Języki australijskie
Ten artykuł od 2019-12 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Języki australijskie – makrofyla językowa, języki Aborygenów australijskich (około 40 tys. użytkowników), których liczba zmniejsza się ze względu na asymilację. W ich skład wchodzi kilka rodzin językowych i szereg języków izolowanych. Zwyczajowo nie wlicza się do nich języków tasmańskich. Związki między poszczególnymi językami nie są do końca jasne, choć w ostatnich dziesięcioleciach dokonano już znaczącego postępu w ich badaniu. Żaden z tych języków nie posiada własnego piśmiennictwa.
Pod koniec XVIII wieku istniało 350–750 różnych aborygeńskich społeczności i podobna liczba języków czy dialektów. Na początku XXI wieku pozostało mniej niż 200, a prawie wszystkie, z wyjątkiem ok. 20, są wysoce zagrożone wymarciem.
Dzieci uczą się tylko 10% z przetrwałych, zwykle używanych w najbardziej izolowanych terenach. Na przykład, z pięciu najmniej zagrożonych zachodnioaustralijskich, cztery należą do grupy ngaanjatdżarra, używanej na Pustyni Środkowej i Wielkiej Pustyni Wiktorii. Dwujęzyczna edukacja jest praktykowana z sukcesami w niektórych społecznościach, np. niedawno niedaleko Alice Springs biali nauczyciele byli zobowiązani do nauczenia się miejscowego języka, a aborygeńscy rodzice narzekali, że ich dzieci nie uczono w szkole angielskiego. Parę najbardziej liczebnych języków aborygeńskich, takich jak warlpiri(ang.) i tiwi, ma około 3 tysiące użytkowników.
Aborygeni tasmańscy zostali niemal wytępieni w początkowym okresie kolonialnym, a ich języki wymarły, zanim większość została udokumentowana. Żyli na swej wyspie, oddzieleni od stałego lądu od końca epoki lodowcowej i – jak się wydaje – nie mieli z nim kontaktu przez 10 tys. lat. Wiadomo o nich zbyt mało, aby można było je zaklasyfikować, choć wydają się mieć pewne fonologiczne podobieństwa z australijskimi.
Zobacz też
Media użyte na tej stronie
Autor: User:Juster Alex, Licencja: CC-BY-SA-3.0
Linguistic map of Australian languages