Jacek Przetocki

Jacek Marian Antoni Nałęcz-Przetocki
Edward Lipiński
Oset, Karol
podporucznik podporucznik
Data i miejsce urodzenia20 lutego 1920
Lwów
Data i miejsce śmierci25 maja 1944
Rychcice
Przebieg służby
Lata służby1940–1944
Siły zbrojnePolskie Siły Zbrojne na Zachodzie, Armia Krajowa
Jednostki16 Dywizjon Artylerii Motorowej (PSZ), Kedyw Okręgu Lwów AK
Stanowiskadowódca ośrodka dywersyjnego
Główne wojny i bitwyII wojna światowa
Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari
Tablica w kościele św. Jacka w Warszawie, upamiętniająca poległych cichociemnych, w tym Jacka Przetockiego

Jacek Marian Antoni Nałęcz-Przetocki vel Edward Lipiński, pseud.: „Oset”, „Karol” (ur. 20 lutego 1920 we Lwowie, zm. 25 maja 1944 w Rychcicach) – podporucznik artylerii Polskich Sił Zbrojnych, oficer Armii Krajowej, cichociemny.

Życiorys

Był synem Mariana i Krystyny z domu Mars. Po ukończeniu Szkoły Powszechnej Braci Szkolnych i X Państwowego Gimnazjum Humanistycznego we Lwowie zdał tam maturę w 1937 roku i rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Lwowskiej.

We wrześniu 1939 roku nie został zmobilizowany. Przekroczył granicę polsko-rumuńską 17 września 1939 roku. W październiku dotarł do Francji, gdzie został skierowany do Szkoły Podchorążych Piechoty, a następnie do Szkoły Podchorążych Artylerii w Camp de Coëtquidan. W czerwcu 1940 roku dostał się do Wielkiej Brytanii, gdzie dostał przydział do 16 dywizjonu artylerii motorowej. Od października 1941 roku studiował na Politechnice w Dundee.

Po przeszkoleniu w zakresie dywersji został zaprzysiężony 29 listopada 1942 roku w Oddziale VI Sztabu Naczelnego Wodza. Zrzutu dokonano w nocy z 17 na 18 lutego 1943 roku w ramach operacji „Floor” (zrzut na placówkę odbiorczą „Puchacz” położoną 9 km na południowy wschód od Mord). Po aklimatyzacji dostał 20 marca 1943 roku przydział do Kedywu Okręgu Lwów AK na stanowisko dowódcy Ośrodka Dywersyjnego „Karol” w Drohobyczu.

M.in. prowadził szkolenia szeregu drużyn dywersyjnych w Drohobyczu, Samborze i Borysławiu. Kierował kilkunastoma akcjami dywersyjnymi, jak:

  • akcje na niemieckie transporty kolejowe, pod Rajłową i Wolą Jakubową w grudniu 1943 roku i na linii Drohobycz-Sambor 19 marca 1944 roku,
  • akcje rozbrojeniowe.

Poległ 25 maja 1944 roku w czasie ataku (w celu zdobycia broni z wartowni) na stację kolejową w Rychicach. Został najprawdopodobniej pochowany na tamtejszym cmentarzu przy ul. Truskawieckiej.

Odznaczenia

Upamiętnienie

W lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie odsłonięto w 1980 roku tablicę Pamięci żołnierzy Armii Krajowej, cichociemnych – spadochroniarzy z Anglii i Włoch, poległych za niepodległość Polski. Wśród wymienionych 110 poległych cichociemnych jest Jacek Przetocki.

Przypisy

  1. Łukomski G., Polak B., Suchcitz A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 488.

Bibliografia

  • Jędrzej Tucholski: Cichociemni. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1984, s. 393. ISBN 83-211-0537-8.
  • Jędrzej Tucholski: Cichociemni 1941–1945 – Sylwetki spadochroniarzy. Wojskowy Instytut Historyczny, s. 124–125.
  • Krzysztof A. Tochman: Słownik biograficzny cichociemnych. T. 1. Oleśnica: Firma „Kasperowicz – Meble”, 1994, s. 111–112. ISBN 83-902499-0-1.

Linki zewnętrzne

Media użyte na tej stronie

PL Epolet ppor.svg
Naramiennik podporucznika Wojska Polskiego (1919-39).
PL Warsaw st Hyacinth church cichociemni commemorative plaque.JPG
Autor: Happa, Licencja: CC BY 3.0
Tablica poświęcona 108 poległym cichociemnym w lewej nawie kościoła św. Jacka przy ul. Freta w Warszawie