Język jämtlandzki

Jamska
Obszar

Szwecja

Liczba mówiących

50 tys.

Pismo/alfabet

łacińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
Organ regulującyAkademien för Jamska
Kody języka
Glottologjamt1238
SILJMK
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język jamski, jämtlandzki (szw. jamtska, jamska lub jämtska) – mowa północnogermańska używana przez około 50 tys. osób w szwedzkiej krainie Jämtland oraz w innych miejscach zamieszkanych przez pochodzących stamtąd ludzi. Wyróżnia się trzy dialekty: Centraljamska, Offerdalsmål i Bergsmål. Język jämtlandzki wykazuje duże podobieństwo z jednej strony z norweskim dialektem trønderskim, a z drugiej – ze szwedzkim dialektem norrlandzkim.

Status jämtlandzkiego jako języka jest dyskusyjny. Nie jest on oficjalnie uznawany w Szwecji, ale jako język klasyfikuje go SIL International.

Słownictwo języka jämtlandzkiego w ogólności najbliższe jest językowi staronordyjskiemu oraz dialektom norweskiego. Jednak w języku tym występują również różne właściwe tylko temu językowi słowa, które nie występują ani w szwedzkich, ani w norweskich dialektach, takie jak stårsa (dziewczyna), gly (ciepławy) czy fjårdd lub fjärdd (śpieszący się). Jedynie w islandzkim znajduje się słowo, które może odpowiadać stårsa, mianowicie stulka. Odpowiednik gly można znaleźć w niemieckim glüh-, angielskim glow, czy szwedzkim glöd, zaś słowa fjårdd, które nie ma odpowiednika ani w norweskim, ani w islandzkim, można doszukać się w starym języku norn, jaki był kiedyś używany na zamieszkanej przez wikingów atlantyckich wyspach Szetlandach.

Gramatyka

Jämtlandzki rzeczownik, tak jak w norweskim czy islandzkim, a inaczej niż w szwedzkim czy duńskim, ma trzy rodzaje: męski, żeński i nijaki.

Porównanie z innymi językami germańskimi

znaczenie polskieangielskiniderlandzkiniemieckiduńskinorweski (bokmål)norweski (nynorsk)jämtlandzkiszwedzkigotlandzkifarerskiislandzki
okoeyeoogAugeøjeøyeauge/augaaaugögaauge/augaeygaauga
słyszećhearhorenhörenhørehørehøyre/høyrahöörhörahoyre/hoyrahoyraheyra
spaćsleepslapenschlafensovesovesove/sovasavasovasive/sivasovasofa
złoevileuvel (kwaad)Übelondondvondfulondaumbróndurvondur
statekshipschipSchiffskibskipskipskeppskeppskipskipskip
śpiewaćsingzingensingensynge/sjungesyngesyngje/syngjasjoongsjungasinge/singasyngjasyngja
wysokihighhooghochhøjhøyhøghöyghöghaughøgur/háurhár
prawyrightrechtsrechtshøjrehøyrehøgrehögerhögerhygarhøgrahægri
łódźboatbootBootbådbåtbåtbåutbåtbatbáturbátur
ponadoveroverüberoveroverover/yverommaöveryvaryviryfir
strzelaćshootschietenschießenskydeskyteskyte/skyta / skjote/skjotaskjuutskjutaskiaute/skiautaskjótaskjóta

Linki zewnętrzne