Język fryzyjski

Frysk
Obszar	Holandia, Niemcy
Liczba mówiących	350–750 tys.
Pismo/alfabet	zmodyfikowane łacińskie
Klasyfikacja genetyczna
	Języki indoeuropejskie; Języki germańskie; Języki zachodniogermańskie; Języki anglo-fryzyjskie; Język fryzyjski;
Status oficjalny
język urzędowy	Fryzja (region w Holandii)
Organ regulujący	Fryske Akademy
Ethnologue	2 prowincjonalny↗
Kody języka
Kod ISO 639-1↗	fy
Kod ISO 639-2↗	fri
Glottolog	fris1239
Ethnologue	fry
GOST 7.75–97	фри 750
WALS	fri
SIL	FRY
W Wikipedii
	Zobacz też: język, języki świata
	Wikipedia w języku zachodniofryzyjskim
	Słownik języka zachodniofryzyjskiego; w Wikisłowniku
	Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język fryzyjski (Frysk) – język, którym posługują się Fryzowie. Fryzyjski składa się z wielu dialektów, często bardzo się od siebie różniących.

Po fryzyjsku mówi ok. 400 tys. osób, głównie w Holandii w prowincji Fryzja, a także w niemieckich landach Dolna Saksonia (region Saterland, region Fryzja Wschodnia) i Szlezwik-Holsztyn (region Fryzja Północna) oraz na Wyspach Fryzyjskich.

Ogólna charakterystyka

Język fryzyjski jest podobny do staroangielskiego (także do współczesnego angielskiego), niderlandzkiego i dolnoniemieckiego.

Język fryzyjski należy do grupy języków zachodniogermańskich, jest silnie zróżnicowany terytorialnie i nie występuje w postaci jednolitego języka ponaddialektalnego. Najstarsze zabytki tego języka pochodzą z XIII–XV wieku. Od XVI wieku oficjalnym językiem kulturalnym był niderlandzki, natomiast językiem literatury ludowej był zachodni dialekt Kleifries. Właśnie w tym języku pisał Gysbert Japiks – twórca podstaw literatury fryzyjskiej.

W Niderlandach, w użyciu jest język zachodniofryzyjski, używa się również holenderskiego i tzw. fryzyjsko–miejskiego, który jest mieszanką holenderskiego i fryzyjskiego. Istnieje również język literacki (standert frysk). Fryzowie mieszkający w Niemczech mówią językami północnofryzyjskim (na zachodnim wybrzeżu Szlezwika – Holsztynu) i wschodniofryzyjskim (w Dolnej Saksonii, jego ostatnim szczątkiem jest dialekt z okolic Saterlandu). Ponadto używają języków niemieckiego, dolnoniemieckiego i duńskiego.

Współczesny zasięg języka fryzyjskiego

Ojcze Nasz po fryzyjsku

Us Heit yn 'e Himel,
lit jo namme hillige wurde,
lit jo keninkryk komme,
lit jo wil dien wurde
op ierde likegoed as yn 'e himel.
Jou ús hjoed ús deistich brea
en ferjou ús ús skulden,
sa't wy ús skuldners ek ferjûn hawwe;
en lit ús net yn fersiking komme,
mar ferlos ús fan 'e kweade.
want jowes is it keninkryk
en de krêft
en de hearlikheid
oant yn ivichheid.
Amen!

Porównanie z innymi językami

Nazwy miesięcy

Język polski	Język angielski	Język niderlandzki	Język fryzyjski
Styczeń	January	Januari	Jannewaris (Foarmoanne)
Luty	February	Februari	Febrewaris (Sellemoanne)
Marzec	March	Maart	Maart (Foarjiersmoanne)
Kwiecień	April	April (Grasmaand)	April (Gersmoanne)
Maj	May	Mei (Bloeimaand)	Maaie (Blommemoanne)
Czerwiec	June	Juni (Zomermaand)	Juny (Simmermoanne)
Lipiec	July	Juli (Hooimaand)	July (Heamoanne)
Sierpień	August	Augustus	Augustus (Rispmoanne)
Wrzesień	September	September (Herfstmaand)	Septimber (Hjerstmoanne)
Październik	October	Oktober (Wijnmaand)	Oktober (Wynmoanne)
Listopad	November	November (Slachtmaand)	Novimber (Slachtmoanne)
Grudzień	December	December (Wintermaand)	Desimber (Wintermoanne)

W językach niderlandzkim i fryzyjskim, miesiące, prócz nazw pochodzących z łaciny, mają swoje alternatywne, germańskie nazwy (niekiedy po kilka). Podano je w nawiasach, o ile niderlandzkie i fryzyjskie mają ten sam źródłosłów.