Język kałmucki

Хальмг келн
Obszar

Kałmucja (Rosja), Chiny, Mongolia

Liczba mówiących

ok. 180–200 tys.

Pismo/alfabet

cyrylica

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
język urzędowyKałmucja (Federacja Rosyjska)
UNESCO3 zdecydowanie zagrożony
Ethnologue2 prowincjonalny
Kody języka
Kod ISO 639-2xal
Kod ISO 639-3xal
IETFxal
Glottologkalm1243
Ethnologuexal
GOST 7.75–97кал 260
Linguist Listxal-kal
WALSkiq, kmk, oir
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Wikipedia w języku kałmuckim
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język kałmucki (Хальмг келн) – język Kałmuków osiadłych nad Wołgą[1], z podrodziny języków mongolskich; ok. 180–200 tys. mówiących. Wykształcił się w XVII wieku z języków ojrackich. W XIX wieku do zapisu języka przyjęto cyrylicę.

Tradycyjne pismo

Kałmucki jest językiem z historyczną tradycją literacką. Oryginalne pismo kałmuckie zostało stworzone w XVII wieku. Krzewicielem oświaty wśród Kałmuków był buddyjski mnich Dzaja Pandita (1599–1662 r. n.e.), autor pisma todo biczig („czyste pismo”). W 1924 roku w ZSRR pismo ojracko-kałmuckie zostało zastąpione przez cyrylicę, którą w 1930 roku zastąpiła łacinka, którą jeszcze raz zmieniła cyrylica o wymowie mongolskiej w 1938 roku.

Kałmucy (Ojraci) w Zachodnich Chinach nadal posługują się pismem ojracko-kałmuckim. W Urumczi wydają kilka gazet i pism w języku ojrackim, nadawane są w tym języku także programy radiowe i telewizyjne. Język ojracki w Mongolii nie uzyskał statusu oficjalnego i jest używany tylko w życiu codziennym, poza tym wypiera go język chałcha-mongolski.

Alfabet

А аӘ әБ бВ вГ гҺ һД дЕ еЁ ё
Ж жҖ җЗ зИ иЙ йК кЛ лМ мН н
Ң ңО оӨ өП пР рС сТ тУ уҮ ү
Ф фХ хЦ цЧ чШ шЩ щЪ ъЫ ыЬ ь
Э эЮ юЯ я

Zobacz też

Przypisy

  1. kałmucki język, [w:] Encyklopedia PWN [online] [dostęp 2021-12-16].

Linki zewnętrzne