Jałowiec płożący

Jałowiec płożący
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domenaeukarionty
Królestworośliny
Podkrólestworośliny zielone
Nadgromadarośliny telomowe
Gromadarośliny naczyniowe
Podgromadarośliny nasienne
Nadklasanagonasienne
Klasaiglaste
Rządcyprysowce
Rodzinacyprysowate
Rodzajjałowiec
Gatunekjałowiec płożący
Nazwa systematyczna
Juniperus horizontalis Moench.
Methodus 699. 1794
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]
Status iucn3.1 LC pl.svg
'Golden Carpet'
'Wiltoni'

Jałowiec płożący (Juniperus horizontalis Moench.) – gatunek roślin należący do rodziny cyprysowatych. Pochodzi z północnej części Ameryki Północnej, gdzie występuje aż po Alaskę i Jukon[4]. Jest powszechnie uprawiany w wielu krajach, również w Polsce, jako roślina ozdobna.

Morfologia i biologia

Pokrój
Bardzo niski, płożący się po ziemi krzew. Tworzy na ziemi gęsty dywan, osiągający średnicę (po wielu latach) kilku metrów[5]. U typowej, dziko rosnącej formy jego wysokość nie przekracza 45 cm, niektóre ozdobne kultywary są jeszcze dużo niższe[5].
Liście
Po 4 w okółku, łuskowate, rynienkowate, przylegające do pędów, po zmiażdżeniu wydzielające przyjemny zapach[6].
Organy generatywne
Z kwiatostanu żeńskiego powstaje zmięśniała szyszkojagoda.

Zastosowanie i uprawa

Gatunek ma szerokie zastosowanie w ogrodnictwie. Jest całkowicie mrozoodporny. Jest doskonałą rośliną okrywową, mogącą na dużych przestrzeniach zastępować trawnik. Nadaje się też do ogródków skalnych, gdzie można nim obsadzać skały, murki. Może być uprawiany w pojemnikach.

Jest łatwy w uprawie. Najlepiej rośnie na przepuszczalnej glebie. Wymaga pełnego oświetlenia. Nie należy go sadzić na trawniku, gdyż jego pełzające pędy zostaną przez trawnik zagłuszone[5]. Z tego też względu w pierwszym okresie po posadzeniu wymaga starannego plewienia, a najlepiej obszar wokół niego przykryć folią i korą.

Odmiany (wybór)

  • 'Alpina' – o sinoniebieskich, podnoszących się pędach
  • 'Bar Harbor' – o szarozielonych liściach, zimą przebarwiających się na fioletowo-różowo.
  • 'Blue Chip' – o niebieskozielonych liściach
  • 'Douglasii' – o stalowoniebieskich pędach, zimą przebarwiających się na fioletowy kolor
  • 'Glauca' – bardzo niska (jej wysokość nie przekracza 5 cm) odmiana o szaroniebieskich liściach zimą przebarwiających się na różowo.
  • 'Golden Carpet' – o pstrych pędach (ciemnozielone pędy mają końcówki o żółtym kolorze). Jesienią przebarwia się na brązowo
  • 'Hugh' – o stalowo-niebieskich, płożących się i dobrze rozgałęziających się pędach
  • 'Plumosa' – o niebieskoszarym ulistnieniu, zima przebarwia się na purpurowo. Jedna z najwyższych odmian (osiąga 60 cm wysokości)
  • 'Variegata' – o stalowym kolorze z biało-kremowymi odcinkami pędów
  • 'Wiltoni' – niskościeląca się tuż po ziemi odmiana o niebieskozielonych pędach. Jedna z popularniejszych w Polsce.

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS ONE”, 10 (4), 2015, e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
  2. M.J.M. Christenhusz i inni, A new classification and linear sequence of extant gymnosperms, „Phytotaxa”, 19, 2011, s. 55–70 [dostęp 2021-03-24].
  3. Juniperus horizontalis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [online] (ang.).
  4. Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-01-25].
  5. a b c Maciej Mynett, Magdalena Tomżyńska: Krzewy i drzewa ozdobne. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 1999. ISBN 83-7073-188-0.
  6. Geoffrey Burnie i inni, Botanica : ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.

Media użyte na tej stronie

Status iucn3.1 LC pl.svg
Autor: unknown, Licencja: CC BY 2.5
Juniperus horizontalis `Wiltoni` 1.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Juniperus horizontalis `Wiltoni`
Juniperus horizontalis 'Golden Carpet' a1.jpg
Autor: Jerzy Opioła, Licencja: CC BY-SA 4.0
Juniperus horizontalis 'Golden Carpet'