Józefa Hennelowa

Józefa Hennelowa
Ilustracja
Józefa Hennelowa
w Goszycach (2008)
Pełne imię i nazwisko

Józefa Maria Hennel

Data i miejsce urodzenia

1 kwietnia 1925
Wilno

Data i miejsce śmierci

22 sierpnia 2020
Kraków

Zawód, zajęcie

dziennikarka, publicystka

Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Stanowisko

posłanka na Sejm X i I kadencji (1989–1993)

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Odznaka Honorowa Województwa Małopolskiego – Krzyż Małopolski Komandor Orderu Świętego Grzegorza Wielkiego
Józefa Hennelowa, przed Pałacem Biskupim w Krakowie przy ul. Franciszkańskiej; 2 kwietnia 2005
Józefa Hennelowa podczas jubileuszu 60-lecia pracy dziennikarskiej; rozmowa z Krystyną Zachwatowicz i Andrzejem Wajdą; Goszyce, 22 czerwca 2008

Józefa Hennelowa, właśc. Józefa Maria Hennel z domu Golmont (ur. 1 kwietnia 1925 w Wilnie, zm. 22 sierpnia 2020[1] w Krakowie[2]) – polska dziennikarka, publicystka, felietonistka, posłanka na Sejm X i I kadencji, w latach 1948–2012 związana z „Tygodnikiem Powszechnym”.

Życiorys

Córka Józefa Golmonta i Jadwigi Jachimowicz. W czasie II wojny światowej należała do Szarych Szeregów, brała udział w tajnym nauczaniu w Wilnie. Od maja 1948 (z przerwą w latach 1953–1956) pracowała w redakcji „Tygodnika Powszechnego”, pełniąc funkcję pracownika redakcji, a następnie sekretarza redakcji i zastępcy redaktora naczelnego (z której zrezygnowała w 2008). Była autorką felietonów ogłaszanych w cyklach: „Rubryka rodzinna”, „Na co dzień i od święta”, „Widziane z domu”, „Z domu i nie tylko”, „Votum separatum”, a także wielu tekstów publicystycznych. Od 2008, po zmianach w piśmie, publikowała felietony z cyklu: „Na marginesie”, a następnie „Listy do redakcji”. W lipcu 2012 pożegnała się z czytelnikami „Tygodnika Powszechnego”, motywując swoje odejście coraz gorszą kondycją, związaną z zaawansowanym wiekiem[3]. Swoją pracę w „Tygodniku Powszechnym” i współpracę z Jerzym Turowiczem wspominała m.in. w wywiadzie książkowym przeprowadzonym przez Joannę Podsadecką[4]. Od października 2012 publikowała felietony z cyklu „Tu i teraz”, ukazujące się na stronie internetowej Klubów „Tygodnika Powszechnego” (oddolnych kół czytelników i sympatyków pisma)[5].

W 1951 ukończyła studia na Wydziale Humanistycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1954–1956 była pracownikiem krakowskiego oddziału Ossolineum. W czasach PRL współpracowała z Polskim Porozumieniem Niepodległościowym.

W latach 1989–1991 sprawowała mandat posłanki na Sejm kontraktowy z ramienia Komitetu Obywatelskiego. W 1990 była członkinią rady założycielskiej Ruchu Obywatelskiego Akcja Demokratyczna. Przystąpiła następnie do Unii Demokratycznej, z ramienia której od 1991 do 1993 pełniła funkcję posłanki I kadencji. W Sejmie zasiadała w Komisji Kultury i Środków Przekazu (1990–1993), a wcześniej w Komisji Polityki Społecznej (1989–1990), pełniła funkcję zastępcy przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektu ustawy o ochronie prawnej dziecka poczętego.

Od 1956 należała do Klubu Inteligencji Katolickiej w Krakowie. Działała w Stowarzyszeniu Dziennikarzy Polskich (od 1963) m.in. jako członek zarządu Oddziału Krakowskiego w latach 1981–1982. Była członkinią Stowarzyszenia Opieki nad Więźniami „Patronat” (od 1981, m.in. zastępca przewodniczącego w latach 1981–1982), Małopolskiego Towarzystwa Oświatowego (współzałożycielka, od 1984), Ogólnopolskiego Klubu Miłośników Litwy (od 1988), Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa (od 1990, redaktor „Biuletynu SKOZK”). Udzielała się w Fundacji Plus działającej na rzecz domów dziecka.

Należała do Amnesty International (1990–1996), Stowarzyszenia „Wspólnota Polska” (1990–1996), Unii Demokratycznej (1990–1994) i Unii Wolności (1994–1999).

Była żoną profesora Jacka Witolda Hennela (1925–2014), fizyka jądrowego. Miała troje dzieci: Agnieszkę (ur. 1955), Teresę (ur. 1956) i Franciszka (ur. 1962)[6]. Mieszkała w Krakowie. Pochowana na cmentarzu Rakowickim[7].

Odznaczenia i wyróżnienia

Twórczość

Publikacje

Przekłady, opracowania i prace redakcyjne

  • Moi rodzice (autorka przedmowy; oprac. Marek Skwarnicki; Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak” 1960).
  • Stanisław Kluz, Niekoniecznie z ambony (opracowanie redakcyjne; S.I.W. Znak 1963).
  • Jerzy Turowicz, Chrześcijanin w dzisiejszym świecie (autorka wyboru i opracowania; S.I.W. Znak 1963).
  • ks. Gaston Courtois, Rady dla rodziców (autorka redakcji i posłowia; tłum. i adapt. Maria Dembińska; Znak 1964, 1967; Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne 1986, 1987, 1989).
  • Nas dwoje (opracowanie i przedmowa; S.I.W. Znak 1965).
  • Jean-Claude Barreau, Dobra Nowina (redakcja; tłum. Imelda Adamska OSU; S.I.W. Znak 1966).
  • Jean-Claude Barreau, Abyście przez wiarę życie mieli (współautorka przekładu; wespół z Imeldą Adamską OSU i Hanną Malewską; S.I.W. Znak 1969).
  • Kim jest dla mnie Jezus Chrystus. Wypowiedzi w ankiecie „Tygodnika Powszechnego” (wybór, opracowanie i posłowie; wstęp Wiesław Gawlik; S.I.W. Znak 1975, 1976).
  • Karol Wojtyła, „Aby Chrystus się nami posługiwał” (autorka redakcji; S.I.W. Znak 1979).
  • I dzień się już nachylił. Wybór z ankiety „Tygodnika Powszechnego” pt. „Myślę o swoim życiu” (redakcja, wstęp i posłowie; S.I.W. Znak 1980).
  • Powołanie i przygoda. Rodzice i wychowawcy o sobie (autorka wyboru, redakcji i wstępu; omówienie ankiety „Tygodnika Powszechnego”; S.I.W. Znak 1983).
  • Nasze sprawy rodzinne (oprac. wespół z Markiem Skwarnickim; Znak 1990, ISBN 83-70-0606-8-4).
  • Jerzy Turowicz, Kościół nie jest łodzią podwodną (wybór publicystyki z lat 1964-1987) (autorka wyboru i redakcji; Znak 1990, ISBN 83-70-0614-0-0).
  • Elżbieta Adamiak, Milcząca obecność: o roli kobiety w Kościele (autorka przedmowy; wydanie 1 i 2: Biblioteka „Więzi” 1999, ISBN 83-88-0320-1-1; ISBN 83-88-0328-7-9).

Przypisy

  1. Anna Piątkowska: Nie żyje Józefa Hennelowa. Krakowska dziennikarka i publicystka miała 95 lat. dziennikpolski24.pl, 22 sierpnia 2020. [dostęp 2020-08-22].
  2. Józefa Hennel. rejestry-notarialne.pl. [dostęp 2022-05-05].
  3. Józefa Hennelowa: Na pożegnanie. tygodnik.onet.pl, 11 lipca 2012. [dostęp 2012-07-11].
  4. Joanna Podsadecka, Gen ryzyka w sobie miał… O Jerzym Turowiczu opowiadają: ks. Adam Boniecki, Józefa Hennelowa, Krzysztof Kozłowski Adam Michnik, Literatura Faktu PWN, Warszawa 2012, ISBN 978-83-01-16884-1.
  5. Józefa Hennelowa: Tu i teraz. KlubTygodnika.pl. [dostęp 2012-10-16].
  6. Hennelowa Józefa. encyklopediakrakowa.pl. [dostęp 2020-02-28].
  7. Lokalizator Grobów. zck-krakow.pl. [dostęp 2021-04-19].
  8. M.P. z 2000 r. nr 28, poz. 570
  9. Józefa Hennelowa odznaczona Krzyżem Komandorskim. tygodnik.onet.pl, 31 sierpnia 2013. [dostęp 2013-09-06].
  10. Józefa Hennelowa odznaczona Krzyżem Małopolski. malopolska.pl, 10 czerwca 2015. [dostęp 2020-02-28].
  11. Order św. Grzegorza Wielkiego dla Józefy Hennelowej. wydawnictwoznak.pl, 2015. [dostęp 2020-02-28].

Bibliografia

Media użyte na tej stronie

2008.06.22. Józefa Hennelowa Krystyna Zachwatowicz Andrzej Wajda Fot M Kubik.jpg
Autor: Mariusz Kubik, Licencja: CC BY 3.0
Józefa Hennelowa (1925-2020), Polish journalist and publicist, and Krystyna Zachwatowicz-Wajda (b. 1930), Polish stage designer and actress and Andrzej Wajda (1926-2016), Polish film director
VAT Order of Saint Gregory the Great Comm BAR.svg
Baretka: Order Świętego Grzegorza Wielkiego – Komandor – Watykan / Stolica Apostolska.
2008.06.22. Józefa Hennelowa Fot Mariusz Kubik 03.jpg
Autor: Mariusz Kubik, Licencja: CC BY 3.0
Józefa Hennelowa (1925-2020), Polish journalist and publicist
POL Krzyz Malopolski BAR.svg
Baretka: Odznaka Honorowa Województwa Małopolskiego – Krzyż Małopolski (Polska).
2005.04.02. Józefa Hennelowa Fot Mariusz Kubik 02.jpg
Autor: Mariusz Kubik, Licencja: CC BY 3.0
Józefa Hennelowa (1925-2020), Polish journalist and publicist