeszowie[5]. Następnie pracował w sądach w Rozwadowie, Krzeszowicach, Dąbrowie Tarnowskiej, Andrychowie, Kalwarii i Mogile[5]. W 1867 otrzymał stanowisko sędziego w Krzeszowicach, a w 1872 awansowano go na radcę przy Sądzie Krajowym w Krakowie[6]. Później został radcą Sądu Krajowego Wyższego[7]. W 1890 został mianowany radcą dworu przy Najwyższym Trybunale Sądowym i Kasacyjnym we Wiedniu[8]. W 1895 przeszedł na emeryturę i powrócił do Krakowa[2].

Podczas pracy sądowej w Krzeszowicach został wybrany na członka Rady Powiatowej w Chrzanowie[7]. W latach 1869-1871 należał do Towarzystwa Przyjaciół Oświaty w Krakowie[7]. W latach 70. był członkiem Okręgowej Rady Szkolnej w Krakowie[7]. Za publikacje historyczne nt. Krakowa otrzymał w 1877 z rąk cesarza Franciszka Józefa tytuł szlachecki "Edler" oraz przydomek von Wawel. Należał do Kasy Oszczędności Miasta Krakowa[7]. Był członkiem Komisji Prawniczej Akademii Umiejętności[9]. W latach 90. wybrano go członkiem honorowym Stowarzyszenia Biblioteki Polskiej[2]. W 1892 był członkiem-założycielem krakowskiego Sokoła[2]. W 1896 należał do grona zakładających Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa i wybrany został jego pierwszym prezesem[2].

Ogłosił około 3000 różnej wielkości prac z zakresu prawa, administracji i społeczeństwa. Publikacje te ukazały się głównie na łamach polskich i niemieckich czasopism fachowych[10]. W pracach historycznych skupiał się przede wszystkim na dziejach Krakowa porozbiorowego[11].

Pochowany został na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w pasie 11[12].

Grób Józefa Wawel-Louisa na Cmentarzu Rakowickim

Wybrane prace

Z zakresu prawa:

  • Prawo spadkowe, 1865
  • Dawne prawo wekslowe polskie, 1872
  • Początkowe sądownictwo austriackie w Galicji 1772-1784, 1897

Z zakresu historii Krakowa:

  • Kupcy krakowscy w epoce przejściowej 1773-1846, 1883
  • Życie światowe i towarzyskie w Rzeczypospolitej Krakowskiej 1816-1846, 1884
  • Przechadzka kronikarza po Rynku Krakowskim, 1890
  • Kronika rewolucji krakowskiej w roku 1846, 1898

Przypisy

  1. ↑ a b c d Bąk-Koczarska 1997 ↓, s. 119.
  2. ↑ a b c d e Bąk-Koczarska 1997 ↓, s. 128.
  3. ↑ Pamiętnik Sokoła Krakowskiego 1885-1896, Kraków 1896, s. 31.
  4. ↑ a b Bąk-Koczarska 1997 ↓, s. 120.
  5. ↑ a b c Bąk-Koczarska 1997 ↓, s. 122.
  6. ↑ Bąk-Koczarska 1997 ↓, s. 122-123.
  7. ↑ a b c d e Bąk-Koczarska 1997 ↓, s. 123.
  8. ↑ Bąk-Koczarska 1997 ↓, s. 127-128.
  9. ↑ Bąk-Koczarska 1997 ↓, s. 125.
  10. ↑ Aleksander Krawczuk: Opowieści o zmarłych. Cmentarz Rakowicki część 3 i 4. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza w Krakowie, 1988, s. 76. ISBN 83-03-02300-4.
  11. ↑ Bąk-Koczarska 1997 ↓, s. 126.
  12. ↑ Karolina Grodziska-Ożóg: Cmentarz Rakowicki w Krakowie (1803-1939). Wyd. II. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987, s. 123. ISBN 83-08-01428-3.

Bibliografia

  • Celina Bąk-Koczarska, Józef Wawel-Louis (1832-1898), [w:] Ludzie, którzy umiłowali Kraków. Założyciele Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Kraków 1997, s. 119-129, ISBN 83-904614-7-1.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

Grób Józefa Wawel-Louisa.jpg
Autor: Kordiann, Licencja: CC BY-SA 4.0
Grób Józefa Wawel-Louisa na Cmentarzu Rakowickim