Jörg Breu (starszy)

Portret ślubny Colomana Helmschmida i Agnes Breu (1500-1505)
Ucieczka do Egiptu (15010
Ukrzyżowanie (1520)
Śmierć Lukrecji (1528)

Jörg Breu (starszy)[1] (ur. ok. 1475 w Augsburgu, zm. w 1537 tamże) – niemiecki malarz i grafik okresu renesansu.

Życie

Był synem tkacza. Uczył się u Ulricha Apta. W 1502 został mistrzem malarskim. W l. 1500-1502 przebywał w Austrii, gdzie wykonał wielu malowideł ołtarzowych. Prawdopodobnie w l. 1514-15 podróżował do Włoch. Jego mecenasami byli cesarz Maksymilian I oraz książę Wilhelm IV Bawarski.

Twórczość

Malował wiele obrazów ołtarzowych dla klasztorów w Austrii (m.in. dla benedyktynów w Melku, cystersów w Zwettl-Niederösterreich oraz augustianów w Herzogenburgu). Tworzył ilustracje książkowe i drzeworyty, projektował witraże. Ok. 1520 wykonał skrzydła obudowy organów w kaplicy Fuggerów w augsburskim kościele św. Anny. Namalował też freski w ratuszu w Augsburgu, które nie zachowały się do naszych czasów. Tworzył pod wpływem Albrechta Altdorfera i Hansa Burgkmaira. Uważany jest za prekursora szkoły naddunajskiej.

W XIX w. niemieccy historycy przypisywali Breuowi autorstwo obrazu Bitwa pod Orszą, jednak współcześnie ta hipoteza nie jest przyjmowana[2].

Jörg Breu (młodszy) (1510-1557), syn i uczeń artysty, przejął jego pracownię w 1534. Był płodnym rytownikiem. Pracował jako nadworny malarz w Neuburgu.

Wybrane dzieła

  • Ołtarz św. Bernarda - 1500, Kolegiata w Zwettl
  • Ukrzyżowanie (Ołtarz z Aggsbach) - 1501, 92 × 128 cm, Germanisches Nationalmuseum, Norymberga
  • Ucieczka do Egiptu (Ołtarz z Aggsbach) - 1501, 92,5 x 128 cm, Germanisches Nationalmuseum, Norymberga
  • Ołtarz Męki Pańskiej - 1502, Opactwo Benedyktynów w Melku
    • Chrystus na Górze Oliwnej
    • Pocałunek Judasza
    • Chrystus przed Kajfaszem
    • Chrystus przed Piłatem
    • Biczowanie
    • Cierniem koronowanie
    • Naigrawanie
    • Ecce Homo
  • Portret ślubny Colomana Helmschmida i Agnes Breu 1500-05, Museo Thyssen-Bornemisza, Madryt
  • Portret młodego mężczyzny - 1510, Museum of Art, San Diego
  • Pokłon Trzech Króli - 1518, Mittelrheinisches Landesmuseum, Koblencja
  • Ołtarz św. Urszuli - 1525, 215 x 162 cm + 173 x 77 cm (skrzydła), Galeria Obrazów Starych Mistrzów w Dreźnie
  • Podniesienie krzyża - 1524, 87 x 63 cm, Muzeum Sztuk Pięknych w Budapeszcie
  • Madonna z Dzieciątkiem i szczygłem - 1523, 52,5 x 39,5 cm, Kunsthistorisches Museum. Wiedeń
  • Śmierć Lukrecji - 1528 cm, 103 x 148 cm, Stara Pinakoteka, Monachium

Przypisy

  1. ↑ Inna forma nazwiska - Preu.
  2. ↑ Zdzisław Żygulski Jun. „Bitwa pod Orszą” – struktura obrazu. „Rocznik Historii Sztuki”. XII, s. 85, 1981. Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk. ISSN 0080-3472. 

Bibliografia

  • Andrzej Dulewicz, Encyklopedia sztuki niemieckiej, Warszawa: WAiF ; Wydaw. Nauk. PWN, 2002, ​ISBN 83-01-13637-5​
  • Wolfgang Hütt, Niemieckie malarstwo i grafika późnego gotyku i renesansu, Sławomir Błaut (tłum.), Warszawa: PWN, 1985, ISBN 83-01-04621-X, OCLC 749922177.
  • Leksykon malarstwa i grafiki, Lothar Altmann (red.) i inni, Warszawa: Arkady, 2012, ISBN 978-83-213-4729-5, OCLC 805264768.
  • Christine Stukenbrock, Barbara Toepper, Arcydzieła malarstwa europejskiego, Koenigswinter: h. f. ullmann, 2007, ​ISBN 978-3-8331-2131-9​
  • Sztuka świata, t. 12, Leksykon A-K, Warszawa: Arkady, 2009, ​ISBN 83-213-4088-1​
  • Uniwersalny leksykon sztuki, Warszawa: Muza SA, 2002, ​ISBN 83-7319-231-X​

Media użyte na tej stronie