Jacek Woszczerowicz

Jacek Woszczerowicz

Jacek Woszczerowicz
Imię i nazwisko	Marian Jacek Woszczerowicz
Data i miejsce urodzenia	11 września 1904 Siedlce
Data i miejsce śmierci	19 października 1970 Warszawa
Zawód	aktor
Współmałżonek	1. Luba Fischer, 2. Halina Kossobudzka
Lata aktywności	1925–1969
Odznaczenia

Jacek Woszczerowicz jako Jemioł w filmie Testament profesora Wilczura (zapowiedź prasowa z 1939 r.)

Jacek Woszczerowicz jako szewc Leon w filmie Dwie godziny (1946)

Jacek Woszczerowicz jako żebrak w „Elektrze” J. Giraudoux na scenie Teatru Wojska Polskiego w Łodzi

Grób Jacka Woszczerowicza na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie

Marian Jacek Woszczerowicz (ur. 11 września 1904 w Siedlcach, zm. 19 października 1970 w Warszawie) – polski aktor charakterystyczny, teatralny, filmowy i radiowy, reżyser, wykładowca Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie. Jeden z wybitnych polskich aktorów teatralnych i filmowych^[1].

Życiorys

Był ochotnikiem w wojnie polsko-bolszewickiej. Ukończył Gimnazjum im. hetmana St. Żółkiewskiego w Siedlcach i studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Poznańskiego, a także studia sceniczne w zespole „Reduty” w 1925. Występował w Poznaniu, Łodzi i innych miastach w Polsce.

W czasie wojny pracował i prowadził studio aktorskie przy Państwowym Polskim Teatrze w Grodnie (następnie w Białymstoku) w Białoruskiej SRR. Od 1941 pracował w Wilnie jako robotnik, ukrywając się pod fałszywym nazwiskiem, aby nie zostać zmuszonym do pracy w niemieckich oficjalnych teatrach.

Od 10 września 1944 był w zespole Teatru I Armii Wojska Polskiego, dołączył do niego w Lublinie na zaproszenie Tadeusza Wołowskiego, ówczesnego szefa Wydziału Teatralnego Resortu Kultury i Sztuki PKWN. Reżyserował Wesele Wyspiańskiego, była to jego pierwsza samodzielna praca reżyserska. Autorem muzyki do przedstawienia, które miało miejsce 29 listopada 1944 był Aleksander Barchacz^[2][3].

Następnie przez Kraków i Katowice trafił do Łodzi. Po wojnie pracował krótko w Teatrze Śląskim i krakowskim Teatrze Starym. Od 1948 związany był z teatrami warszawskimi: Rozmaitościami (1948/1949), Polskim (1949–1952), Narodowym (1952–1958), Ateneum (od 1958 do śmierci).

Występował m.in. w takich sztukach jak Jarmark Jeana Anouilha, Martwa królowa Henry’ego de Montherlant, Za rzekę, w cień drzew Ernesta Hemingwaya, Ryszard III Szekspira (główna rola monarchy), Proces Kafki (jako Józef K.), Don Juan Moliera, Muchy Sartre’a, Kordian Słowackiego, czy Zemsta Fredry (jako Józef Papkin). Jego ostatnią rolą teatralną był Davies w sztuce Dozorca Harolda Pintera^[4].

Został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera C 2 rz. 10 m. 8)^[5].

Życie prywatne

Pierwszą żoną aktora była Luba Fischer, aktorka (znana pod imieniem Eliza Fischer lub pseudonimem Luba Ditris), pochodząca ze słynnej przed II wojną światową aktorskiej rodziny Fischerów. Zginęła w wieku 36 lat podczas Holokaustu.

Po raz drugi ożenił się z aktorką Haliną Kossobudzką. Mieli syna Dyzmę, który zginął w 1964 w Tatrach^[6].

Filmografia

• 1936 – Jego wielka miłość jako autor
• 1937 – Znachor jako Jemioł
• 1938 – Profesor Wilczur jako Jemioł
• 1938 – Rena jako Ryszard Garda
• 1938 – Strachy jako magik Sroboszcz
• 1939 – Kłamstwo Krystyny jako Krążek, agent „Autokoncernu”
• 1939/1942 – Testament profesora Wilczura jako Jemioł
• 1946 – Dwie godziny jako szewc Leon
• 1947 – Nawrócony
• 1953 – Żołnierz zwycięstwa jako Włodzimierz Lenin
• 1956 – Zemsta jako Rejent Milczek
• 1967 – Ślepy tor (z cyklu Opowieści niezwykłe) jako dróżnik Wawrzyniec Wiór
• 1967 – Wenus z Ille jako właściciel zajazdu „Siedem Krzyży”
• 1969 – Jak zdobyć pieniądze, kobietę i sławę jako konstruktor Zygmunt Wasiak, kierownik składnicy złomu; w części III: „Jak zdobyć sławę”

Odznaczenia i nagrody

• Nagroda im. Tadeusza Boya-Żeleńskiego za inscenizację i rolę tytułową w „Ryszardzie III” Szekspira na deskach warszawskiego Teatru Ateneum (1959)
• Order Sztandaru Pracy I klasy (1959)
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1954)^[7]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1952)^[8]
• Złoty Krzyż Zasługi^[9]
• Srebrny Krzyż Zasługi
• Medal 10-lecia Polski Ludowej
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego (1967)
• Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Warszawy” (1965)
• Nagroda Państwowa II stopnia (1955)
• Nagroda Państwowa I stopnia za całokształt twórczości aktorskiej w teatrze i w telewizji (1966)

Przypisy

Bibliografia

• Jacek Woszczerowicz w bazie filmpolski.pl
• Jacek Woszczerowicz w bazie Filmweb
• Jacek Woszczerowicz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2021-04-10] .
• Siedlce 1448–1995 pod red. Edwarda Kospath-Pawłowskiego i Teresy Włodarczyk, Siedlce 1996

Linki zewnętrzne

• Jacek Woszczerowicz w bazie Filmweb
• Jacek Woszczerowicz w bazie filmpolski.pl
• Jacek Woszczerowicz, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby). [online] [dostęp 2021-04-09] .
• Jacek Woszczerowicz w bazie Filmoteki Narodowej „Fototeka”
• Jacek Woszczerowicz na zdjęciach w bibliotece Polona