Języki oto-mangueskie
| Obszar | |
|---|---|
| Liczba mówiących | 2 mln |
| Kody rodziny językowej | |
| ISO 639-5 | omq |
| Glottolog | otom1299 |
| Występowanie | |
 Zasięg geograficzny języków oto-mangueskich | |
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unicode. | |
Języki oto-mangueskie – rodzina językowa obejmująca około 170 języków na terenie Meksyku. W sumie językami tej rodziny posługują się dwa miliony osób[1]. Bywa także określana jako fyla językowa, obejmująca kilka rodzin[2].
Najważniejsze języki oto-mangueskie:
Klasyfikacja
| Grupy i języki | Liczba mówiących | Kraje |
|---|---|---|
| Języki oto-mangueskie wschodnie | ||
| Języki amuzgo-misteckie (amuzgo-misztek) | ||
| Języki amuzgo | ||
| amuzgo guerrero | 45 900 | Meksyk |
| amuzgo ipalapa (amuzgo dolnowschodni) | 2 030 | Meksyk |
| amuzgo z San Pedro Amuzgos (amuzgo oaxaka) | 5 200 | Meksyk |
| Języki misteckie (mixtekańskie) | ||
| Makrojęzyk kuikatecki (kuikatek, cuicatec) | ||
| środkowokuikatecki (kuikatek tepeuxila) | 8 680 | Meksyk |
| kuikatecki teutila | 3 140 | Meksyk |
| Makrojęzyk mistecki (misztecki, mixtekański, mistek, misztek) | ||
| misztek alakatlatzalański (mistecki środkowy, misztecki z Alacatlatzala) | 30 000 | Meksyk |
| misztek alkozaukański (mistecki z Alocozauca, misztecki z Xochapa) | 10 000 | Meksyk |
| misztek amoltepecki | 5 730 | Meksyk |
| misztek apasko-apoalski (mistecki z Santiago Apoala) | 10 000 | Meksyk |
| misztek atatlaukański (mistecki z San Esteban Atatlahuca) | 8 300 | Meksyk |
| misztek ayutlański | 11 600 | Meksyk |
| misztek kakalosztepecki | 460 | Meksyk |
| misztek czayukański | 10 000 | Meksyk |
| misztek czazumba | 3 790 | Meksyk |
| misztek czigmekatitlański (mistecki z Santa María Chigmecatitlán) | 1 350 | Meksyk |
| misztek koatzospański (mistecki z San Juan Coatzospan) | 2 090 | Meksyk |
| misztek kuyamekalko (mistecki kuikatlański) | 1 880 | Meksyk |
| misztek diuxi-tilantongo | 11 600 | Meksyk |
| misztek uitepecki (mistecki z Huitepec) | 2 400 | Meksyk |
| misztek itunduhiański (mistecki z Santa Cruz Itundujia) | 850 | Meksyk |
| misztek isztayutlański (mistecki z Santiago Ixtayutla) | 6 380 | Meksyk |
| misztek hamiltepecki (mistecki z Jamiltepec) | 9 760 | Meksyk |
| misztek jusztlauakański (misztek z Juxtlahuaca) | 16 000 | Meksyk |
| misztek magdalena-peniasko (mistecki peniasko) | 7 350 | Meksyk |
| misztek metlatonocki | 46 600 | Meksyk |
| misztek mitlatongo | 1 800 | Meksyk |
| misztek misztepecki (mistecki z San Juan Mixtepec) | 9 170 | Meksyk |
| misztek północnotlachiacki (mistecki z San Juan Ñumí) | 5 790 | Meksyk |
| misztek północnozachodniooaxacki (mistecki z Yucuná) | 5 430 | Meksyk |
| misztek okotepecki (mistecki z Santo Tomás Ocotepec) | 6 170 | Meksyk |
| misztek penioleski (mistecki z Santa María Peñoles, misztek wschodni) | 5 500 | Meksyk |
| misztek pinotepa-nacional (mistecki nadmorski) | 20 000 | Meksyk |
| misztek z San Juan Colorado | 5 580 | Meksyk |
| misztek San Juan Teita (mistecki teita) | 370 | Meksyk |
| misztek z San Miguel el Grande | 6 000 | Meksyk |
| misztek z San Miguel Piedras | 240 | Meksyk |
| misztek z Santa Lucía Monteverde | 5 330 | Meksyk |
| misztek zakatepecki (misztek z Santa María Zacatepec) | 2 570 | Meksyk |
| misztek silakayoapański | 18 700 | Meksyk |
| misztek sindiujski | 34 | Meksyk |
| misztek sinikauański (mistecki z San Antonio Sinicahua | 1 110 | Meksyk |
| misztek południowowschodnionoczisztlański (misztek z Santo Domingo Nuxaá) | 4 200 | Meksyk |
| misztek południowopuebleński | 3 180 | Meksyk |
| misztek południowozachodniotlachiacki (misztek z Santiago Nuyoo) | 7 340 | Meksyk |
| misztek soyaltepecki (mistecki z San Bartolo Soyaltepec) | 220 | Meksyk |
| misztek takauański (misztek z Santa Cruz Tacahua) | 390 | Meksyk |
| misztek tamazolski (mistecki z San Juan Tamazola) | 1 150 | Meksyk |
| misztek tezoatlański (mistecki z Tezoatlán de Segura y Luna) | 5 080 | Meksyk |
| misztek tidaa (mistecki z San Pedro Tidaá) | 380 | Meksyk |
| misztek tihaltepecki (misztek z San Pablo Tijaltepec) | 3 250 | Meksyk |
| misztek tlazoyaltepecki (misztek z Santiago Tlazoyaltepec) | 6 030 | Meksyk |
| misztek tututepecki (misztek z San Pedro Tututepec) | 1 020 | Meksyk |
| misztek zachodniojusztlauakański | 20 000 | Meksyk |
| misztek yolochoczitleński | 10 600 | Meksyk |
| misztek yosondua (misztek z Santiago Yosondúa) | 2 000 | Meksyk |
| misztek yukuanieński (mistek z San Bartolomé Yucuañe) | 710 | Meksyk |
| misztek yutanduczi | 960 | Meksyk |
| Makrojęzyk trike (trique) | ||
| trike czikauastlański (trike z San Andrés Chicahuaxtla) | 4 060 | Meksyk |
| trike kopala (trike z San Juan Copala, trike dolny) | 30 000 | Meksyk |
| trike z San Martin Itunyoso | 2 000 | Meksyk |
| Języki popolokańsko-zapoteckie | ||
| Języki popolokańskie | ||
| czoczoltecki (czoczo) | 440 | Meksyk |
| iszkatecki (iszkatek, ixcatec) | 21 | Meksyk |
| Makrojęzyk mazatecki (mazatek) | ||
| mazatecki ayautla | 3 700 | Meksyk |
| mazatecki czikiuitlański (mazatek południowy, mazatek z San Juan Chiquihuitlán) | 1 500 | Meksyk |
| mazatecki górski (mazatek środkowy, mazatek z Huautla de Jimenez) | 74 600 | Meksyk |
| mazatecki iszkatlański (mazatek z San Pedro Ixcatlán) | 8 590 | Meksyk |
| mazatecki nizinny (mazatek z San Felipe Jalapa de Díaz) | 17 500 | Meksyk |
| mazatecki mazatlański (mazatek południowowschodni) | 12 000 | Meksyk |
| mazatecki wschodni (mazatek z San Jerónimo Tecóatl, mazatek z San Antonio Eloxochitlán, mazatecki północnogórski) | 18 900 | Meksyk |
| mazatecki soyaltepecki (mazatek z San Miguel Soyaltepec, mazatek północnowschodni) | 27 500 | Meksyk |
| Makrojęzyk popolokański (popoloca) | ||
| popolokański koyotepecki | 500 | Meksyk |
| popolokański mezontlański (popolokański południowy) | 2 000 | Meksyk |
| popolokański zachodni (popolokański z San Felipe Otlaltepec) | 3 000 | Meksyk |
| popolokański wschodni (popolokański z San Juan Atzingo) | 3 690 | Meksyk |
| popolokański z San Luis Temalacayuca | 4 730 | Meksyk |
| popolokański północny (popolokański z San Marcos Tlacoyalco) | 8 440 | Meksyk |
| popolokański z Santa Inés Ahuatempan | 4 000 | Meksyk |
| Języki zapoteckie | ||
| Makrojęzyk czatino | ||
| czatino wschodniogórski | 1 800 | Meksyk |
| czatino nopala | 8 940 | Meksyk |
| czatino tatalpetecki | 540 | Meksyk |
| czatino zachodniogórski | 16 000 | Meksyk |
| czatino zakatepecki (czatino z San Marcos Zacatepec) | 450 | Meksyk |
| czatino zenzontepecki (czatino północny) | 8 490 | Meksyk |
| Makrojęzyk zapotecki (zapotec) | ||
| zapotecki aloapamski | 3 400 | Meksyk |
| zapotecki amatlański (zapotecki z San Cristóbal Amatlán) | 10 000 | Meksyk |
| zapotecki z Asunción Mixtepec | 100 | Meksyk |
| zapotecki ayoquesco (zapotecki z Santa María Ayoquesco) | 880 | Meksyk |
| zapotecki kahonoski (zapotecki z San Pedro Cajonos, zapotecki yaganiza) | 5 000 | Meksyk |
| zapotecki cziczikapański (zapotecki wschodniookotlański, zapotecki z San Baltazar Chichicapan) | 2 720 | Meksyk |
| zapotecki czoapański | 12 000 | Meksyk |
| zapotecki koatekas-altas (zapotecki z San Juan Coatecas Altas) | 4 880 | Meksyk |
| zapotecki koatlański (zapotecki z Santa María Coatlán) | 500 | Meksyk |
| zapotecki el-alto (zapotecki z San Pedro el Alto) | 900 | Meksyk |
| zapotecki elotepecki (papabuco, zapotecki z San Juan Elotepec) | 200 | Meksyk |
| zapotecki guevea (zapotecki z Guevea de Humboldt) | 4 720 | Meksyk |
| zapotecki gjuilański (zapotecki z San Dionisio Ocotepe, zapotecki z San Pablo Güilá) | 9 500 | Meksyk |
| zapotecki przesmykowy | 85 000 | Meksyk |
| zapotecki laczygiryjski (zapotecki z Santiago Lachiguiri) | 5 000 | Meksyk |
| zapotecki laczychijski (zapotecki z Lachixío) | 6 500 | Meksyk |
| zapotecki lapagia-giwinijski (zapotecki z Santiago Lapaguía) | 4 200 | Meksyk |
| zapotecki loxiczański (zapotecki z Loxicha, zapotecki zachodniopoczutlański) | 75 000 | Meksyk |
| zapotecki mazaltepecki (zapotecki etla, zapotecki z Santo Tomás Mazaltepec) | 2 200 | Meksyk |
| zapotecki miauatlański (zapotecki z Miahuatlán) | 1 000 | Meksyk |
| zapotecki mitla | 19 500 | Meksyk |
| zapotecki mistepecki (zapotecki z San Juan Mixtepec) | 7 000 | Meksyk |
| zapotecki okotlański (zapotecki z Poniente de Ocotlán) | 15 000 | Meksyk |
| zapotecki ozolotepecki | 6 500 | Meksyk |
| zapotecki petapa (z Santa María Petapa) | 8 000 | Meksyk |
| zapotecki quiavikuzaski | 4 000 | Meksyk |
| zapotecki quioquitani-quieri | 4 000 | Meksyk |
| zapotecki rinkoński | 29 200 | Meksyk |
| zapotecki z San Agustín Mixtepec | 59 | Meksyk |
| zapotecki z San Baltazar Loxicha | 1 500 | Meksyk |
| zapotecki z San Pedro Quiatoni | 14 800 | Meksyk |
| zapotecki z San Vicente Coatlán | 3 380 | Meksyk |
| zapotecki z Santa Catarina Albarradas | 1 000 | Meksyk |
| zapotecki z Santa Inés Yatzechi (zapotecki z Zegache) | 2 240 | Meksyk |
| zapotecki z Santa María Quiegolani | 2 000 | Meksyk |
| zapotecki santiago xanica (zapotecki sanicki) | 2 500 | Meksyk |
| zapotecki z Santo Domingo Albarradas | 5 500 | Meksyk |
| zapotecki istlański (zapotecki z Sierra de Juárez, zapotecki z Atepec) | 4 000 | Meksyk |
| zapotecki południowowschodnioistlański | 6 000 | Meksyk |
| zapotecki południoworinkoński (zapotecki z Tabaa) | 12 000 | Meksyk |
| zapotecki tabaa (zapotecki z Tabaa) | 2 000 | Meksyk |
| zapotecki tehalapański (zapotecki z San Felipe Tejalapan) | 50 | Meksyk |
| zapotecki tesmelukański (zapotecki z San Lorenzo Texmelucan) | 4 630 | Meksyk |
| zapotecki tilquiapański (zapotecki z San Miguel Tilquiapan) | 5 000 | Meksyk |
| zapotecki tlakolulicki (zapotecki z Asunción Tlacolulita) | 53 | Meksyk |
| zapotecki totomaczapański (zapotecki z San Pedro Totomachapan) | 260 | Meksyk |
| zapotecki Doliny Zachodniej Tlacoluli (zapotecki z San Juan Guelavía, zapotecki zachodniotlakolulski, guelavia) | 28 000 | Meksyk |
| zapotecki xadani (zapotecki z Santa María Xadani) | 340 | Meksyk |
| zapotecki xanaguia (zapotecki z Santa Catarina Xanaguía) | 2 500 | Meksyk |
| zapotecki jalalagski (zapotecki z Yalálag) | 3 500 | Meksyk |
| zapotecki yareni (zapotecki z Santa Ana Yareni) | 2 900 | Meksyk |
| zapotecki yatee (zapotecki z Yatee) | 5 000 | Meksyk |
| zapotecki yatzaczi (zapotecki z Yatzachi) | 2 500 | Meksyk |
| zapotecki yautepecki (zapotecki z San Bartolo Yautepec) | 250 | Meksyk |
| zapotecki zaaczila (zapotecki z San Raymundo Jalpan) | 550 | Meksyk |
| zapotecki zaniza (zapotecki z Santa María Zaniza) | 770 | Meksyk |
| zapotecki zoogoczo (zapotecki z San Bartolomé Zoogocho) | 1 000 | Meksyk |
| Języki oto-mangueskie zachodnie | ||
| Języki oto-pame-czinanteckie | ||
| Języki czinanteckie | ||
| czinantecki cziltepecki | 9 | Meksyk |
| czinantecki komaltepecki | 2000 | Meksyk |
| czinantecki lalana | 10 700 | Meksyk |
| czinantecki lealao | 2 000 | Meksyk |
| czinantecki ohitlański (północnoczinantecki) | 37 900 | Meksyk |
| czinantecki osumasjiński (czinantecki z Ayotzintepec) | 3 140 | Meksyk |
| czinantecki palantla (czinantecki z San Pedro Tlatepuzco) | 25 000 | Meksyk |
| czinantecki quiotepecki (czinantecki górski) | 8 000 | Meksyk |
| czinantecki socziapamski (wschodnioczinantecki) | 3 590 | Meksyk |
| czinantecki tepetotutla | 1 850 | Meksyk |
| czinantecki tepinapa | 11 800 | Meksyk |
| czinantecki tlakoatzintepecki | 1720 | Meksyk |
| czinantecki usila | 7 410 | Meksyk |
| dolnośrodkowoczinantecki (czinantecki z San Juan Bautista Valle Nacional) | 440 | Meksyk |
| Języki oto-pamejskie | ||
| cziczimecki (cziczimeko-honas, meko, pame z Chichimeco-Jonaz) | 2 230 | Meksyk |
| Makrojęzyk matlatzinka-okuiltek (matlatzinka) | ||
| matlatzinka atzingo (okuiltecki, tlahuicki, tlahura) | 100 | Meksyk |
| matlatzinka (matlatzinka z San Francisco de los Ranchos, pirinda) | 650 | Meksyk |
| Makrojęzyk mazahua (masauański) | ||
| mazahua środkowy (masauański środkowy, środkowomasauański) | 74 000 | Meksyk |
| mazahua miczoakański (masauański wschodni, wschodniomasauański) | 26 600 | Meksyk |
| Makrojęzyk otomi | ||
| otomi wschodniogórski (otomi wschodni, otomi z Huehuetla) | 49 300 | Meksyk |
| otomi stanu Meksyk (otomi z San Felipe Santiago) | 20 000 | Meksyk |
| otomi południowowschodni (otomi z Ixtenco) | 460 | Meksyk |
| otomi meskitalski (otomi z Doliny Mezquital) | 88 500 | Meksyk |
| otomi północnozachodni (otomi zachodni, otomi z Querétaro) | 33 000 | Meksyk |
| otomi temoaya | 37 000 | Meksyk |
| otomi tenango | 10 000 | Meksyk |
| otomi północnowschodni (otomi teskatepecki, otomi z Texcatepec) | 12 000 | Meksyk |
| otomi tilapa | 290 | Meksyk |
| Makrojęzyk pame | ||
| pame środkowy (pamejski środkowy) | 7 370 | Meksyk |
| pame północny (pamejski północny) | 340 | Meksyk |
| pame południowy (pamejski południowy) | 0 | Meksyk |
| Języki tlapanek-mangueskie | ||
| Języki mangueskie | ||
| cziapaneski | 0 | Meksyk |
| Języki tlapanek-subtiaba | ||
| subtiaba | 0 | Nikaragua |
| Makrojęzyk tlapanecki | ||
| tlapanecki zachodni (akatepecki) | 40 200 | Meksyk |
| tlapanecki południowy (azojuski) | 590 | Meksyk |
| tlapanecki wschodni (malinaltepecki) | 37 500 | Meksyk |
| tlapanecki środkowy (tlakoapski) | 7 500 | Meksyk |
Przypisy
- ↑ M. Paul Lewis (red.), Statistical Summaries, [w:] Ethnologue: Languages of the World [online], wyd. 16, Dallas: SIL International, 2009 [zarchiwizowane z adresu 2011-06-04] (ang.).
- ↑ Alfred Franciszek Majewicz, Języki świata i ich klasyfikowanie, wyd. 1, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, s. 23, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655 (pol.).
Bibliografia
- Alfred Franciszek Majewicz, Języki świata i ich klasyfikowanie, wyd. 1, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655 (pol.).