Język kryzyjski
Obszar | |||
---|---|---|---|
Liczba mówiących | ok. 10 tys. | ||
Klasyfikacja genetyczna | |||
| |||
Status oficjalny | |||
UNESCO | 4 poważnie zagrożony↗ | ||
Ethnologue | 6b zagrożony↗ | ||
Kody języka | |||
Kod ISO 639-3↗ | kry | ||
IETF | kry | ||
Glottolog | kryt1240 | ||
Ethnologue | kry | ||
WALS | krz | ||
SIL | KRY | ||
W Wikipedii | |||
| |||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Język kryzyjski (nazwa własna КърыцIаь мез) – język Kryzów, zamieszkujących północną część Azerbejdżanu. Należy do zespołu samurskiego, podgrupy dagestańskiej w grupie północno-wschodniej (nachsko-dagestańskiej) języków kaukaskich.
Język ten używany jest według różnych szacunków przez od ok. 6 tys. osób (1975) do nawet 15 tys., w osiedlu Kryz w północnym Azerbejdżanie oraz w kilku innych niewielkich wioskach w okolicy. Nazwa języka wywodzi się od nazwy największej wsi, w której zamieszkują użytkownicy języka.
Język kryzyjski genetycznie najbliżej spokrewniony jest z językiem buduchyjskim. Wśród języków zespołu samurskiego, kryzyjski wyróżnia się stosunkowo rozbudowanym wokalizmem oraz ograniczonym użyciem spółgłosek abruptywnych.
Językoznawcy wyróżniają trzy dość różniące się między sobą dialekty języka kryzyjskiego: kryzyjski, chaputlijski oraz dżekijski, a także kilka drobniejszych gwar lokalnych. Różnice między poszczególnymi dialektami zasadniczo nie uniemożliwiają porozumienia między ich użytkownikami.
Język ten nie wykształcił piśmiennictwa. Jest używany wyłącznie w sytuacjach nieformalnych, w domu, wśród przyjaciół. W charakterze języka literackiego używany jest język azerski, jako język urzędowy Azerbejdżanu. Azerski wywarł też znaczny wpływ język na kryzyjski, głównie w leksyce, ale także w fonetyce.