Jack-o’-lantern
Ten artykuł od 2013-10 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Jack-o’-lantern – halloweenowa lampa zrobiona z wydrążonej dyni. W środku wydrążonej dyni z wyciętymi otworami stawia się świecę. Z okazji święta Halloween tradycją stało się stawianie w oknie lub w drzwiach domostwa latarni.
Historia
Historia halloweenowych latarni wywodzi się z Irlandii. Dawniej robiono je z brukwi, buraków, rzepy. Do czasu odkrycia Ameryki w Europie nie znano dyń i ziemniaków. Wielka Brytania pierwsza zamieniła rzepę z jack-o-lantern na dynię, którą łatwiej się rzeźbiło i była większa.
Jack-o’-lantern dla irlandzkich chłopów oznaczała błędne ogniki uważane za dusze zmarłych. W czasie tajemniczych obrzędów miano uwalniać ludzkie dusze z ciał czarnych kotów, psów i nietoperzy. Obecnie w wyeksponowanych miejscach domów umieszcza się wydrążone i podświetlone od wewnątrz dynie z wyciętymi kształtami różnych postaci oraz, w zależności od wyobraźni domowników, imitacje ludzkich czaszek, szkieletów, manekinów znanych postaci z horrorów, itp.
Legenda
Nazwa Jack-o’-lantern wywodzi się od mężczyzny o imieniu Jack, który za życia wykorzystywał każdą okazję na wzbogacanie się. Pewnego dnia Jack spotkał diabła, który zaproponował mu bogactwo za duszę. Niedługo przed dniem Halloween przybył on do niego, aby ją zabrać, jednak mężczyźnie podstępem udało się uwięzić demona. Skąpiec jednak umarł 31 października. Jack nie mógł wstąpić do niebios, ponieważ był chciwy, ale nie mógł także wstąpić do piekła, bo żartował z diabła. W konsekwencji musi chodzić z latarnią po ziemi aż do dnia sądu ostatecznego.
Media użyte na tej stronie
(c) Geni z angielskiej Wikipedii, CC BY 2.5
taken by me of a Jack-o'-lantern carved from a turnip. Kids don't try this at home unless you want turnip everywhere.
Autor: Toby Ord, Licencja: CC BY-SA 2.5
A Jack o' Lantern made for the Holywell Manor Halloween celebrations in 2003.
(c) Rannpháirtí anaithnid z angielskiej Wikipedii, CC BY-SA 3.0
A traditional Irish turnip Jack-o'-lantern from the early 20th century. Photographed at the Museum of Country Life, Ireland.