Jałta
 | |||||
| |||||
| Państwo | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Republika | |||||
| Powierzchnia | 18,202[1] km² | ||||
| Wysokość | 50 m n.p.m. | ||||
| Populacja (2020) • liczba ludności • gęstość |
| ||||
| Nr kierunkowy | +380-654 | ||||
| Kod pocztowy | 98600 – 98639 | ||||
Położenie na mapie Krymu .svg "Mapa lokalizacyjna Krymu") | |||||
 44°29′N 34°10′E/44,483333 34,166667 | |||||
| Strona internetowa | |||||
Portal  Ukraina | |||||
Jałta (ukr. Ялта, ros. Ялта, krymskotat. Yalta, orm. Յալտա) – miasto leżące w południowej części Półwyspu Krymskiego, na brzegu Morza Czarnego. Liczy 79 tys. mieszkańców (2020). Z Jałty do Symferopola prowadzi najdłuższa w Europie linia trolejbusowa długości około 86 km.
Za czasów Związku Radzieckiego Jałta była popularnym kurortem nadmorskim.
W czasie II wojny światowej w Jałcie (a dokładnie w Liwadii – niewielkiej miejscowości koło Jałty) odbyła się konferencja jałtańska ustalająca na przeszło 40 lat polityczny podział powojennej Europy.
W Jałcie znajdują się: Muzeum Czechowa, sobór św. Aleksandra Newskiego, cerkiew św. Jana Chryzostoma, cerkiew ormiańska, katolicki Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP, Jałtańskie Państwowe Muzeum Historii i Literatury, Muzeum Narodowej Sztuki Dekoracyjnej „Polana Bajek”.
Na przedmieściach Jałty dwa carskie pałace w: Liwadii i Massandrze.
Zespół miejski Jałty
Jedną z jednostek podziału administracyjnego Republiki Autonomicznej Krymu, porównywalną z rejonem, jest zespół miejski Jałty. Jest to obszar zarządzany przez Radę Miasta Jałta. Dzieli on się na mniejsze miejscowości:
- Miasta:
Ałupka, Jałta.
- Osiedla typu miejskiego:
Foros, Gaspra, Gurzuf, Koreiz, Liwadia, Massandra, Simeiz.
Historia
Jałta była założona przypuszczalnie w I wieku przez Greków.
Według legendy, greccy żeglarze zbłądzili podczas burzy i długo się błąkali w poszukiwaniu brzegu. Gdy wreszcie zobaczyli brzeg (jałos), to zdecydowali, że tak nazwą założoną osadę.
W starożytności miasto było częścią Cesarstwa rzymskiego, a w okresie średniowiecza – Cesarstwa bizantyjskiego. Od 1145 r. znane było pod nazwą Dżalita (warianty nazwy: Galita, Kaulita, Gealita, Etalita), obecną nazwę nosi od XVI wieku. Prawa miejskie Jałta uzyskała w roku 1837. Od lat 60. XIX wieku rozwijała się jako uzdrowisko[3].
Miasta partnerskie
Acapulco, Meksyk
Gałacz, Rumunia
Margate, Wielka Brytania
Santa Barbara, USA
Baden-Baden, Niemcy
Fujisawa, Japonia
Rijeka, Chorwacja
W literaturze i sztuce
Jałta to tytuł piosenki Jacka Kaczmarskiego, opowiadającej o postanowieniach konferencji jałtańskiej. Jałta jest także obecna w Sonetach krymskich Adama Mickiewicza, który mieszkał tam i tworzył przez pewien czas. Michaił Afanasjewicz Bułhakow do Jałty za sprawą Wolanda i jego świty przenosi dyrektora Teatru Variétés Stiopę Lichodiejewa, a tym samym część fabuły powieści Mistrz i Małgorzata.
Galeria
Pomnik Lenina na nabrzeżu im. Lenina
Sobór Aleksandra Newskiego
Kościół ormiański
Kościół katolicki
© Vyacheslav Argenberg / http://www.vascoplanet.com/, CC BY 4.0Jałta, 1980
Zobacz też
Przypisy
- ↑ О внесении изменения в Решение Верховной Рады Автономной Республики Крым от 25 июля 2012 года № 891-6/12 «О вопросах установления границ города Ялты Автономной Республики Крым» [dostęp 2020-11-01].
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2020 года [dostęp 2020-11-18].
- ↑ J. Wojnowski, Wielka Encyklopedia PWN, t. 12, s. 374-375.
Bibliografia
- Wojnowski J. [red. nacz.], Wielka Encyklopedia PWN, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002. T. 12, s. 374-375.
Linki zewnętrzne
Media użyte na tej stronie
Location map of the disputed Autonomous Republic of Crimea (Ukraine)/Republic of Crimea/Russia
Conformal projection, standard parallels — 45°15's.W.
Template parameters (coordinates of the edges):
The flag of Navassa Island is simply the United States flag. It does not have a "local" flag or "unofficial" flag; it is an uninhabited island. The version with a profile view was based on Flags of the World and as a fictional design has no status warranting a place on any Wiki. It was made up by a random person with no connection to the island, it has never flown on the island, and it has never received any sort of recognition or validation by any authority. The person quoted on that page has no authority to bestow a flag, "unofficial" or otherwise, on the island.
Łatwo można dodać ramkę naokoło tej grafiki
© Vyacheslav Argenberg / http://www.vascoplanet.com/, CC BY 4.0
Yalta, Crimea, Black Sea, Soviet Union, USSR.
Autor: Карлова Юлия, Licencja: CC BY-SA 3.0
Roman-Catholic church of Immaculate conception in Yalta, Crimea, Ukraine
(c) Водник z rosyjskiej Wikipedii, CC BY-SA 2.5
Yalta, Church of St Alexander Nevsky. View from north-west.
Герб міста Ялта, Україна.
(c) Photo: Marcin Konsek / Wikimedia Commons, CC BY-SA 4.0
To jest zdjęcie miejsca lub budynku wpisanego do Państwowego Rejestru Zabytków Nieruchomych Ukrainy pod numerem: 01-119-0096
(c) Photo: Marcin Konsek / Wikimedia Commons, CC BY-SA 4.0
Widok na miasto ze statku. Jałta, Krym.
Вірменська церква