Język manx

Gaelg, Yn Ghaelg, Yn Ghailck

Obszar	Wyspa Man
Liczba mówiących	56 jako pierwszy język, 1689 jako drugi język
Pismo/alfabet	łacińskie
Klasyfikacja genetyczna
Języki indoeuropejskie Języki celtyckie Języki goidelskie Język manx
Status oficjalny
język urzędowy	Wyspa Man
Organ regulujący	Coonceil ny Gaelgey
UNESCO	5 krytycznie zagrożony↗
Ethnologue	?↗
Kody języka
Kod ISO 639-1↗	gv
Kod ISO 639-2↗	glv
Kod ISO 639-3↗	glv
IETF	gv
Glottolog	manx1243
Ethnologue	glv
GOST 7.75–97	мэн 469
WALS	mnx
SIL	GLV
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata Wikipedia w języku manx Słownik języka manx w Wikisłowniku
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język manx (mański) (Gaelg Vanninagh; język manx gaelicki) – język z grupy goidelskiej języków celtyckich, który używany jest na Wyspie Man (dependencji Korony brytyjskiej), położonej na Morzu Irlandzkim. Pochodzi od języka staroiryjskiego, a zwłaszcza od jego dialektów ulsterskiego i galloway. Wyodrębnił się około V w. n.e. Najstarsze zapiski w tym języku pochodzą jednak dopiero z XVII w.

Opis

Literatura w języku manx nie jest zbyt bogata. W roku 1775 wydano pełny przekład Pisma Świętego w języku manx na potrzeby duchowieństwa (nakład 40 egzemplarzy).

Podobnie jak inne języki goidelskie i język celtyberyjski, manx jest językiem q-celtyckim.

Obecnie język manx można uznać za język wymarły lub przynajmniej bliski wymarciu, podejmuje się jednak próby jego odrodzenia. Ostatnia osoba, która używała go jako języka ojczystego, Ned Maddrell, zmarła w roku 1974. Działania mające na celu ożywienie tego języka przyniosły pewne rezultaty – obecnie wielu mieszkańców wyspy nauczyło się języka manx i posługuje się nim jako drugim językiem, po angielskim. Według spisu ludności z 1991 roku były to 634 osoby z ponad osiemdziesięciotysięcznej populacji wyspy, 10 lat później zadeklarowało znajomość języka już ponad 1000 osób więcej (2,2% ludności wyspy). W ostatnich latach pojawiły się też osoby, dla których język manx jest pierwszym językiem – dzieci tych, którzy nauczyli się go i posługują się nim w życiu codziennym. W 2001 jako takie określiło się 56 osób.

Tablica z dwujęzycznym napisem (w języku angielskim i w manx) na Wyspie Man

Zapis języka manx, inaczej niż języka irlandzkiego, czy szkockiego gaelickiego, nie odpowiada goidelskiej fonologii.

Jako mało znany język bywał wykorzystywany w konkursach lingwistycznych. W 2016 roku na Olimpiadzie Lingwistyki Matematycznej, rekrutującej uczestników do Międzynarodowej Olimpiady Lingwistycznej, pojawiło się zadanie wykorzystujące nazewnictwo liczebników i działań matematycznych w języku manx^[1].

Przypisy