Jaakow ben Jehuda ha-Lewi Kopelman
| Data śmierci | 19 czerwca 1541 |
|---|---|
| Miejsce pochówku | Stary cmentarz żydowski w Lublinie |
| Wyznanie | judaizm |
Jaakow ben Jehuda ha-Lewi Kopelman (zm. 19 czerwca 1541[1]) – rabin, talmudysta[2], prowadził w Lublinie słynną szkołę talmudyczną[3].
Według kalendarza żydowskiego zmarł 23 siwan 5301 roku[1][4], tj. 19 czerwca 1541 roku[1]. Na jego grobie, na kirkucie lubelskim[2] (najstarszym zachowanym cmentarzu żydowskim w Polsce) stoi kamienna macewa, pochodząca z 1541 roku[2][5], jest to prawdopodobnie najstarszy żydowski nagrobek w Polsce, który nie uległ przemieszczeniu[5].
Przekład hebrajskiego tekstu inskrypcji (epitafium) na macewie rabina Jakowa Kopelmana ben Jehuda Ha-Lewi (tłumaczenie A. Trzcińskiego[6] z wyjątkiem fragmentu ostatniego wersetu, który przytoczono za Stanisławem Krajewskim[5]):
Żałość i tren wypowiem, z płaczem
i ze łzami zaśpiewam nad tym, który
tu jest pochowany, gaonem,
naszym nauczycielem i mistrzem,
panem r. Kopelmanem, r. Jaakowem Ha-Lewi.
To imię jego i ma to swoje znaczenie.
Biegły był w mądrości wszystkich
ksiąg, a szczególnie w Sześciu
Porządkach. I kto zdoła opowiedzieć
tak jak on? I kto zdoła opowiedzieć
jego chwałę? On, mocarz Tory,
drogi kamień węgielny, którego
imię umieszczone jest na tronie Mocarza
<Jakubowego>, Jaakow prawy, syn pana Jehudy
Ha-Lewi błogosławionej pamięci. Odszedł 23 siwan
i pogrzebany został w niedzielę 301 (roku) według małej rachuby
W pierwszym wersecie epitafium znalazła się trawestacja psalmu 150:3[5], natomiast w wersecie przedostatnim wykorzystano grę słów zawartą w imieniu Jakub[5].
Przypisy
- ↑ a b c Grzegorz Paluch: Cienie nieistniejącego miasta. Magdalena Smoleń-Wawrzusiszyn (red.). Lublin: Referat ds turystyki. Wydział Sportu i Turystyki. Urząd Miasta Lublin, po 2006, s. 8. ISBN 978-83-62997-60-2.
- ↑ a b c Kryczka 2003 ↓, s. 25.
- ↑ Ewa Małkowska-Bieniek. Polskie judaika jako magnes turystyczny. „Turystyka Kulturowa”. 4, s. 33, 2009. ISSN 16894642.
- ↑ Andrzej Trzciński. Składnik informacyjny w hebrajskich epitafiach ze starego cmentarza żydowskiego w Lublinie. „Rocznik Lubelskiego Towarzystwa Genealogicznego”. VIII, s. 174, 2017.
- ↑ a b c d e Stanisław Krajewski. Przykłady epitafiów hebrajskich na cmentarzach żydowskich w Polsce. „Polska Sztuka Ludowa”. 1–2 (Rok XLIII), s. 60, 1989. Polska Akademia Nauk.
- ↑ Kryczka 2003 ↓, s. 26.
Bibliografia
- Iwona Kryczka: Lublin - Jerozolima Królestwa Polskiego. W: Dziedzictwo kulturowe Żydów na Lubelszczyźnie. Materiały dla nauczycieli. Marta Kubiszyn, Grzegorz Żuk, Monika Adamczyk-Garbowska (red. merytoryczna); Sławomir J. Żurek (red. metodyczna). Lublin: Ośrodek „Brama Grodzka-Teatr NN”, 2003, seria: Biblioteczka Scriptores. ISBN 83-912837-3-9.
Media użyte na tej stronie
Autor: Jolanta Dyr, Licencja: CC BY-SA 3.0 pl
Stary Cmentarz Żydowski w Lublinie, macewa na grobie Jaakowa ben Jehudy ha-Lewiego Kopelmana, nastarsza na tym cmentarzu