Język bretoński

Brezhoneg

Obszar	Bretania (Francja)
Liczba mówiących	206 000
Pismo/alfabet	łacińskie
Klasyfikacja genetyczna
Języki indoeuropejskie Języki celtyckie Języki brytańskie Język bretoński
Status oficjalny
Organ regulujący	Ofis Publik ar Brezhoneg↗
UNESCO	4 poważnie zagrożony↗
Ethnologue	7 wypierany↗
Kody języka
Kod ISO 639-1↗	br
Kod ISO 639-2↗	bre
Kod ISO 639-3↗	bre
IETF	br
Glottolog	bret1244
Ethnologue	bre
GOST 7.75–97	бре 120
WALS	bre
SIL	BRE
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata Wikipedia w języku bretońskim Słownik języka bretońskiego w Wikisłowniku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

(c) Zaragoza at pl.wikipedia, CC-BY-SA-3.0

Języki i dialekty Francji

Dwujęzyczne drogowskazy w Quimper w Bretanii

Język bretoński (Brezhoneg) – język z grupy brytańskiej języków celtyckich. Posługuje się nim ponad 200 tys. Bretończyków, zamieszkujących dolną (zachodnią) Bretanię (północno-zachodnia Francja). Bretoński jest językiem p-celtyckim, podobnie jak pozostałe języki brytańskie, a także język galijski.

Uznany został przez państwo francuskie za tzw. język regionalny. Posiada cztery główne dialekty: kornwelski, leoński, treguirski i wanetejski. Najstarsze zabytki literatury w języku bretońskim pochodzą z IX wieku.

Celtowie, z których języka rozwinął się później bretoński, przybyli do Bretanii w V–VI wieku n.e. z południowo-zachodniej Brytanii. Ich migracja była wymuszona najazdem germańskich Sasów. Język bretoński jest blisko spokrewniony z językiem kornijskim (kornickim), który rozwijał się w Kornwalii. Jeszcze w XII wieku mówiący tymi językami mogli się swobodnie porozumieć.

W historii języka bretońskiego postacią wybitną był Jean-François Le Gonidec (1775–1838), tłumacz Ewangelii, autor gramatyki bretońskiej i słownika bretońsko-francuskiego.

Według sondażu z kwietnia 1997, określano liczbę britofonów (osób mówiących po bretońsku) jako 240 tys. osób, co stanowiło 20% populacji na zachód od linii Paimpol-Vannes. Te statystyki nie zmieniały się od 1991 roku co tłumaczyło się postarzeniem populacji oraz wydłużeniem życia wśród osób starszych^[1]. Tylko 6% Bretończyków w wieku 40 lat mówi po bretońsku, a jeśli bada się młodzież poniżej 20 roku życia, jest ich tylko 1%. Środowisko aktywistów bretońskich oraz osób mieszkających na wschód od linii Paimpol-Vanne w ogóle nie pojawia się w statystykach.

Sondaż (z 2007 roku) określa ich liczbę na 206 tys.^[2] osób.

Ze względu na niewielką liczbę dzieci mówiących w tym języku, raport UNESCO z 1993 roku zaklasyfikował bretoński jako język poważnie zagrożony.

Zobacz też

• alfabet bretoński

Przypisy

Bibliografia

• Leszek Bednarczuk: Języki celtyckie. W: Leszek Bednarczuk: Języki indoeuropejskie. T. II. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1988, s. 645–731. ISBN 978-83-01-06559-1.
• Walter Żelazny: Francja wobec mniejszości narodowych. Etniczność, Etnopolityka, Etnosocjologia. Tyczyn: Wyższa Szkoła Społeczno-Gospodarcza w Tyczynie, 2000.

Linki zewnętrzne

• Ofis ar brezhoneg