Jacek Banaszkiewicz
 Jacek Banaszkiewicz (2016) | |
| Państwo działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia | 18 lipca 1947 |
| Profesor doktor habilitowany nauk humanistycznych | |
| Specjalność: historia powszechna średniowiecza | |
| Alma Mater | Uniwersytet Warszawski (1970) |
| Doktorat | 1977 – nauki historyczne |
| Habilitacja | 1984 – nauki historyczne |
| Profesura | 1999 |
| Pracownik naukowy, nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Instytut | |
| Stanowisko | docent |
| Okres zatrudn. | 1974–1996 |
| Uczelnia | |
| Instytut | |
| Stanowisko | profesor zwyczajny |
| Okres zatrudn. | 1996–2012 |
| Uczelnia | Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej |
| Instytut | |
| Stanowisko | profesor zwyczajny |
| Okres zatrudn. | od 1993 |
| Członek | |
| Gremium | |
| Odznaczenia | |
  | |
Jacek Ryszard Banaszkiewicz[1] (ur. 18 lipca 1947 w Poznaniu) – polski historyk mediewista, profesor Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie i Uniwersytetu Warszawskiego. Badacz początków dziejów Polski zajmujący się przede wszystkim fabularno-mitologicznymi tradycjami średniowiecza i wątkami legendarnymi.
Życiorys
Urodził się w Poznaniu jako syn Ryszarda Banaszkiewicza, cała rodzina przeniosła się do podwarszawskiej Jeziornej w 1957. Uczęszczał do Liceum Ogólnokształcącego im. Tadeusza Reytana w Warszawie[2], gdzie w 1965 uzyskał maturę[3]. W 1970 ukończył studia historyczne na Uniwersytecie Warszawskim, broniąc pracy Próba charakterystyki średniowiecznych neuroz społecznych na przykładzie tańców w kościołach i ruchów biczowników (pod kierunkiem Stanisława Piekarczyka). W roku akademickim 1970–1971 pracował jako asystent stażysta na macierzystej uczelni. W 1974 otworzył przewód doktorski[2] i w latach 1974–1996 był pracownikiem w Instytucie Historii PAN (1974–1977 jako doktorant). Tam też obronił pracę doktorską poświęconą Kronice Dzierzwy (w 1977 pod kierunkiem Jerzego Dowiata), był stypendystą niemieckiego Uniwersytetu w Tybindze w latach 1980–1982, a habilitował się w 1984 i od 1986 pracował w IH PAN jako docent. W latach 1996–2012 pracował w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Od 1993 pracuje na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej, gdzie kieruje Zakładem Historii Powszechnej Średniowiecznej Instytutu Historii Wydziału Humanistycznego UMCS[4]. 22 listopada 1999 otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych w zakresie historii[5]. Do IH PAN powrócił w 2012, tym razem na stanowisko profesora zwyczajnego. Był członkiem Stałego Komitetu Mediewistów Polskich[6] oraz zespołu konsultantów współpracujących z Muzeum Historii Polski w Warszawie[7]. Prywatnie jest zwolennikiem lustracji[2].
Badania naukowe
Zaczynał badania jako historyk historiografii późniejszego średniowiecza (XIV w.), by następnie zająć się studiami komparatystycznymi, które dotyczyły tradycji dynastycznych (wątkami fabularno-legendarnymi tych tradycji) wczesnego średniowiecza słowiańsko–germańskiego (czego dotyczyła habilitacja) oraz ideologią władzy tego okresu. W chwili obecnej koncentruje się na wieku X, a konkretnie na dwu pierwszych Ottonach i czasach ich panowania, a zwłaszcza konflikcie sąsiadów przez Ren o Lotaryngię przedstawianym w historiografii z epoki.
Odznaczenia, nagrody i nominacje
- Nagroda I stopnia KLIO w kategorii autorskiej za najlepszą książkę historyczną: Polskie dzieje bajeczne mistrza Wincentego Kadłubka (Warszawa, 26 listopada 1998)[8]
- Nominacja do Nagrody im. Jana Długosza (1999)
- Medal Komisji Edukacji Narodowej (2010)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski nadany przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę (2019)[1][9]
Publikacje książkowe
- Kronika Dzierzwy – XIV w. kompendium historii ojczystej, Wrocław 1979
- Podanie o Piaście i Popielu. Studium porównawcze nad wczesnośredniowiecznymi tradycjami dynastycznymi, Warszawa 1986 [wydanie 2, Warszawa 2010]
- Polskie dzieje bajeczne mistrza Wincentego Kadłubka, Wrocław 1998[10]
- Takie sobie średniowieczne bajeczki, Kraków 2012
- W stronę rytuałów i Galla Anonima, Kraków 2018
- Na Akwizgran! Na Paryż!, Kraków 2022
Przypisy
- ↑ a b Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 września 2019 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2019 r. poz. 1087).
- ↑ a b c Jacek Banaszkiewicz – historyk wykraczający poza granice cechu. wydawnictwo.umcs.lublin.pl. [dostęp 2021-05-11].
- ↑ Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1965. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2021-05-11].
- ↑ Profil pracownika: prof. dr hab. Jacek Banaszkiewicz. umcs.lublin.pl. [dostęp 2021-05-11].
- ↑ Prof. dr hab. Jacek Banaszkiewicz, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [online] [dostęp 2014-06-17].
- ↑ Stały Komitet Mediewistów Polskich – skład. mediewistyka.pl. [dostęp 2021-05-11].
- ↑ Muzeum Historii Polski – założenia ekspozycji stałej. muzhp.pl. [dostęp 2021-05-11].
- ↑ KLIO ‘98. „Forum Akademickie” nr 7-8/1999. [dostęp 2021-05-11].
- ↑ Odznaczenia dla zasłużonych historyków, prezydent.pl [dostęp 2019-09-18].
- ↑ Prof. dr hab. Jacek Banaszkiewicz – publikacje. libases.umcs.lublin.pl. [dostęp 2021-05-11].
Bibliografia
- Tomasz Wituch, Bogdan Stolarczyk, Studenci Instytutu Historycznego Uniwersytetu Warszawskiego 1945–2000, Wydawnictwo Arkadiusz Wingert i Przedsięwzięcie Galicja, Kraków 2010. ISBN 978-83-60682-27-2
- Szymon Brzeziński, Krzysztof Fudalej, Pracownicy naukowo-dydaktyczni Instytutu Historii Uniwersytetu Warszawskiego 1930–2010. Słownik biograficzny, Wydawnictwo Neriton 2012. ISBN 978-83-7543-242-8
- Jacek Banaszkiewicz – publikacje na stronach UMCS
- 80-lecie Instytutu Historycznego UW (3). Święto Instytutu, święto Profesora
Linki zewnętrzne
- Lista artykułów naukowych profesora Jacka Banaszkiewicza na stronie dyskusji hasła
- Rozmowa o Thiethmarze z Merserburga z udziałem profesora Jacka Banaszkiewicza, audycja z cyklu „Klub Trójki”, 20.09.2018, Program III Polskiego Radia, format MP3.
- 1045 lat temu Polska przyjęła chrzest, audycja „Sezon na Dwójkę”, 15.04.2011, Program II Polskiego Radia, format MP3.
Media użyte na tej stronie
Autor: Wszechnica FWW, Licencja: CC BY 3.0
Prof. Jacek Banaszkiewicz, historyk mediewista.