Język mongorski

Monguor
Obszar

Chińska Republika Ludowa: Qinghai, Gansu

Liczba mówiących

ok. 90 tys.

Pismo/alfabet

łacińskie

Klasyfikacja genetyczna
Status oficjalny
UNESCO4 poważnie zagrożony, 3 zdecydowanie zagrożony
Ethnologue7 wypierany
Kody języka
Kod ISO 639-3mjg
IETFmjg
Glottologtuuu1240
Ethnologuemjg
Linguist Listmjg
WALSmgg
SILMJG
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Język mongorski, także tu (chiń. 土族语 tǔzúyǔ) – język z rodziny mongolskiej, używany przez mniejszość narodową Tu w Chinach w prowincjach Gansu i Qinghai.

Jest najbardziej zbliżony do języków bao’an, dongxiang i mongolskiego. Wyróżnia się dwa główne, słabo wzajemnie zrozumiałe dialekty: huzhu (na północy, ok. 60 tys. użytkowników) i minhe (w płd. części terytorium, ok. 30 tys.)[2]. Ethnologue podaje dla huzhu (inne nazwy: mongghul, halchighol, naringhol) – 50 tys., a dla minhe (mangghuer) – 25 tys. użytkowników. Wyróżnia też poddialekty huzhu: halchi, naringhol, karlong (18 tys. użytkowników) i określa mongorski jako najbardziej zróżnicowany z języków mongolskich[3].

Większość użytkowników jest dwujęzyczna, zazwyczaj posługują się językiem chińskim lub tybetańskim. Większa umiejętność pisania w drugich językach (77%), niż w mongorskim (zaledwie ok. 200 użytkowników; czytać umie ok. 2000); język zapisywany jest alfabetem łacińskim, pismem opartym o pinyin. Ok. 30 tys. Tu całkowicie zarzuciło użycie mongorskiego i używa wyłącznie chińskiego[3].

S. Godziński podaje dla mongorskiego liczbę 204 tys. użytkowników[4].

Mongorski ma szyk SOV (podmiot-dopełnienie-orzeczenie; kolejność rozróżnia podmiot i dopełnienie bliższe), czasowniki mogą mieć 3–4 przyrostki; rodzaje oznaczane przez wyrażenia przyimkowe[3].

Przypisy

  1. Gary F. Simons, Charles D. Fennig (red.), Mongour, [w:] Ethnologue: Languages of the World [online], wyd. 21, Dallas: SIL International, 2018 [dostęp 2018-11-23] (ang.).
  2. Walter Schearer, Hongkai Sun: Speakers of the Non-Han Languages and Dialects of China. Lewiston: Edwin Mellen Press, 2002. ISBN 0-7734-7306-8.
  3. a b c M. Paul Lewis (red.), Tu, [w:] Ethnologue: Languages of the World [online], wyd. 16, Dallas: SIL International, 2009 [dostęp 2010-04-29] (ang.).
  4. Stanisław Godziński: Współczesny język mongolski. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Dialog, 1998, s. 6. ISBN 83-86483-82-2.