J-3 Orzeł
| ||
_(14182731967).jpg) | ||
| Dane podstawowe | ||
| Państwo |  Polska | |
| Konstruktor | Jarosław Janowski | |
| Typ | samolot amatorski | |
| Konstrukcja | mieszana | |
| Załoga | 1 | |
| Historia | ||
| Data oblotu | 1978 | |
| Lata produkcji | 1978 | |
| Wycofanie ze służby | 2003 | |
| Liczba egzemplarzy | 1 | |
| Dane techniczne | ||
| Napęd | Porsche | |
| Moc | 60 KM | |
| Wymiary | ||
| Rozpiętość | 7 m | |
| Długość | 4,8 m | |
| Powierzchnia nośna | 6,8 m2 | |
| Masa | ||
| Własna | 105 kg | |
| Startowa | 320 kg | |
| Zapas paliwa | 100 l | |
| Osiągi | ||
| Prędkość maks. | 250 km/h[1] | |
| Prędkość przelotowa | 200 km/h | |
| Zasięg | 2000 km | |
| Długotrwałość lotu | 10 h | |
J-3 Orzeł – amatorski samolot konstrukcji Jarosława Janowskiego.
Historia
Plany samolotu powstały w 1977 roku i miały jedynie postać dokumentacji szkicowej. W grudniu 1977 roku rozpoczęła się budowa, którą ukończono w lipcu 1978 roku[2]. Prace wykonał Witold Kalita z Aeroklubu Łódzkiego przy współpracy konstruktora i inż. Mariana Nowaka, doświadczonego pilota agrolotniczego[3].
Po zakończeniu prac samolot został przetransportowany przez Mariana Nowaka drogą morską do Kanady i tam oblatany w 1978 roku. W 1980 roku został zaprezentowany na zlocie samolotów w Oshkosh jako pierwsza konstrukcja amatorska zza żelaznej kurtyny. Wzbudził duże zainteresowanie, ponieważ był przystosowany do startów z krótkich lądowisk i wykonywał długotrwałe przeloty do 10 h[3].
Samolot był eksploatowany przez 12 lat na terenie Kanady i USA. W 2003 roku ostatni właściciel, Wiesław Pawełkiewicz z Kanady, przekazał go do zbiorów Muzeum Lotnictwa Polskiego w Krakowie[4]. W październiku 2018 roku został zaprezentowany podczas Targów Lotnictwa Lekkiego w Kielcach[5].
Samolot był nowatorski wśród konstrukcji amatorskich – posiadał klapolotkę na całej długości skrzydła, dodatkowe zbiorniki na końcach skrzydeł oraz kompozytowe golenie podwozia[2]. Zastosowany silnik Porsche (zmieniony później na silniki Rotax i BMW R100) był ekonomiczny i pozwalał na 10 h lotu.
Konstrukcja[3]
Jednomiejscowy wolnonośny średniopłat z silnikiem ze śmigłem pchającym.
Kadłub o konstrukcji podłużnicowej. Kabina pilota zakryta. Za kabiną pilota jest umieszczony główny zbiornik paliwa o pojemności 60 dm3.
Płat dwudzielny o obrysie prostokątnym. Wyposażony w klapolotki na całej długości. Na końcówkach płatów umieszczone są zbiorniki paliwa pod 20 dm3, każdy wykonany z włókna szklanego i żywicy epoksydowej.
Usterzenie w układzie T. Statecznik pionowy o obrysie ukośnym stanowił integralną część kadłuba, usterzenie wysokości płytowe.
Podwozie stałe, trzypunktowe z kółkiem ogonowym. Golenie główne podwozia osłonięte owiewkami.
Silnik umieszczony za kabiną pilota z trójłopatowym śmigłem pchającym. Początkowo był to silnik Porsche o mocy 43,5 kW (60 KM) zastąpiony później silnikiem Rotax o mocy 37 kW (50 KM). Ostatni używany silnik to 2-cylindrowy BMW R100 o mocy 70 KM.
Przypisy
- ↑ Osiągi podane dla silnika Porsche
- ↑ a b Józef Potęga: J-3 Orzeł poleci nad... Kanadą. „Skrzydlata Polska”. 38/1978, s. 8, 17 września 1978. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X.
- ↑ a b c J-3 „Orzeł” („Eagle”), 1978 (pol.). samolotypolskie.pl. [dostęp 2019-04-08].
- ↑ Janowski J-3 Eagle (pol.). muzeumlotnictwa.pl. [dostęp 2019-04-08].
- ↑ Orzeł z muzeum podczas Targów Lotnictwa Lekkiego (pol.). dlapilota.pl. [dostęp 2019-04-08].
Media użyte na tej stronie
.svg)
Flaga Rzeczypospolitej Polskiej, a później Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w okresie 1928-1980 ustanowiona rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 13 grudnia 1927 r. o godłach i barwach państwowych oraz o oznakach, chorągwiach i pieczęciach, Dz. U. z 1927 r. Nr 115, poz. 980 i potwierdzona dekretem z dnia 9 listopada 1955 r. o znakach Sił Zbrojnych, Dz. U. z 1955 r. Nr 47, poz. 315.
Do odwzorowania barwy czerwonej użyto domyślnego odcienia "vermilion" (#E34234, cynober). Proporcje 5:8 (w dekrecie z 1955 roku błędnie ustalone jako 3:8, skorygowane w obwieszczeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 lutego 1956 r. o sprostowania błędu w dekrecie z dnia 7 grudnia 1955 r. o godle i barwach Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej oraz o pieczęciach państwowych, Dz.U. z 1955 r. Nr 47 poz. 314).
Autor: Alan Wilson , Licencja: CC BY-SA 2.0
The Polish built J-3 homebuild aircraft is now on display suspended in the new entrance building at the Muzeum Lotnictwa Polskiego. Krakow, Poland. 23-8-2013.
The following info is taken from the museum's website:-
"J-3 Orzeł was the third, after J-1 Prząśniczka and J-2 Polonez single-seat homebuilt aircraft, designed by Jarosław Janowski. It was built in one example by Jarosław Janowski, Marian Nowak and Witold Kalita. The aircraft is made of wood. It was powered by Porsche, Rotax and BMW engines. The first flight was in 1976 and then the aircraft was taken by Marian Nowak to Canada, where it was renamed Eagle."