Język minnański
Obszar | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Liczba mówiących | 46 mln[1] | ||||||
Pismo/alfabet | |||||||
Klasyfikacja genetyczna | |||||||
| |||||||
Status oficjalny | |||||||
język urzędowy | Tajwan | ||||||
Ethnologue | 6a żywy↗ | ||||||
Kody języka | |||||||
Kod ISO 639-3↗ | nan | ||||||
IETF | nan | ||||||
Glottolog | minn1241 | ||||||
Ethnologue | nan | ||||||
Linguist List | nan | ||||||
WALS | chz, hok | ||||||
SIL | nan | ||||||
W Wikipedii | |||||||
| |||||||
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu. |
Nazwa chińska | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Język minnański, minnan lub tajwański – język lub grupa blisko spokrewnionych języków (dialektów) wywodzących się z południa chińskiej prowincji Fujian. Język minnański należy do grupy min języków chińskich. Określenie Minnan oznacza południową część prowincji Fujian – Min (閩) to krótka nazwa prowincji, a nan (南) oznacza „południe”. Obecnie minnański używany jest przede wszystkim na Tajwanie, gdzie jest językiem ojczystym dla 80% mieszkańców i gdzie używa się go obok oficjalnego języka mandaryńskiego. Minnański jest używany także we wschodnim Guangdongu (region Chaoshan), na wyspie Hajnan oraz w niektórych przybrzeżnych regionach prowincji Zhejiang i zachodniego Guangdongu, a także przez potomków emigrantów pochodzących z tych regionów (dominujący wśród Chińczyków w Azji Południowo-Wschodniej: Singapur, Malezja, Tajlandia, Filipiny).
Główne odmiany
Najważniejsze dialekty języka minnan obejmują:
- xiamen posiadający dwie odmiany: amoy (miasto Xiamen) i fujian (hokkien), używany na Tajwanie
- leizhou – używany na półwyspie Leizhou
- chaoshan – posiadający dwie odmiany: teochew (chaozhou) oraz shantou
- hainan – na wyspie Hajnan
- longdu
- zhenan min[2]
Niektóre z tych dialektów cieszą się statusem standardów (odmian prestiżowych): w Fujianie i na Tajwanie standardem jest dialekt miasta Xiamen, we wschodnim Guangdongu dialekt Shantou (dawniej bardzo do niego zbliżony dialekt Chaozhou), na Hainanie – dialekt Haikou. Niekiedy nazwy „język minnan” używa się wyłącznie do określania odmian fujiańsko-tajwańskich, a inne dialekty traktowane są jako odrębne języki.
Systemy zapisu
W formie pisanej język minnan funkcjonuje niemal wyłącznie na Tajwanie, gdzie do jego zapisu używa się pisma chińskiego z użyciem dodatkowych znaków do zapisu słów niespotykanych w standardowej chińszczyźnie lub alfabetu łacińskiego (transkrypcja Pe̍h-ōe-jī). Po 1949 r. minnański był na Tajwanie dyskryminowany, władze Republiki Chińskiej faworyzowały język mandaryński, nazywany językiem krajowym (国语). Uczniowie w szkołach byli karani za używanie minnańskiego na lekcjach.
W ostatnich latach minnański cieszy się rosnącą autonomią, używa się go w programach radiowych i telewizyjnych. Po niemal 50 latach oddzielenia od Chin, w odmiennych realiach politycznych, ewolucja języka sprawiła, że język minnański na Tajwanie różni się od tego używanego w prowincji Fujian. W mniejszym stopniu podobny proces dotknął także tajwańskiego wariantu mandaryńskiego.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Chinese, Min Nan, [w:] Ethnologue: Languages of the World [online], Dallas: SIL International [dostęp 2010-12-16] (ang.).
- ↑ Mĭn Nán (Southern Min) (ang.). omniglot.com. [dostęp 2010-12-16].
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Autor: Luuva, Licencja: CC BY-SA 3.0
Rough division map of Southern Min languages; source: 《中國語言地圖集》。
Hokkien,
Teo-Swa,
Datian Min,
Zhenan Min,
Zhongshan Min